Analysis of paranoid rhetoric in a Polish political discourse on the example of the statement of representatives of political parties in the course of an election campaigns

Analiza dyskursu politycznego zawsze stanowi problem dla badaczy. Każde badanie prowadzone w celu zdefiniowania cech tego dyskursu przybliża nas do zrozumienia języka, jakim posługują się politycy. Pomimo rozwoju narzędzi badawczych oraz przeprowadzania licznych analiz języka polskiej polityki, wciąż brakuje badań poświęconych retoryce paranoicznej. Celem niniejszej pracy jest sprawdzenie czy w wypowiedziach polskich polityków podczas kampanii wyborczych występuje retoryka paranoiczna, a jeżeli zostanie to potwierdzone, także udzielenie odpowiedzi na pytanie, jakie narracje spiskowe dominują w analizowanej retoryce. Praca została oparta na metodzie badawczej zwanej analizą zawartości, ponadto metoda historyczna okazała się użyteczna w charakteryzowaniu badanych podmiotów (partii politycznych). W pracy uwzględniono wypowiedzi polityków cytowane w trzech dziennikach: „Gazecie Wyborczej”, „Naszym Dzienniku” oraz „Rzeczpospolitej”, dodatkowo przeanalizowano oficjalne debaty telewizyjne z udziałem liderów partii i kandydatów na urząd prezydenta. Okresem badawczym były ostatnie tygodnie kampanii wyborczych na urząd prezydenta w 2010 i 2015 roku, kampanii parlamentarnych w 2011 i 2015 roku oraz kampanii do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku. Podmioty, które stanowią podstawę pracy wyłoniono na podstawie kryterium posiadania reprezentanta w organie przedstawicielskim (parlamencie krajowym, Parlamencie Europejskim). Uwzględniono również ugrupowania, których kandydat w wyborach prezydenckich uzyskał przynajmniej 5% głosów w pierwszej turze wyborów. W wyniku przeprowadzonych badań udało się wyodrębnić przypadki wypowiedzi, które zakwalifikowano jako retoryka paranoiczna. Część z nich została przyporządkowana do przyjętych na wstępie narracji spiskowych, natomiast pozostałe posłużyły do wyodrębnienia dwóch nowych narracji: „narracji anty – IVRP” oraz narracji sugerującej wywieranie wpływu przez obce państwa na polski rząd .

The analysis of the political discourse constitutes a problem for researchers. Each research aiming to define features of this discourse gets us closer to understanding the language that politicians use. Despite the development of research tools and the fact that numerous analyses on the Polish political language has been conducted, there is still a lack of surveys devoted to the rhetorical paranoia. The purpose of this study is to find out whether paranoiac rhetoric can be found in the statements of Polish politicians during the election campaign. And if confirmed, answering the question of what conspiracy narratives predominate in the rhetoric analyzed.The study was based on the research method called analysis of the content, additionally a historical method proved to be useful in characterizing surveyed entities (political parties). The political statements analysed in this study were taken from newspapers, including „Gazeta Wyborcza”, „Nasz Dziennik” and „Rzeczpospolita”; additionally political TV-debates between party leaders and candidates for presidential election were examined. Last weeks of the presidential election campaign in 2010 and 2015, the parliamentary campaigns in 2011 and 2015, and the campaign for the European Parliament in 2014 were at the heart of the analysis. The subjects that constitute the basis of the study were chosen according to certain criteria: being a representative in an assembly (the national parliament, the European Parliament), or having obtained 5% of the votes during the first round of the presidential election. As the result of this research, we have managed to isolate discourse cases, which have been qualified as paranoiac rhetoric. Some of them were assigned to the conspiracy narratives introduced at the outset, while others were used to distinguish two new narratives: “the anti- IV RP narrative” and the narrative that suggests an influence of foreign states on the Polish government.