Cryptocurrencies - a bright future or a facilitator for the criminal world?

Przedmiotem prezentowanej pracy magisterskiej jest rynek kryptowalut, który od początku XXI wieku nieustannie przyciąga uwagę całego świata. Niektórzy, kierowani ideą zdecentralizowanego systemu finansowego, uważają kryptowaluty za pieniądz przyszłości, podczas gdy inni widzą w nich jedynie nową kategorię inwestycyjną. Oprócz innowacji technicznych i niewątpliwie ogromnego potencjału w zakresie transakcji pieniężnych, z nowego systemu płatności wyłoniły się poważne zagrożenia dla bezpieczeństwa i stabilności rynku finansowego. Rewolucyjna technologia kryptowalut wykraczała poza dotychczasowe znane ustawodawstwa, tworząc poniekąd chwilowy stan bezprawia. Taka sytuacja stała się atrakcyjna nie tylko dla inwestorów, ale również dla przestępców, ułatwiając nadużycia oraz prowadzenie nielegalnych działań, takich jak pranie pieniędzy czy finansowanie terroryzmu. Potrzeba regulacji rynku kryptowalutowego stała się palącym problemem na skalę światową, a ustawodawcy nieustannie pracują nad podejściami mającymi na celu kontrolę zagrożeń w przyszłości. Celem niniejszej pracy jest zbadanie roli Bitcoina w dzisiejszym świecie, analiza czy ma on szansę na zrewolucjonizowanie systemów finansowych i w konsekwencji zastosowanie go w formie prawnego środka płatniczego, oraz nakreślenie problemu szarej strefy kryptowalut w całości. Po pierwsze, aby sklasyfikować Bitcoina, wyjaśniono czym właściwie jest pieniądz, skupiając się na cechach i funkcjach jakie posiada. Rozdział drugi zawiera krótki rys historyczny pieniądza oraz analizę porównawczą. Zrozumienie kwestii jak działa Bitcoin jest kluczowe dla rozważań na temat zagrożeń mogących występować po stronie kryptowalut oraz trudności regulacyjnych dlatego w rozdziale trzecim następuje szczegółowa analiza Bitcoina, jego technicznej strony oraz możliwych zastosowań. Ponadto zapewnia wgląd w aspekty związane z ryzykiem inwestycji w Bitcoina oraz wyjaśnia fenomen jego wahań rynkowych. Rozdział czwarty skupia się na analizie regulacji prawnej kryptowalut oraz przyszłych planów na jej zmiany. W szczególności przedstawiono nowe rozwiązanie w zakresie rejestru walut wirtualnych oraz pierwsze kompleksowe uregulowanie europejskie – rozporządzenie MiCA. Rozdział piąty zawiera analizę ryzyka związanego z kryptowalutami pod względem wykorzystywania ich do procederów przestępczych. W przypadku analizy ryzyka rozważane są niebezpieczne aspekty kryptowalut w całości i nie odnoszą się wyłącznie do Bitcoina. Główne skontrolowane obszary przestępcze to pranie pieniędzy oraz finansowanie terroryzmu. Po tym następuje przegląd aktualnych podejść regulacyjnych w rozdziale szóstym, w którym między innymi porównano specyficzne wyzwania, przed którymi stoją organy regulacyjne na świecie oraz poddano analizie czy skuteczna i szczelna regulacja jest w praktyce możliwa. Podsumowanie to główne ustalenia i tezy przedstawiające ostateczną ocenę sytuacji Bitcoina i kryptowalut.

The subject of the presented master's thesis is the cryptocurrency market, which has continuously attracted worldwide attention since the beginning of the 21st century. Driven by the idea of a decentralized financial system, some consider cryptocurrencies to be the money of the future, while others see them merely as a new investment category. In addition to technical innovations and undoubtedly huge potential for monetary transactions, serious threats to the security and stability of the financial market have emerged from the new payment system. The specific technology of cryptocurrencies goes beyond the previously known legislations, creating a temporary state of lawlessness. Such a situation has become attractive not only to investors, but also to criminals, facilitating fraud and illegal activities such as money laundering and terrorist financing. The need to regulate the cryptocurrency market has become a hot topic globally, and legislators are constantly working on approaches to control these risks in the future. The aim of this study is to examine the role of Bitcoin in today's world, analyze whether it has the potential to revolutionize financial systems and replace legacy money, and outline the problem of the cryptocurrency shadow economy as a whole. First, to classify Bitcoin, it is explained what money actually is, focusing on the features and functions it has. Chapter two provides a brief historical overview of the money and a comparative analysis. Understanding the issue of how Bitcoin works is crucial when considering the risks that may exist on the side of cryptocurrencies, as well as regulatory difficulties, so chapter three follows with a detailed analysis of Bitcoin, its technical side and possible uses. In addition, it provides insight into why Bitcoin is a risky investment and explains the phenomenon of its market fluctuations. The fourth chapter focuses on an analysis of the legal regulation of cryptocurrencies and future plans for its changes. In particular, the new virtual currency registry solution and the first comprehensive European regulation - the MiCA regulation - are presented. Chapter five analyzes the risks associated with cryptocurrencies in terms of their use in criminal procedures. The risk analysis considers the dangerous aspects of cryptocurrencies as a whole and does not refer only to Bitcoin. The main criminal areas reviewed are money laundering and terrorist financing. This is followed by an overview of current regulatory approaches in chapter six, which, among other things, compares the specific challenges faced by regulators around the world and analyzes whether effective and tight regulation is possible in practice. The conclusion is the main findings and theses presenting a final assessment of the situation of Bitcoin and cryptocurrencies worldwide.