Through the Foreign's Eyes - The Motif of Outsider in Jim Jarmusch's Filmography

Tematem mojej pracy jest motyw outsidera ukazany na przykładzie wybranych pozycji filmowych twórczości Jima Jarmuscha, amerykańskiego reżysera, będącego jednym z najbardziej cenionych producentów kina niezależnego lat 80-tych i 90-tych XX wieku. W rozdziale pierwszym definiuję termin outsider w kontekście socjologiczno-psychologicznym, ukazując jego pejoratywne znaczenie. Następnie przechodzę do przedstawienia krótkiej historii narodzin pierwszych antybohaterów Hollywoodu na gruncie rozwoju ideologii Straconego Pokolenia (lata 20-ste XX wieku) oraz Generacji Beatników lat 50-tych. W kolejnych podrozdziałach ukazuje stopniowe przeobrażanie się protagonistów kina mainstreamu w jednostki wyalienowane oraz prezentuje najsłynniejsze ekranowe kreacje buntowników. Następnie przechodzę do opisu historii kina niezależnego, ukazując główne przemiany, jakie zaszły w sposobie kreowania postaci outsidera. Ostatnim elementem rozdziału jest przedstawienie pierwszych i najsłynniejszych twórców nurtu, którzy zainspirowali następne pokolenia reżyserów. Rozdział drugi traktuje o biografii Jima Jarmuscha, przedstawiciela amerykańskiego nurtu kina niezależnego, będącego jednocześnie producentem, reżyserem i scenarzystą swoich filmów. W rozdziale analizuję także filmografię reżysera oraz przedstawiam najważniejsze postaci kinematografii, jakie zainspirowały i ukształtowały kierunek artystycznej twórczości Jima Jarmuscha (m.in słynni mentorzy amerykańskiej kinematografii: Nicholas Ray, Wim Wenders).W rozdziale ostatnim przedstawiam wybranych protagonistów filmów Jarmuscha, którzy są wyalienowanymi ze społeczeństwa jednostkami. Na podstawie wybranych obrazów wyróżniam trzy grupy outsiderów, do których zaliczam: imigrantów, jednostki bierne oraz płatnych morderców. Przytoczone przeze mnie egzemplifikacje outsiderów ukazują wyraźną różnicę między buntem przedstawianym w kinie Hollywoodzkim, a tym, jaki kreowany jest we współczesnym kinie niezależnym.

The main theme of my thesis is the motif of outsider presented in films by Jim Jarmusch, who was a great American director and producer of independent cinema of the 1980s and 1990s.In the first chapter I try to define the term of outsider in a sociological and psychological context and present its pejorative meaning. Then I introduce a brief history of birth of the first antiheroes of Hollywood on the basis of the Lost Generation and Beat Generation ideology. In the subsequent subchapters I try to present the gradual transformation of the mainstream-cinema protagonists into alienated individuals and the silver screen most famous rebels. Then I attempt to illustrate the history of independent film by showing the most significant transformation in the manner of creation of outsider heroes. The last element of the chapter is presentation of the first and most well known originators of the movement, who inspired the following generations of directors.The second chapter is devoted to biography of Jim Jarmusch – the icon of American independent film. Here I try to analyze his filmography and I present the key figures of the silver screen which influenced the shape of artistic creation of Jim Jarmusch including, among others, Nicholas Ray and Wim Wenders. In the final chapter I attempt to portray chosen protagonists of Jarmusch’s film, whose common feature is alienation. On the basis of chosen films I managed to form three categories of outsiders: immigrants, inactive individuals and paid murderers. These groups clearly show a disparity between rebellion present in Hollywood productions, and the one present in the contemporary independent film.