Two social diagnoses of museums and models of art appreciation in museums in the 1960s : Tadeusz Gołaszewski and Pierre Bourdieu

Tekst stanowi próbę zestawienia dwóch projektów badań socjologicznych w muzeach: prowadzonych od 1962 r. przez Pracownię Badań Socjologicznych Muzeum Narodowego w Krakowie przez zespół Tadeusza Gołaszewskiego oraz badań muzeów europejskich realizowanych w latach 1964-1965 przez zespół Pierre'a Bourdieu. Pierwsze praktycznie nie funkcjonują w piśmiennictwie, drugie uzyskały status klasycznego opracowania badań nad publicznością muzealną. Dokumentacja archiwalna badań Gołaszewskiego nie doczekała się monografii, mimo że zawiera wiele ważnych charakterystyk muzeum swoich czasów. Analiza tekstów i krytyka źródeł pozwalają wyznaczyć poglądy społeczne i estetyczne obu badaczy. Ich pozornie odmienne postawy wobec dostępu do instytucji muzealnych i percepcji sztuki (jedna - widząc w muzeum miejsce dystynkcji klasowej, druga - narzędzie awansu społecznego) wskazują istotny wątek w debacie nad demokratyzacją instytucji, a moment ich prowadzenia wyznacza historyczny kontekst dla zrozumienia modelu relacji muzeum z publicznością w drugiej połowie XX w.