A model of the Early Permian environment of the Kraków region

We wczesnym permie w rejonie krakowskim, zachodziła depozycja utworów kontynentalnych, należących do kompleksu czerwonego spągowca. W wyniku ruchów orogenezy waryscyjskiej, obszar ten został silnie stektonizowany, co poskutkowało wytworzeniem się bardzo urozmaiconej rzeźby terenu. Znaczne deniwelacje oraz towarzyszący procesom tektonicznym wulkanizm, sprawiły, że równolegle do siebie, powstawały tu skały o często odmiennej genezie i litologii. Suchy i gorący klimat wczesnego permu sprzyjał intensywnej erozji pozytywnych form morfologicznych, a pochodzący z ich wietrzenia materiał szybko zaczął zapełniać obniżenia terenu - rów Sławkowa i rów Nieporaz - Brodła. W ten sposób w brzeżnych częściach obniżeń deponowane były utwory molasy lądowej nazywane zlepieńcem myślachowickim, a w częściach centralnych ich dystalny odpowiednik - gliny sławkowskie. Rowy na omawianym obszarze mają charakter tektoniczny. Rozwinęły się w strefach lokalnej ekstensji, kontrolowanych przez aktywność nadrzędnej strefy uskokowej Kraków - Lubliniec i genetycznie są to baseny z rozciągania (pull-apart basins). Utworzone wówczas ekstensyjne struktury umożliwiły łatwą migrację magmy ku powierzchni Ziemi, a w efekcie powstanie licznych intruzji, potoków lawowych i pokryw wulkanoklastyków, lokalnie nazywanych tufem filipowickim. Z punktu widzenia analizy paleośrodowiska ważne są sekwencje osadów martwicy karniowickiej - słodkowodne węglany zdeponowane w obrębie rowu Sławkowa, w których zachowały się liczne szczątki fauny i flory. Utwory te, z racji na swój unikalny charakter, pozwalają z dużą dokładnością interpretować klimat panujący w omawianym regionie w okresie wczesnego permu.

During the Early Permian, in the Kraków region, continental rocks belonging to the Rotliegend complex were deposed. As the effect of variscan orogeny, the area was strongly tectonised, what resulted in landscape diversification. Significant denivelations and volcanism accompanying tectonic processes caused formation of same-age rocks with different genesis and lithology. The dry and hot climate of the Early Permian, favored the intense erosion of positive morphological forms, and the material coming from their weathering quickly began to fill the natural depressions of the area - Sławków and Nieporaz - Brodła grabens. In this way, in the marginal parts of those depressions, terrestial molasses rock complexes were formed. Fanglomerates of this nature are locally called the Myślachowice conglomerate and in the same time interval when their deposition took place, in central parts of grabens, distal facies of molasse arised - so called Sławków clays. Grabens which appear in the discussed area are of a tectonic nature - they have formed in the local extensional zones and genetically, they are pull-apart basins. Moreover, the same divergent movements which led to the formation of those tectonic grabens, also enabled easy migration of magma to the surface of the Earth, and as a result, the creation of numerous intrusions, lava flows and covers of volcanoclasts, locally called the Filipowice tuff. Nevertheless, from the point of view of the palaeoenvironment analysis, Karniowice travertines seems to be the most important. They are freshwater carbonates formed in the south-eastern part of the Sławków graben. Within them, numerous remains of fauna and flora were found. These sediments, due to their unique character, have a great value when interpreting the Early Permian climate.