Two faces of New York. The city seen through the eyes of Woody Allen and Martin Scorsese.

Temat mojej pracy magisterskiej to Dwa oblicza Nowego Jorku. Miasto widziane oczami Woody’ego Allena i Martina Scorsese. Dotyczy ścisłego związku pomiędzy artystą a miastem oraz różnic w postrzeganiu miasta Nowy Jork przez dwóch amerykańskich reżyserów.By lepiej zrozumieć wybrany przeze mnie temat, w pierwszym rozdziale skupiłam się na przybliżeniu historii Nowego Jorku, na falach imigracji do metropolii oraz na rozwoju gospodarczym miasta. Nowy Jork jest jedną z największych aglomeracji na świecie, będąc jednocześnie globalnym centrum handlowo-finansowym, centrum światowej kultury, mody, sztuki, kina itp. Od samych początków założenia kolonii, był to jeden z najlepiej rozwijających się terenów w Ameryce Północnej, dzięki dogodnej lokalizacji, która ułatwiła handel. Nowy Jork zyskał takie znaczenie, że nie dziwi fakt, że znajduje się w centrum uwagi wielu twórców filmowych. Nowy Jork zajmuje tak dużą rolę i jest na tyle istotny, że nie może stanowić jedynie tła w filmach. Miasto to staje się jednym z głównych bohaterów dzieł. W swojej pracy postanowiłam analizować dzieła filmowe dwóch nowojorskich reżyserów: Woody’ego Allena i Martina Scorsese. Filmy, które wybrałam to: Annie Hall (1977r.), Manhattan (1979r.), The Purple Rose of Cairo (1985r.), Hannah and Her Sisters (1986r.), Radio Days (1987r.). Są to filmy Allena, głównie z lat 70. oraz 80. ponieważ wtedy większość filmów Allena rozgrywa się w Nowym Jorku. Natomiast, spośród twórczości Martina Scorsese wybrałam następujące filmy: Mean Streets (1973r.), Taxi Driver (1976r.), Raging Bull (1980r.), Goodfellas (1990r.) i Bringing Out the Dead (1999r.).Twórczość zarówno Woody’ego Allena jak i Martina Scorsese oparta jest na wspomnieniach z dzieciństwa i życiowych doświadczeniach. Obydwoje wychowali się w odmiennych dzielnicach. Woody Allen mieszkał w spokojnej okolicy w Brooklynie, gdzie większość osób tam mieszkających było pochodzenia żydowskiego. Nikt nie był szykanowany za to. Woody Allen miał chęci i możliwości dobrego wykształcenia, dużo czytał. Odkąd był małym chłopcem marzył o tym by mieszkać na Manhattanie, w końcu mu się to udało. Jego utopijna wizja Nowego Jorku wzięła się z faktu, że nigdy nie widział przestępczości, biedy czy narkotyków ponieważ nie przebywał w żadnym innym miejscu niż Manhattan. Nie dopuszczał do siebie faktu, że Nowy Jork jest niebezpieczny. Jego filmy odzwierciedlają to przekonanie. Obrazują Nowy Jork jako utopijne miejsce, w którym każdy człowiek zazna szczęście.Martin Scorsese ukazuje inne podejście. Wychował się na Elizabeth Street w Little Italy, będące włoską dzielnicą na Manhattanie. Jest to niebezpieczna dzielnica, w której największa grupa tam zamieszkująca to członkowie mafii sycylijskiej. Krew rozlana na ulicach to codzienność. Scorsese doświadczył „złej” strony Nowego Jorku, mimo iż mieszkał na Manhattanie, gdzie rzekomo nic groźnego stać się nie może. W jego dziełach pełno jest gangsterów z mafii sycylijskiej, bohaterowie pochodzą z Little Italy. Nowy Jork ukazany jest w sposób całkowicie odmienny niż u Woody’ego Allena. Można śmiało stwierdzić, że jest anty-utopijny. Nowy Jork odrzuca widza, jest przerażającym miejscem, w którym szanse na przetrwanie są nikłe. Jest to dżungla, z której nie ma ucieczki. Obydwoje reżyserzy, Woody Allen oraz Martin Scorsese, tworzą indywidualny obraz miasta Nowy Jork. Nieraz ich obrazy są podobne nieraz całkowicie odmienne. Nie mniej jednak, w ich twórczości, można zaobserwować intensywny związek między bohaterem a miastem, oraz między reżyserem a miastem. Celem mojej pracy było zbadanie związku pomiędzy artystą i miastem oraz różnic w portretowaniu miasta Nowy Jork przez dwóch nowojorskich reżyserów światowej sławy, Woody’ego Allena i Martina Scorsese. Obraz miasta w ich twórczości filmowej jest całkowicie odmienny wręcz sprzeczny, nie mniej jednak obydwoje wierzą w to, że miasto jest źródłem autentycznych doświadczeń osobistych, silnych emocji i ludzkiego dramatu.

