Characteristics of the natural environment of Błędów Desert

Praca przedstawia informacje dotyczące środowiska przyrodniczego Pustyni Błędow-skiej. Praca powstała w oparciu o przegląd literatury przedmiotu i analizę dostępnych da-nych pomiarowych. Pustynia Błędowska jest niezwykle dynamicznym ekosystemem, unika-towym w skali europejskiej. Praca przedstawia stan środowiska na rok 2023. Współczesny krajobraz Pustyni Błędowskiej jest rezultatem intensywnej działalności gospodarczej czło-wieka na terenie o specyficznych uwarunkowaniach przyrodniczych. W pracy omówiono: budowę geologiczną, rzeźbę terenu, klimat, warunki hydrologiczne, występujące gleby, ro-ślinność, faunę, użytkowanie terenu oraz sposoby ochrony przyrody. Na wyjątkowość obsza-ru wpływa między innymi unikalna budowa geologiczna sprzyjająca intensywnym procesom eolicznym, które warunkują występowanie szczególnie interesujących form rzeźby terenu. Obszar Pustyni Błędowskiej jest ciekawym miejscem do obserwacji postępujących procesów glebotwórczych i związanych z nimi procesów sukcesji roślinności. O wyjątkowości obszaru decyduje również występowanie siedlisk atrakcyjnych dla rzadkich nie tylko w Polsce, ale i w Europie owadów. Pustynia Błędowska ze względu na swoją specyfikę objęta została ochroną w postaci użytku ekologicznego, obszaru Natura 2000 oraz Parku Krajobrazowego. Ze względu na związek powstania krajobrazu pustynnego z działalnością człowieka, ochrona tego obszaru wymaga systematycznych działań zapobiegających wkraczaniu roślinności na tereny piaszczyste.

This thesis presents information about natural environment of Błędów Desert. It is a result of literature review and analysis of available data. The Błędów Desert is an incredibly dy-namic ecosystem, unique on European scale. This thesis presents the state of environment for year 2023. Modern landscape of Błędów Desert is an effect of intense economical activi-ty on an area featuring very specific natural conditions. The topics discussed in this thesis are as follows: geological structure, relief, climate, hydrological conditions, soils, vegeta-tion, animals, land use and means of protection of the local environment. One of the reasons why the area of interest is so exceptional is it’s unique geological structure, which favors occurrence of eolian processes leading to development of particularly interesting land forms. Area of Błędów Desert is an ideal place to observe proceeding processes of soil de-velopment and processes of succession of plants. Other factor showing the importance of the area is occurrence of habitats attractive for insects rare not only in Poland but also in the entire Europe. Due to it’s unusual environment, the Błędów Desert is protected by ecological area, Nature 2000 area and Landscape Park. Because of how the “desert-like” landscape was created, protection of this area requires systematical actions preventing the development of trees and bushes on sandy areas.