Phraseological units with color components in Polish and Russian languages

W niniejszej pracy przedstawiono wybór związków frazeologicznych zawierających nazwę barwy w języku polskim z ich rosyjskimi odpowiednikami, omówienie oraz analiza. Pod uwagę wzięta została warstwa semantyczna poszczególnych par związkówów w tych językach.Porównanie związków frazeologicznych w dwóch językach nie ograniczyło się do powierzchniowego odnalezienia pewnych odpowiedników, bądź też stwierdzenia ich braku, a raczej jest wstępem do badania relacji istniejących pomiędzy dwoma językami, mogących występować na wielu różnych płaszczyznach i wykraczających niejako poza zagadnienia samego języka.W pracy skoncentrowano się na związkach frazeologicznych, w których występują nazwy barw ponieważ nazwy te mogą być nośnikiem informacji wynikających ze skojarzeń związanych z obserwacją zjawisk naturalnych, w dużym stopniu podobnych dla wszystkich ludzi, bądź też z asocjacji kulturowych danego koloru.W rozdziale pierwszym niniejszej pracy w omówiono podstawowe pojęcia związane z klasyfikacją oraz funkcją związków frazeologicznych oraz fizycznym aspektem barw. Jest to teoretyczne wprowadzenie będące podstawą dalszej pracy. Drugi rozdział pracy podzielony został na części odpowiadające poszczególnym barwom, a w ramach nich przedstawione zostały związki frazeologiczne związane z danym kolorem. Następnie korzystając z metody porównawczej, określono, w jakim stopniu poszczególne związki posiadają ekwiwalenty występujące w ­­­­­obu językach. Sposób zebrania i zestawienia danych pozwolił na wyciągnięcie wniosków dotyczących kilku aspektów szeroko pojmowanej kwestii ekwiwalentności frazeologizmów zawierających nazwy barw w językach polskim i rosyjskim, pozwalając na potwierdzenie problematyczności niektórych z zagadnień poruszanych we wstępnie i równocześnie umożliwiając wyciągnięcie nowych wniosków.Praca została oparta o publikacje o charakterze ogólno-językoznawczym w zakresie problematyki frazeologii, słowniki języka polskiego i rosyjskiego, opracowania teoretyczne dotyczące frazeologii oraz artykuły naukowe związane z problematyką porównań międzyjęzykowych związków frazeologicznych, w szczególności w języku polskim i rosyjskim.

This work presents a selection of phraseological units with a color component in Polish, providing their Russian equivalents followed by a discussion and analysis. The semantic layer of individual pairs of compounds in these languages was taken into account.Comparison of phraseology in those two languages ​was not limited to a surface analysis aimed to detect possible existence of equivalent phrases, or their lack thereof. It was designed as, and should be considered, an introduction to the study of the relationship between the two languages ​​that can arise at different levels and go beyond the language itself.The reason why the work focuses on phraseology in which the names of colors occur, is because these names of colors can be very potent information carriers, with their meaning arising from associative phenomena associated with observing natural phenomena that are largely similar to all people or to cultural associations of a given color.The first chapter deals with the basic concepts of classification and functions of the phraseological and physical aspects of colors. This is a theoretical introduction to the further work. The second part of the work is divided into sections corresponding to the individual colors, each section further including the associated phraseologies belonging to the given color. Then, using the comparative method, the extent to which individual compounds have equivalents in the languages ​​is determined. The method of data collection and compilation, on the one hand, provided conclusions on several aspects of the widely understood problem of equivalency of phraseological units containing the names of colors in Polish and Russian languages, confirming the problematic nature of some issues discussed in the introductory and simultaneously leading to some new findings.The work was based on publications of an all-linguistic nature in the field of phraseology, dictionaries of Polish and Russian languages, theoretical works on phraseology and scientific articles related to the problem of comparing phraseological units, especially in Polish and Russian.