Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Перевод под цензурой. Оттепель и перестройка
Przekład ocenzurowany. Odwilż i pieriestrojka
Censoring Translation: The Thaw and Perestroika
Przekład, cenzura, ZSRR, odwilż, pieriestrojka
Translation, censorship, USSR, Thaw, Perestroika
Перевод, цензура, СССР, оттепель, перестройка
Celem pracy zatytułowanej „Przekład ocenzurowany. Odwilż i pieriestrojka” jest próba spojrzenia na oba wspomniane okresy w perspektywie stosunku władz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich do rosyjskich przekładów literatury zagranicznej. Aby osiągnąć ten cel, autor poszukiwał informacji o tym, dlaczego konkretne tematy, poruszane w badanych dziełach, mogły – w wymienionych wyżej epokach historii ZSRR – znaleźć się na celowniku cenzury. W rozdziale pierwszym prześledzono proces rozwoju mechanizmów cenzury w imperium rosyjskim, zwracając szczególną uwagę na powtarzalność zjawiska zinstytucjonalizowanej reglamentacji wolnego słowa w rosyjskiej historii,. W drugiej części niniejszej pracy autor zajmuje się epoką odwilży, związaną z objęciem władzy przez Nikitę Chruszczowa. Pomimo pewnych przejawów liberalizacji podejścia do wolności literatury, ZSRR pozostaje w tym okresie krajem zamkniętym, w którym rosyjskie przekłady zagranicznej literatury podlegały ścisłej cenzurze. W rozdziale trzecim autor stara się przedstawić dowody na to, że polityka jawności, o której tyle mówiło się w czasach władzy Michaiła Gorbaczowa, była w rzeczywistości jedynie zasłoną dymną, skrywającą rzeczywiste intencje rządzących. Rozpoczynający się w epoce pieriestrojki proces przywracania rosyjskiemu czytelnikowi zakazanej wcześniej literatury, w tym przekładów, przebiega powoli i nie bez problemów. W zakończeniu sformułowano najważniejsze wnioski, wynikające z przeprowadzonych przez badań. Niezależnie od danej epoki historycznej, ZSRR był państwem, w którym pełna wolność wypowiedzi nie istniała, zaś do przekładów zagranicznej literatury odnoszono się ze skrajną podejrzliwością.
The purpose of the study “Censoring Translation: The Thaw and Perestroika” is to investigate the impact of Soviet censorship on translation during two periods of USSR history: Khrushchev's Thaw and Perestroika. The thesis contains three chapters. The first one focuses on history of censorship in Russian Empire and Soviet Union. In this part author tries to examine which historical events proved crucial during the process of creation of the state-imposed censorship in USSR. In first chapter author also shows the link between translation and politics, which initially manifested itself during the reign of Tsars. Current study proves that this link can also be observed after the Bolshevik Revolution in 1917. The second part includes analysis of the translations created during Khrushchev's Thaw. In this chapter author’s aim is to find out which Russian translations of the most famous foreign writers works were considered ideologically and politically dangerous by the Soviet censorship during the reign of Nikita Khrushchev. The third part of current thesis concerns relation between translation and Soviet ideology at the time of Mikhail Gorbachev’s leadership. During Perestroika period, USSR was struggling with enormous political and economic crisis, which eventually led to its final dissolution at the end of December 1991. At this time translated foreign literature, earlier forbidden by Soviet censorship, is slowly returned to readers in USSR. In third chapter author tries to examine last actions of Soviet censorship, which, apparently, was still operating in the slowly collapsing state. The results of the study shows that censorship in Soviet Union was absolutely indispensable instrument in the hands of ruling leaders. What is more, the relation between translation and politics in the time of Khrushchev's Thaw and Perestroika clearly indicates, that during this two periods, often considered as liberal, Soviet government was still trying to assure its control over translated literature. Translation, censorship, USSR, Thaw, Perestroika
