Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Poselstwo Wojciecha Miaskowskiego do Wysokiej Porty w 1640 r.
The Legation of Wojciech Miaskowski to Great Porta in 1640.
Rzeczpospolita; Imperium Osmańskie; Chanat Krymski; wielka legacja; stosunki polsko-tatarskie; stosunki polsko-osmańskie; Kozacy; Tatarzy; twierdza Kudak; Wojciech Miaskowski; traktat polsko-osmański
Republic of Poland; The Ottoman Empire; The Crimean Khanate; great legation; Polish-Tartar relations; Polish-Ottoman relations; Cossacks; Tartars; Kudak stronghold; Wojciech Miaskowski; Polish-Ottoman treaty
Stosunki polsko-osmańskie na dobre rozpoczęły się po bitwie pod Mohaczem w 1526 roku. Król polski Zygmunt Stary podjął się mediacji między Cesarstwem Austrii a Imperium Osmańskim w sporze o przynależność Węgier. Rozpoczęto zawieranie układów pokojowych na kilka lat, które były parokrotnie odnawiane. Następca zmarłego władcy Zygmunt II August był bardziej zajęty sprawami bałtyckimi, ale nie zapomniał o południowo-wschodnim sąsiedzie. Świadczą o tym kolejne układy pokojowe. Sytuacja zmieniła się po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów. Władcy elekcyjni nie liczyli się z polską racją stanu i często realizowali interesy krajów, z których się wywodzili. Pierwszy z nich Henryk Walezy panował zbyt krótko, by można ocenić jego politykę zagraniczną. Jego następca miał już konkretny program. Czasy Batorego są interesujące jeśli chodzi o stosunki polsko-osmańskie. Władca był zbyt słaby by działać całkowicie samodzielnie i musiał szukać pomocy tureckiej. Z drugiej strony chciał niepodległości dla Siedmiogrodu. Większość jego panowania zajęły problemy bałtyckie, więc król nie kładł nacisku na kierunek turecki. Mimo prób utworzenia Ligii Świętej i zorganizowania krucjaty nic się w relacjach z Turcją nie zmieniło. Pierwsze lata panowania Wazów to zapowiedź kryzysu trwającego przez prawie całą pierwszą połowę XVII wieku. Ten kryzys miał miejsce na kilku płaszczyznach. Pierwszą były najazdy Tatarów krymskich na kresy państwa polsko-litewskiego. Celem najazdów było zdobycie łupów i wzięcie jeńców. Spotykało się z kontrakcjami Kozaków. Sami Kozacy dopuszczali się najazdów na ziemie osmańskie i tatarskie. Na odpowiedź Ordy nie trzeba było długo czekać. Drugim terenem spornym były księstwa naddunajskie. Ich status na arenie międzynarodowej nie do końca był jasny, więc zarówno Rzeczpospolita jak i Porta chciały ten stan określić. Wykorzystując kryzys w Turcji i jeszcze słabą pozycję Zygmunta III, polscy magnaci zorganizowali kilka wypraw nad Dunaj celem obrania na tron hospodarski lojalnego władcy. Kandydatury nie były zgodne z polityką osmańską i dochodziło do walk wewnątrz dynastii. Imperium Osmańskie chciało samo decydować o losie księstw, co ostatecznie się Porcie powiodło. Wzajemne najazdy doprowadziły do wojny Rzeczpospolitej z Turcją w latach 1620-1621. Wojna została wygrana przez Rzeczpospolitą a w Imperium z tego powodu doszło do dwóch przewrotów politycznych. Wykorzystując późniejszą stabilizację Rzeczpospolita postanowiła zawrzeć układ pokojowy. Jednak kłopoty się nie skończyły. Chanat chcąc uzyskać niepodległość porozumiał się z Kozakami przeciwko sułtanowi. Groziło to kolejną wojną. Awantura braci Girejów szybko się skończyła i można było zawrzeć układ. Obowiązywał on niestety krótko. Po śmierci Zygmunta III powstała nieformalna antypolska koalicja. Obok Moskwy stanęła Szwecja i nieoficjalnie Imperium Osmańskie. Atak zainicjował ambitny Mehmed Abaza pasza, którzy korzystając z pomocy bośniackich przyjaciół i dowódcy tatarów budziackich Kantymira murzy zaatakował pogranicze polsko-tureckie. Jego awantura też rychło się skończyła. Teraz można było wreszcie zawrzeć pokój. Do tego zadania został wyznaczony Wojciech Miaskowski. Jego poselstwo musiało rozwiązać kwestie sporne i zawrzeć układ pokojowy. W drodze do Porty i w samym Stambule pojawiły się kłopoty, które także należało przełamać, by nie dopuścić do kolejnego konfliktu. Tym wszystkim miał się zająć polski poseł. Po długich pertraktacjach z wielkim wezyrem Kemankeszem paszą i sułtanem Ibrahimem traktat został zawarty. Był on formalnie przestrzegany przez całe lata 40. XVII wieku. Obie strony go łamały, ale wojny nie wypowiedziano. Królewskie plany antytureckie przerwała śmierć władcy i powstanie Chmielnickiego.
