In the face of the disenchanted world. About three poems of Tomasz Różycki, Krzysztof Siwczyk and Andrzej Sosnowski.

Przedmiotem zainteresowania jest w niniejszej rozprawie forma gatunkowa poematu współczesnego omawiana w odniesieniu do trzech utworów rozpoznawalnych i uznanych autorów. Mowa o poematach Dwanaście stacji Tomasza Różyckiego, Dokąd bądź Krzysztofa Siwczyka oraz Sylwetki i cienie Andrzeja Sosnowskiego. Kontekstem rozważań jest tytułowy świat odczarowany rozumiany na dwa sposoby. Z jednej strony jako dynamiczny i zmienny w czasie konstrukt historyczno-kulturowy, który zawiera się w świecie projektowanym w utworach czy też – przez nie powoływanym; z drugiej – jako kontekst, estetyczne i metaliterackie tło dla możliwości gatunki i języka w sytuacji, gdy gatunkowość jest cechą płynną, decydującą o sylwiczności tekstu, odnosi się jednak wybiórczo do tradycji, nawiązuje z nią dialog i przekształca ustanowione normy, tworząc nowe jakości; ukazuje zachowania poematu jako gatunku w odczarowanym świecie genologii.W trzech kolejnych rozdziałach zostają poddane analizie związki gatunku z tradycją, jego możliwości komunikacyjne, zależności przestrzenne, zdarzeniowe, narracyjne oraz postawy lirycznych bohaterów. Każdy z omawianych utworów jest dziełem osobnym, tak pod względem językowym, stylistycznym, jak i fabularnym, estetycznym, czy też z uwagi na pole odniesień kulturowych oraz intertekstualnych. Autorka pokazuje każdy utwór jako dynamiczną całość składającą się z różnych poziomów znaczeniowych. Ważnym elementem rozprawy jest zwrócenie uwagi na kwestie autotematyczne, które w dużej mierze organizują formę współczesnego poematu, decydują o jego przewodnim temacie. One także powołuj do istnienia te elementy dzieła, które świadczą o nim samym, a więc o przydatności i rozmaitych możliwościach formy poematu we współczesnej literaturze czy szerzej – kulturze. W poematach zachodzą bowiem procesy świadczące o tym, że gatunek o bogatej tradycji wciąż współgra z kulturowymi i estetycznymi prądami epoki, podważając je lub portretując. Jednocześnie współczesny poemat demaskuje własne niemożliwości, a proces ten przyczynia się udowodnienia tezy, że poemat jest formą gatunkową współcześnie aktualną i ważną.

The focus of this paper is a form of contemporary literary genres poem discussed in relation to the three texts recognizable and important authors. These poems are: "Dwanaście stacji" by Tomasz Różycki, "Dokąd bądź" by Krzysztof Siwczyk and "Sylwetki i cienie" by Andrzej Sosnowski. The context of these considerations is titled disenchanted world understood in two ways. On the one hand, as a dynamic and changing in time historical-cultural system, which includes the world projected in the works or in them is appointed; on the other - as a context, aesthetic backdrop for the possibility of genre and language when genre is a form of variable. In three subsequent chapters they are analyzed compounds with the tradition of the genre, its communication capabilities, spatial relationship, fiction, narrative and lyrical attitude of the characters. Each of these works is the work of a separate, both in terms of linguistic, stylistic, and feature an aesthetic, or due to the field of cultural and intertextual references.The author shows each song as a dynamic whole consisting of different levels of meaning. An important element of this paper is to draw attention to issues of self-reflexive, which largely organized form of a modern poem, determine its guiding theme. They also brings into existence, these elements works that testify about himself, and therefore the usefulness and variety of possible forms of the poem in modern literature or, more broadly - culture. The poems take place because the processes demonstrating that the genre with a rich tradition still fits with the cultural and aesthetic currents of the era, prying them or portraits. At the same time contemporary poem exposes its own impossibility, a process that contributes to prove the thesis that the poem is a form of genres today current and important.