Магистерская диссертация «Перевод под цензурой. Оттепель и перестройка» затрагивает вопрос о деятельности советского учерждения цензуры в эпохи, которые обычно считаются переломными. В первой части исследований автор пытается взглянуть на механизмы давления свободного слова на русской почве в наиболее широкой исторической перспективе. На протяжении истории России контроль свободы высказывания, а в особенности наблюдение за переводами иностранных произведений, которые могли содержать опасные с точки зрения режима идеи, применялся как самодержавными, так и советскими правителями. Поэтому, исследуя деятельность цензуры в Союзе Советских Социалистических Республик, стоит, в первую очередь, проследить историю развития цензурных органов в российской империи, обращая особое внимание на их отношение к переводам зарубежных публикаций. Благодаря такому подходу мы увидим, где берут свое начало характерные черты совесткой цензуры, а также узнаем о том, какие исторические обстоятельства могли влиять на ее обострение или смягчение. Во второй и третьей главах автор сосредоточился ислючительно на выбранных русских переводах иностранной литературы, которые были подготовлены в эпохи оттепели и перестройки. Из приведенной во второй главе информации вытекает, что в годы оттепели СССР продолжался быть закрытой страной. При Хрущеве русские переводы произведений иностранной литературы преследовались учреждением цензуры. Реформы этой эпохи были в большинстве расчитаны на то, чтобы у жителей Советского Союза появилось ощущение большей свободы. Но это ощущение немедленно исчезло в столкновении с реальностью. Исследования, помещены в главе третьей приводят к выводу, что в эпоху перестройки наблюдается улучшение обстановки в области доступа к свободной литературе. Но, на самом деле, оно происходит не благодаря, а вопреки настоящим намерениям Михаила Горбачева. Возникает ощущение, что шатающаяся советская система уже не была в состоянии эффективно вмешиваться в дела литературы и перевода, но это не обозначает, что она легко сдавалась. Как в эпоху оттепели, так и перестройки в СССР не было настоящей свободы высказывания. Ни один из упомянутых вождей даже не задумывался ее ввести. Перевод оставался при Хрущеве и Горбачеве под бдительным наблюдением учреждения советской цензуры.
dc.abstract.en | The purpose of the study “Censoring Translation: The Thaw and Perestroika” is to investigate the impact of Soviet censorship on translation during two periods of USSR history: Khrushchev's Thaw and Perestroika. The thesis contains three chapters. The first one focuses on history of censorship in Russian Empire and Soviet Union. In this part author tries to examine which historical events proved crucial during the process of creation of the state-imposed censorship in USSR. In first chapter author also shows the link between translation and politics, which initially manifested itself during the reign of Tsars. Current study proves that this link can also be observed after the Bolshevik Revolution in 1917. The second part includes analysis of the translations created during Khrushchev's Thaw. In this chapter author’s aim is to find out which Russian translations of the most famous foreign writers works were considered ideologically and politically dangerous by the Soviet censorship during the reign of Nikita Khrushchev. The third part of current thesis concerns relation between translation and Soviet ideology at the time of Mikhail Gorbachev’s leadership. During Perestroika period, USSR was struggling with enormous political and economic crisis, which eventually led to its final dissolution at the end of December 1991. At this time translated foreign literature, earlier forbidden by Soviet censorship, is slowly returned to readers in USSR. In third chapter author tries to examine last actions of Soviet censorship, which, apparently, was still operating in the slowly collapsing state. The results of the study shows that censorship in Soviet Union was absolutely indispensable instrument in the hands of ruling leaders. What is more, the relation between translation and politics in the time of Khrushchev's Thaw and Perestroika clearly indicates, that during this two periods, often considered as liberal, Soviet government was still trying to assure its control over translated literature. Translation, censorship, USSR, Thaw, Perestroika | pl |