Polish-Ottoman relations began for good after the Battle of Mohacz in 1526. Zygmunt Stary, the Polish King, took on mediation between the Empire of Austria and the Ottoman Empire in a dispute about the dependence of Hungary. The peace deals were started for a few years, which were renewed several times. The successor of the deceased ruler, Sigismund II Augustus, was more busy with the Baltic affairs, but he did not forget about the south-eastern neighbor. It was confirmed by the following peace agreements. The situation changed after expiry of the Jagiellon dynasty. Electoral rulers did not count on the Polish raison d'etat and often carried out the interests of the countries from which they came. The first of them, Henryk Walezy, ruled too short to judge his foreign policy. His successor already had a specific program. Batory times are interesting when it comes to Polish-Ottoman relations. The ruler was too weak to act completely alone and had to seek Turkish help. On the other hand, he wanted independence for Transylvania. Most of his reign was engaged by the Baltic problems, so the king did not put pressure on the Turkish direction. Despite attempts to create the Holy League and organize a crusade, nothing has changed in relations with Turkey. The first years of the Vasa reign are a preview of a crisis that lasted almost the entire first half of the 17th century. This crisis took place on several levels. The first were the invasions of the Crimean Tartars to the outskirts of the Polish-Lithuanian state. The objective of the invasions was to get booty and take captives. It met with the Kozak's contractions. The Cossacks themselves invaded the Ottoman and Tartar lands. Orda did not have to wait long for the reply. The Duchy of Danube was the second disputed area. Their status on the international arena was not entirely clear, so both Rzeczpospolita and Porta wanted to term this state. Taking advantage of the crisis in Turkey and the still weak position of Zygmunt III, Polish magnates organized several expeditions to the Danube to take the loyal ruler to the throne. The candidacies were not compatible with the Ottoman policy and there were battles within the dynasty. The Ottoman Empire wanted to decide the fate of the duchies, which was ultimately succeeded. Mutual invasions led to the war of the Rzeczpospolita with Turkey in the years 1620-1621. The war was won by the Polish-Lithuanian Commonwealth, and in the Empire were two coups. Using the later stabilization, the Rzeczpospolita decided to conclude a peace agreement. However, the trouble is not over. Khanate, wanting to gain independence, has communicated with the Cossacks against the Sultan. It threatened with another war. The fuss of the Giray brothers soon ended and it was possible to make a deal. Unfortunately, it was short. After the death of Zygmunt III, was formed an informal anti-Polish coalition. Next to Moscow stood Sweden and unofficially the Ottoman Empire. The attack was initiated by the ambitious Mehmed Abaza pasha, who, using the help of the Bosnian friends and the commander of the Budziak's Tartars, Kantymir murza attacked the Polish-Turkish border. His fuss was soon over. Now it was finally possible to make peace. Wojciech Miaskowski was appointed for this task. His legation had to resolve the contentious issues and enter into a peace agreement. On the way to Porta and in Istanbul, there were problems, which also had to be overcome to prevent another conflict. All this was to be addressed by the Polish legate. After long negotiations with Grand Vizier Kemankesz pasha and Sultan Ibrahim, the treaty was concluded. It was formally adhered to throughout the 1740s. Both sides broke it, but the war was not said. The royal anti-Turkish plans were interrupted by the ruler's death and Chmielnicki's uprising.