The topic of my thesis is Two Faces of New York. The City Seen Through The Eyes of Woody Allen and Martin Scorsese. It is about the close relationship between the artist and the city and the differences in perception of New York City by two American directors. To better understand the topic I chose, the first chapter focuses on the history of New York, immigration and the economic development of the city. New York is one of the largest cities in the world, it is also the global trade centre, the financial centre of the world, centre of fashion, culture, art, cinema, etc. From the very beginning of its founding, it was one of the fastest growing areas in North America, thanks to its convenient location, which facilitated trade. New York throughout history has gained such importance that it is not surprising that it is the centre of attention of many film producers. New York cannot only be a background in films. It is such a significant place that it becomes one of the main characters. In my thesis, I decided to analyze the works of two New York film directors: Woody Allen and Martin Scorsese. The movies that I chose are: Annie Hall (1977r.), Manhattan (1979r.), The Purple Rose of Cairo (1985r.), Hannah and Her Sisters (1986r.), Radio Days (1987r.). The aforementioned films are the works of Woody Allen, mainly from the 70s and 80s of the XX century, because at that time the majority of Allen’s films are set in New York City. Whereas, from the works of Martin Scorsese I chose the following films: Mean Streets (1973r.), Taxi Driver (1976r.), Raging Bull (1980r.), Goodfellas (1990r.) and Bringing Out the Dead (1999r.). The works of both Woody Allen and Martin Scorsese are based on childhood memories and life experience. They both grew up in different neighborhoods of New York. Allen lived in the quiet neighborhood of Brooklyn, where the majority of its residents were of Jewish origin. No one was persecuted for it. Ever since he was a little boy he dreamed of living in Manhattan. In the end he succeeded in accomplishing his dreams. His utopian vision of New York City comes from the fact that he never saw crime, poverty or drugs, because he never explored the outskirts of the city. He never allowed himself to think that New York may be dangerous. His films reflect this belief. They depict New York as an utopian place, in which every person is meant to be happy. Martin Scorsese presents a different approach to the city. He grew up on Elizabeth Street in Little Italy. It is a dangerous neighborhood, in which the largest group residing there, are the members of the Sicilian mafia. Martin Scorsese experienced the evil side of the city, even though it was still Manhattan, where nothing bad should ever happen. His films are full of gangsters. His characters come from Little Italy. New York is shown in a completely different way than in Woody Allen’s films. It is an anti-utopian vision. New York is meant to be hideous. It is a frightening place, where chances of survival are slim. It is an urban jungle, from which there is no escape. Both directors, Woody Allen and Martin Scorsese create an unique image of the city of New York. Sometimes the images are similar, sometimes completely different. Nevertheless, one can observe an intense relationship between the character and the city and the director and the city. The purpose of my thesis was to study the relationship between the artist and the city and the differences in portraying the city of New York, by two world-famous directors. The image of the city in their filmmaking is completely different even contradictory, but nevertheless they both believe that the city is a source of genuine personal experience, strong emotions and human drama.