Gallia Narbonensis: architecture and sculpture in the period of Roman rule and its impact on the Provencal Romanesque art

W niniejszej pracy zostało przedstawione kształtowanie się architektury oraz rzeźby w Gallia Narbonensis w okresie panowania rzymskiego, głównie w okresie pryncypatu oraz dynastii julijsko-klaudyjskiej. Na łamach niniejszej pracy ostał także ukazany ich wpływ na prowansalską sztukę romańską. W związku z przeprowadzaniem w niniejszej pracy analizy porównawczej sztuki rzymskiej z prowincji Gallia Narbonensis wraz z XII-wieczną sztuką romańską konieczne było ukazanie poza zabytkami pochodzącymi głównie z okresu I p. n. e. – II także dorobku rzymskiej sztuki sepulkralnej (głównie sarkofagów) odkrytej na tym terenie, datowanej na wiek IV. Pierwsza część niniejszej pracy została poświęcona geografii, historii, jak i urbanistyce omawianego regionu oraz przedstawieniu charakterystyki typów budowli zachowanych in situ w Gallia Narbonensis. Druga część pracy obejmuje charakterystykę rzeźby rzymskiej na omawianym terenie wraz z uwzględnieniem IV wiecznej sztuki sepulkralnej. Reasumując - praca obejmuje zasięgiem geograficznym miasta z prowincji Narbońskiej położone wzdłuż Rodanu (N-S). Ramy chronologiczne zawierają się w okresie I p. n. e. – I, jednakże w przypadku szczególnych grup zabytków zostały rozszerzone o wieki późniejsze tzn. II-IV. W wyniku analizy porównawczej zabytków romańskich z rzymskimi w niniejszej pracy znajdują się także zabytki z wieku XII.

In this thesis has been presented the formation of architecture and sculpture in Gallia Narbonensis in the period of Roman rule, mainly during the principate and the Julio-Claudian dynasty. On the pages of this thesis has been also shown an impact of Roman architecture and sculpture on the Provencal Romanesque art. Accordingly of carrying out a comparative analysis of the study of Roman art from the province of Gallia Narbonensis with the 12th century Romanesque art, it was necessary to reveal except of monuments derived mainly from the period of the I BC – II AD, those that are the achievements of Roman sepulchral art (mostly sarcophagi) discovered in the area, which are dated to the 4th century. The first part of this thesis is devoted to geography, history and urban development of the region and also to the presentation of the characteristics of types of buildings preserved in situ in Gallia Narbonensis. The second part includes the characteristics of Roman sculpture from discussed area with regard to the 4th century sepulchral art. To sum up - the work involves the geographical center of the province of Gallia Narbonensis along the Rhone (N-S). The chronological framework contained in I BC - I AD, however for specific groups of monuments have been extended to the later centuries (II AD - IV AD). As a result of the comparative analysis of the Roman and Romanesque monuments in this thesis has been also mentioned an architectural foundations dated to 12th century.