Oedipus Rex and Kind Lear: Techniques of Inciting Terror

Celem mojej pracy jest zestawienie dwóch bardzo znanych tragedii: "Króla Edypa" Sofoklesa oraz "Króla Leara" Shakespeare'a. Te dwa teksty porównywano już wcześniej wielokrotnie, zazwyczaj by przyjrzeć się sposobowi wykorzystania metafory ślepoty, lub by zbadać motyw szaleństwa, jednak moim celem było sprawdzenie jak obaj autorzy wykorzystywali strach jako siłę sprawczą postaci a także aktorów i widowni. We wstępie przedstawiłam terminy opisujące strach w obu tekstach, próbując zaznaczyć różnice między nimi, by lepiej zrozumieć jakich reakcji emocjonalnych oczekiwano od oryginalnych widowni tragedii. W kolejno następujących rozdziałach przeanalizowałam techniki stosowane przez obu autorów ze zmienną częstotliwością: metatekst, wzbudzanie współczucia, lęku sytuacyjnego, trwogi i sięgania do źródeł pozatekstowych, co z kolei jest analizowane w rozdziałach o odwołaniach do historii, polityki i religii współczesnej obu autorom. Ostatnie trzy rozdziały poświęcone są ukazaniu punktów stycznych tragedii i baśni ludowej, które do pewnego stopnia posługują się tymi samymi środkami angażującymi odbiorcę, z tymże tragedia wykorzystuje je by zawieść jego nadzieje wzbudzone właściwymi dla baśni technikami i w ten sposób jest źródłem szoku. Wreszcie, stopniowanie przemocy oraz wyzbywanie się elementów komicznych wyznacza punkt szczytowy fabuły, po którym następuje upadek bohaterów i ich kompletne zniszczenie.

The purpose of my dissertation is to compare two of the most well-known tragedies: Sophoclean 'Oedipus Rex' and Shakespeare's 'King Lear'. These two have been set together many times, mainly to inspect the metaphor of blindness and see how the madness is had been depicted in both, but my goal was to see how both authors exploited the idea of fear: fear as spiritus movens of fictional characters from both plays, actors, and audience. The introductory part presents all terms describing fear in both texts and is an attempt of differentiating them for the purpose of a fuller understanding of emotional reaction the original audience was expected to present. In the following chapters, I analyzed techniques used by both of the authors, yet with variable frequency: metatext, sympathy, giving an impulse to situational fear, terror and their outside-of-the-text sources, which leads to the chapter about links to the history, politics, and religion contemporary for Sophocles and Shakespeare. The last 3 chapters show common points of tragedy and folk tale, as they use similar tools in order to immerse the audience, yet the tragedy is capable of letting down hopes raised by fairy tale and therefore is a source of a shock for the reader. Finally, a graduation of violence and disposal of comical elements marks the peak from which solely downfall awaits and utter destruction of main characters.