The Political Thought of Martin Luther

Marcin Luter, świetnie wykształcony prawnik, pod wpływem gwałtownych zdarzeń ze swojego życia postanowił wstąpić do zakonu augustianów. Po gruntownych studiach filozoficznych i biblijnych oraz osobistych problemów moralnych, dokonał tzw. "przewrotu reformacyjnego" - stworzył własny system teologiczny, oparty na sprzecznej wizji Boga i twierdzeniu o braku wolnej woli u człowieka. Jego program, połączony z początkowo słusznym sprzeciwem wobec kryzysy w Kościele i nadużyciom przy sprzedaży odpustów, został wyrażony w ogłoszonych 31 października 1517 roku dziewięćdziesięciu pięciu tezach. Zostały one uznane za heretyckie przez papieża, a sam Luter potępiony. Musiał zatem szukać ochrony u niemieckich książąt w obawie przed katolickim cesarzem i papieżem. Tezy zyskały duże poparcie w pragnącym się wyzwolić z "tyranii Rzymu" społeczeństwie. Z czasem doszło do tzw. wojen chłopskich, w których stanął on po stronie książąt. Odtąd zaczął głosić koncepcję państwa autorytarnego, podczas gdy wcześniej kładł nacisk na kwestie teologiczne jak wyzwolenie człowieka z Tradycji Katolickiej, kultu świętych i sakramentów katolickich, pełnienia dobrych uczynków, odpowiedzialności za złe czyny wynikające z niemożliwej do zwalczenia ludzkiej pożądliwości. Na czele luterskiego państwa stał monarcha, który przewodził państwowemu Kościołowi (cezaropapizm); zakazany był jakikolwiek sprzeciw wobec władzy, która miała prawo do brutalnego karania swoich obywateli. Myśl Lutra wykorzystała dawne twierdzenia św. Augustyn, Husa, Wiklefa, Marsyliusza, herezji Wschodu i wprowadziła je do głównego nurtu myśli nowożytnej. Ojciec reformacji sukces swojego ruchu zawdzięcza temu, że prowadząc do rewolucji teologicznej pozostał konserwatystą w sferze politycznej. Reformacja doprowadziła do powstania wielu nowych wyznań określanych mianem protestanckich, które opanowały ok. jednej trzeciej Europy. Zmobilizowała Kościół rzymskokatolicki do reformy trydenckiej i opanowania nadużyć. Myśl Wittneberczyka miała wpływ na niemal całą niemiecką filozofię nowożytną(na Lutra powoływali się m.in Kant, Hegel, Feuerbach, Marks, Rosenberg). Doprowadziła także do zmian w ekonomii, sztuce, współczesnej teologii, polityce, teorii państwa i prawa, socjologii.

Martin Luther, well educated lawyer, decided to join the Augustinian Order under the influence of intense oevent of his life. After the profound philosophical and biblical studies and personal moral problem, he made a „reformationary revolution” – he created his own theological system based on contradictional vision of God and statement about lack of free will in human’s life. His program, conncted with initially justified objection against crisin in Church and malpractices during selling indulgences, was expressed in 95 thesis announced 31 October 1517. They were recognized as heretical, and Luther was condemned. Then he had to find a shelter German princes for fear of Catholic empreror and pope. The thesies gained a suport in socjety who deisred to liberate from the „Rome’s tyranny”. Over time, outbroke wars, called pesants, during which he aligned himself with princes. From that time on he started adovacating the concpetion of authorytarian state, while earlier he was putting the accent on theological questions like freeing people from Catholic Tradition, cult of saints and Catholic sacraments, doing kindnes, responasiblity for bad deeds resulting from lustfulness which is impossible to fight. Luther’s state was haeded by a monarch, who lead state’s Church (caesaropapism); every objection against power was forbidden, the power had a right to punish thier citizens. The thought of Martin Luther used former statements of St Augustine, Hus, Wycleef, Marsilius, Easterns heresies and introduce them into mainstream of modern thought. The father of Reformation succeeded, because he carried out the teologicl revolution remaining a conservative in political sphere. The Reformation lead to creation of many new denominations called ‘Protestant’. It stimulatd The Roman Catholic Church to Tridentine reform and stop the abuses. The thought of Wittenbergian ha dan influence on almost whole germn modern philosophy (Kant, Hegel, Feuerbach, Marx, Rosenberg refered to Luther). It lead to chcnages in the economy art., modern theology, policy, theory of state and law, sociology.