Roman-Germanic relations from the 2nd century BC to the 1st century AD.

Relacje rzymsko-germańskie datuje się od bitwy pod Noreą w 113 r. p.n.e., kiedy to plemiona Cymbrów i Teutonów, które wywędrowały z Jutlandii ok. 120 r. p.n.e., pokonały armię Gnejusza Papiriusza Karbona. Od tego momentu, aż do objęcia władzy w Galii Narbońskiej przez Gajusza Mariusza, Rzym ponosił klęski w bitwach z Germanami. Gajusz Mariusz zdołał jednak zatrzymać i pokonać armie wędrujących plemion germańskich oraz ich celtyckich sprzymierzeńców: Teutonów w dwóch bitwach pod Aquae Sextiae w 102 r. p.n.e., a Cymbrów w starciu na Polach Raudyjskich (Vercellae) w 101 r. p.n.e. Kolejnym zetknięciem Rzymu i Germanów była wojna Cezara wydana królowi swebskiemu – Ariowistowi, stanowiąca preludium przyszłej kariery wojskowej Cezara i jego podbojów rozszerzających Republikę Rzymską o terytorium Galii. Od tego momentu w dziełach antycznych można zaobserwować wzmożone kontakty rzymsko-germańskie, co obrazuje m. in. rekrutacja Germanów do wojsk pomocniczych. Ostatnim analizowanym procesem jest szereg konfliktów kształtującego się Cesarstwa oraz Germanów w latach: 16 p.n.e. – 16 n.e., począwszy od nieudanej próby podporzadkowania Germanii i obrócenia jej w prowincję rzymską, przez tragiczną dla Rzymian klęskę w lesie Teutoburskim w 9 r. n.e., aż do późniejszych kampanii Germanika prowadzonych przeciw Arminiuszowi. Ostatecznie ponad stuletnia seria konfliktów prowadzonych ze zmiennym szczęściem poskutkowała decyzją Tyberiusza o zaprzestaniu podboju Germanii, co w późniejszym rozrachunku poskutkowało oparciem północnej granicy cesarstwa na Renie, na kilka następnych wieków. Oprócz opisu przyczyn oraz przebiegu kampanii wojennych poniższa praca usiłuje przedstawić specyfikę konfliktów, strategie wojenne obu walczących stron, skutki i obopólny wpływ konfliktów Rzymu z Germania libera. Praca została oparta na źródłach antycznych, z których warto wymienić: Roczniki Tacyta, Dzieje Rzymu od założenia miasta Liwiusza, Historia rzymska Paterkulusa, O wojnie galijskiej Cezara oraz Żywoty sławnych mężów Plutarcha, a ponadto na szerokiej bazie opracowań.

Roman-Germanic relations date back to the Battle of Norea in 113 BC, when the Cimbrian and Teuton tribes, who had migrated from Jutland around 120 BC, defeated the army of Gnaeus Papirius Carbo. From that moment, until Gaius Marius took power in Narbonne Gaul, Rome suffered defeats in battles against the Germanics. However, Gaius Marius managed to stop and conquer the armies of wandering Germanic tribes and their Celtic allies: the Teutons in two battles near Aquae Sextiae in 102 BC, and the Cimbri in a clash on the Raudian Plain (Vercellae) in 101 BC. Another encounter between Rome and the Germanic tribes was Caesar's war against the Suebi king, Ariovistus, which was a prelude to Caesar's future military career and his conquests extending the Roman Republic into the territory of Gaul. Since then, increased Roman-Germanic contacts can be seen in the ancient works, which is illustrated, among other things, by the recruitment of Germanic people into auxiliary armies. The last analysed process is the series of conflicts between the forming Empire and the Germanics in the years: 16 BC - 16 AD, beginning with the unsuccessful attempt to conquer Germania and turn it into a Roman province, through the tragic defeat for the Romans in the Battle of the Teutoburg Forest in 9 AD, to the subsequent Germanicus’ campaigns against Arminius. Finally, a series of conflicts lasting over a century and conducted with varying degrees of luck resulted in Tiberius' decision to cease the conquest of Germania, which later led to forming the empire's northern border on the Rhine for the next few centuries. In addition to describing the causes and the course of war campaigns, the following work attempts to present the character of the conflicts, the war strategies of both fighting sides, the consequences and the mutual impact of Rome's conflicts with Germania libera. This work is based on ancient sources, of which worth mentioning are: Tacitus’s Annals, Livy’s The History of Rome, from the Founding of the City, Paterculus’s Roman History, Caesar’s The Gallic Wars and Plutarch's Lives of the Noble Greeks and Romans, as well as a broad base of studies.