dc.abstract.en | Polish-Ottoman relations began for good after the Battle of Mohacz in 1526. Zygmunt Stary, the Polish King, took on mediation between the Empire of Austria and the Ottoman Empire in a dispute about the dependence of Hungary. The peace deals were started for a few years, which were renewed several times. The successor of the deceased ruler, Sigismund II Augustus, was more busy with the Baltic affairs, but he did not forget about the south-eastern neighbor. It was confirmed by the following peace agreements. The situation changed after expiry of the Jagiellon dynasty. Electoral rulers did not count on the Polish raison d'etat and often carried out the interests of the countries from which they came. The first of them, Henryk Walezy, ruled too short to judge his foreign policy. His successor already had a specific program. Batory times are interesting when it comes to Polish-Ottoman relations. The ruler was too weak to act completely alone and had to seek Turkish help. On the other hand, he wanted independence for Transylvania. Most of his reign was engaged by the Baltic problems, so the king did not put pressure on the Turkish direction. Despite attempts to create the Holy League and organize a crusade, nothing has changed in relations with Turkey. The first years of the Vasa reign are a preview of a crisis that lasted almost the entire first half of the 17th century. This crisis took place on several levels. The first were the invasions of the Crimean Tartars to the outskirts of the Polish-Lithuanian state. The objective of the invasions was to get booty and take captives. It met with the Kozak's contractions. The Cossacks themselves invaded the Ottoman and Tartar lands. Orda did not have to wait long for the reply. The Duchy of Danube was the second disputed area. Their status on the international arena was not entirely clear, so both Rzeczpospolita and Porta wanted to term this state. Taking advantage of the crisis in Turkey and the still weak position of Zygmunt III, Polish magnates organized several expeditions to the Danube to take the loyal ruler to the throne. The candidacies were not compatible with the Ottoman policy and there were battles within the dynasty. The Ottoman Empire wanted to decide the fate of the duchies, which was ultimately succeeded. Mutual invasions led to the war of the Rzeczpospolita with Turkey in the years 1620-1621. The war was won by the Polish-Lithuanian Commonwealth, and in the Empire were two coups. Using the later stabilization, the Rzeczpospolita decided to conclude a peace agreement. However, the trouble is not over. Khanate, wanting to gain independence, has communicated with the Cossacks against the Sultan. It threatened with another war. The fuss of the Giray brothers soon ended and it was possible to make a deal. Unfortunately, it was short. After the death of Zygmunt III, was formed an informal anti-Polish coalition. Next to Moscow stood Sweden and unofficially the Ottoman Empire. The attack was initiated by the ambitious Mehmed Abaza pasha, who, using the help of the Bosnian friends and the commander of the Budziak's Tartars, Kantymir murza attacked the Polish-Turkish border. His fuss was soon over. Now it was finally possible to make peace. Wojciech Miaskowski was appointed for this task. His legation had to resolve the contentious issues and enter into a peace agreement. On the way to Porta and in Istanbul, there were problems, which also had to be overcome to prevent another conflict. All this was to be addressed by the Polish legate. After long negotiations with Grand Vizier Kemankesz pasha and Sultan Ibrahim, the treaty was concluded. It was formally adhered to throughout the 1740s. Both sides broke it, but the war was not said. The royal anti-Turkish plans were interrupted by the ruler's death and Chmielnicki's uprising. | pl |
