Polerowane lustro: Polskie przekłady „Dubliners" Jamesa Joyce'a

Przedmiotem niniejszej pracy magisterskiej jest analiza porównawcza wybranych fragmentów dwóch polskich przekładów „Dubliners”, zbioru opowiadań Jamesa Joyce’a napisanego w latach 1904–1907 i opublikowanego w roku 1914. Autorami omawianych tłumaczeń są Kalina Wojciechowska („Dublińczycy”, 1958 r.) oraz Zbigniew Batko („Dublińczycy”, 2005 r.). W pierwszej części pracy autorka prezentuje historię publikacji tekstu źródłowego i przekładów. Następują po niej rozdziały analityczne poświęcone aspektom kompozycji, technik narracyjnych oraz środków stylistycznych użytych w utworze przez Joyce’a, które autorzy prac poświęconych jego twórczości określają jako klucz do interpretacji „Dubliners”. Autorka porównuje tłumaczenia wybranych fragmentów by określić obecność tych istotnych elementów w polskich wersjach książki oraz by stwierdzić, w jakim stopniu tendencje udomawiające zubożają oba teksty, jednocześnie rozbudowując je o elementy nieobecne w tekście Joyce’a. W swojej analizie autorka korzysta z typologii „tendencji deformujących” wprowadzonej przez Antoine’a Bermana w eseju „Translation and the Trials of the Foreign” (tłum. Lawrence Venuti).

This Master thesis constitutes a comparative study of selected passages from two Polish translations of James Joyce’s Dubliners, a short story collection written in the years 1904–1907 and published in 1914. The book has been translated into the Polish language by Kalina Wojciechowska (Dublińczycy, 1958) and Zbigniew Batko (Dublińczycy, 2005). In the first chapter of the thesis the author discusses the history of the publication of the original and target texts. The subsequent, analytical chapters are devoted to the aspects of composition, narrative techniques, and stylistic devices employed by Joyce which have been recognised by Joycean scholars as key to the interpretation of Dubliners. The author compares the translations of selected passages to determine whether the Polish versions of the book comprise these crucial elements, and to what degree the domesticating tendencies present in both target texts impoverish them while amassing elements excluded from Joyce’s text. The analysis draws on Antoine Berman’s typology of “deforming tendencies” introduced in “Translation and the Trials of the Foreign” (trans. Lawrence Venuti).