dc.abstract.pl | Stosunki polsko-osmańskie na dobre rozpoczęły się po bitwie pod Mohaczem w 1526 roku. Król polski Zygmunt Stary podjął się mediacji między Cesarstwem Austrii a Imperium Osmańskim w sporze o przynależność Węgier. Rozpoczęto zawieranie układów pokojowych na kilka lat, które były parokrotnie odnawiane. Następca zmarłego władcy Zygmunt II August był bardziej zajęty sprawami bałtyckimi, ale nie zapomniał o południowo-wschodnim sąsiedzie. Świadczą o tym kolejne układy pokojowe. Sytuacja zmieniła się po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów. Władcy elekcyjni nie liczyli się z polską racją stanu i często realizowali interesy krajów, z których się wywodzili. Pierwszy z nich Henryk Walezy panował zbyt krótko, by można ocenić jego politykę zagraniczną. Jego następca miał już konkretny program. Czasy Batorego są interesujące jeśli chodzi o stosunki polsko-osmańskie. Władca był zbyt słaby by działać całkowicie samodzielnie i musiał szukać pomocy tureckiej. Z drugiej strony chciał niepodległości dla Siedmiogrodu. Większość jego panowania zajęły problemy bałtyckie, więc król nie kładł nacisku na kierunek turecki. Mimo prób utworzenia Ligii Świętej i zorganizowania krucjaty nic się w relacjach z Turcją nie zmieniło. Pierwsze lata panowania Wazów to zapowiedź kryzysu trwającego przez prawie całą pierwszą połowę XVII wieku. Ten kryzys miał miejsce na kilku płaszczyznach. Pierwszą były najazdy Tatarów krymskich na kresy państwa polsko-litewskiego. Celem najazdów było zdobycie łupów i wzięcie jeńców. Spotykało się z kontrakcjami Kozaków. Sami Kozacy dopuszczali się najazdów na ziemie osmańskie i tatarskie. Na odpowiedź Ordy nie trzeba było długo czekać. Drugim terenem spornym były księstwa naddunajskie. Ich status na arenie międzynarodowej nie do końca był jasny, więc zarówno Rzeczpospolita jak i Porta chciały ten stan określić. Wykorzystując kryzys w Turcji i jeszcze słabą pozycję Zygmunta III, polscy magnaci zorganizowali kilka wypraw nad Dunaj celem obrania na tron hospodarski lojalnego władcy. Kandydatury nie były zgodne z polityką osmańską i dochodziło do walk wewnątrz dynastii. Imperium Osmańskie chciało samo decydować o losie księstw, co ostatecznie się Porcie powiodło. Wzajemne najazdy doprowadziły do wojny Rzeczpospolitej z Turcją w latach 1620-1621. Wojna została wygrana przez Rzeczpospolitą a w Imperium z tego powodu doszło do dwóch przewrotów politycznych. Wykorzystując późniejszą stabilizację Rzeczpospolita postanowiła zawrzeć układ pokojowy. Jednak kłopoty się nie skończyły. Chanat chcąc uzyskać niepodległość porozumiał się z Kozakami przeciwko sułtanowi. Groziło to kolejną wojną. Awantura braci Girejów szybko się skończyła i można było zawrzeć układ. Obowiązywał on niestety krótko. Po śmierci Zygmunta III powstała nieformalna antypolska koalicja. Obok Moskwy stanęła Szwecja i nieoficjalnie Imperium Osmańskie. Atak zainicjował ambitny Mehmed Abaza pasza, którzy korzystając z pomocy bośniackich przyjaciół i dowódcy tatarów budziackich Kantymira murzy zaatakował pogranicze polsko-tureckie. Jego awantura też rychło się skończyła. Teraz można było wreszcie zawrzeć pokój. Do tego zadania został wyznaczony Wojciech Miaskowski. Jego poselstwo musiało rozwiązać kwestie sporne i zawrzeć układ pokojowy. W drodze do Porty i w samym Stambule pojawiły się kłopoty, które także należało przełamać, by nie dopuścić do kolejnego konfliktu. Tym wszystkim miał się zająć polski poseł. Po długich pertraktacjach z wielkim wezyrem Kemankeszem paszą i sułtanem Ibrahimem traktat został zawarty. Był on formalnie przestrzegany przez całe lata 40. XVII wieku. Obie strony go łamały, ale wojny nie wypowiedziano. Królewskie plany antytureckie przerwała śmierć władcy i powstanie Chmielnickiego. | pl |
dc.affiliation | Wydział Historyczny | pl |
dc.area | obszar nauk humanistycznych | pl |
dc.contributor.advisor | Stolicki, Jarosław - 132114 | pl |
dc.contributor.author | Piętka, Grzegorz | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WH3 | pl |
dc.contributor.reviewer | Krawczuk, Wojciech - 129433 | pl |
dc.contributor.reviewer | Stolicki, Jarosław - 132114 | pl |
dc.date.accessioned | 2020-07-27T18:22:02Z | |
dc.date.available | 2020-07-27T18:22:02Z | |
dc.date.submitted | 2018-07-12 | pl |
dc.fieldofstudy | historia | pl |
dc.identifier.apd | diploma-125760-209239 | pl |
dc.identifier.project | APD / O | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/229932 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | Republic of Poland; The Ottoman Empire; The Crimean Khanate; great legation; Polish-Tartar relations; Polish-Ottoman relations; Cossacks; Tartars; Kudak stronghold; Wojciech Miaskowski; Polish-Ottoman treaty | pl |
dc.subject.pl | Rzeczpospolita; Imperium Osmańskie; Chanat Krymski; wielka legacja; stosunki polsko-tatarskie; stosunki polsko-osmańskie; Kozacy; Tatarzy; twierdza Kudak; Wojciech Miaskowski; traktat polsko-osmański | pl |
dc.title | Poselstwo Wojciecha Miaskowskiego do Wysokiej Porty w 1640 r. | pl |
dc.title.alternative | The Legation of Wojciech Miaskowski to Great Porta in 1640. | pl |
dc.type | licenciate | pl |
dspace.entity.type | Publication |