dc.abstract.other | Магистерская диссертация «Перевод под цензурой. Оттепель и перестройка» затрагивает вопрос о деятельности советского учерждения цензуры в эпохи, которые обычно считаются переломными. В первой части исследований автор пытается взглянуть на механизмы давления свободного слова на русской почве в наиболее широкой исторической перспективе. На протяжении истории России контроль свободы высказывания, а в особенности наблюдение за переводами иностранных произведений, которые могли содержать опасные с точки зрения режима идеи, применялся как самодержавными, так и советскими правителями. Поэтому, исследуя деятельность цензуры в Союзе Советских Социалистических Республик, стоит, в первую очередь, проследить историю развития цензурных органов в российской империи, обращая особое внимание на их отношение к переводам зарубежных публикаций. Благодаря такому подходу мы увидим, где берут свое начало характерные черты совесткой цензуры, а также узнаем о том, какие исторические обстоятельства могли влиять на ее обострение или смягчение. Во второй и третьей главах автор сосредоточился ислючительно на выбранных русских переводах иностранной литературы, которые были подготовлены в эпохи оттепели и перестройки. Из приведенной во второй главе информации вытекает, что в годы оттепели СССР продолжался быть закрытой страной. При Хрущеве русские переводы произведений иностранной литературы преследовались учреждением цензуры. Реформы этой эпохи были в большинстве расчитаны на то, чтобы у жителей Советского Союза появилось ощущение большей свободы. Но это ощущение немедленно исчезло в столкновении с реальностью. Исследования, помещены в главе третьей приводят к выводу, что в эпоху перестройки наблюдается улучшение обстановки в области доступа к свободной литературе. Но, на самом деле, оно происходит не благодаря, а вопреки настоящим намерениям Михаила Горбачева. Возникает ощущение, что шатающаяся советская система уже не была в состоянии эффективно вмешиваться в дела литературы и перевода, но это не обозначает, что она легко сдавалась. Как в эпоху оттепели, так и перестройки в СССР не было настоящей свободы высказывания. Ни один из упомянутых вождей даже не задумывался ее ввести. Перевод оставался при Хрущеве и Горбачеве под бдительным наблюдением учреждения советской цензуры. | pl |
dc.abstract.pl | Celem pracy zatytułowanej „Przekład ocenzurowany. Odwilż i pieriestrojka” jest próba spojrzenia na oba wspomniane okresy w perspektywie stosunku władz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich do rosyjskich przekładów literatury zagranicznej. Aby osiągnąć ten cel, autor poszukiwał informacji o tym, dlaczego konkretne tematy, poruszane w badanych dziełach, mogły – w wymienionych wyżej epokach historii ZSRR – znaleźć się na celowniku cenzury. W rozdziale pierwszym prześledzono proces rozwoju mechanizmów cenzury w imperium rosyjskim, zwracając szczególną uwagę na powtarzalność zjawiska zinstytucjonalizowanej reglamentacji wolnego słowa w rosyjskiej historii,. W drugiej części niniejszej pracy autor zajmuje się epoką odwilży, związaną z objęciem władzy przez Nikitę Chruszczowa. Pomimo pewnych przejawów liberalizacji podejścia do wolności literatury, ZSRR pozostaje w tym okresie krajem zamkniętym, w którym rosyjskie przekłady zagranicznej literatury podlegały ścisłej cenzurze. W rozdziale trzecim autor stara się przedstawić dowody na to, że polityka jawności, o której tyle mówiło się w czasach władzy Michaiła Gorbaczowa, była w rzeczywistości jedynie zasłoną dymną, skrywającą rzeczywiste intencje rządzących. Rozpoczynający się w epoce pieriestrojki proces przywracania rosyjskiemu czytelnikowi zakazanej wcześniej literatury, w tym przekładów, przebiega powoli i nie bez problemów. W zakończeniu sformułowano najważniejsze wnioski, wynikające z przeprowadzonych przez badań. Niezależnie od danej epoki historycznej, ZSRR był państwem, w którym pełna wolność wypowiedzi nie istniała, zaś do przekładów zagranicznej literatury odnoszono się ze skrajną podejrzliwością. | pl |
dc.affiliation | Wydział Filologiczny | pl |
dc.area | obszar nauk humanistycznych | pl |
dc.contributor.advisor | Jastrzębska, Katarzyna - 200578 | pl |
dc.contributor.author | Korczyński, Krzysztof | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WF6 | pl |
dc.contributor.reviewer | Skotnicka, Anna - 199820 | pl |
dc.contributor.reviewer | Jastrzębska, Katarzyna - 200578 | pl |
dc.date.accessioned | 2020-07-25T01:15:56Z | |
dc.date.available | 2020-07-25T01:15:56Z | |
dc.date.submitted | 2014-07-03 | pl |
dc.fieldofstudy | filologia rosyjska | pl |
dc.identifier.apd | diploma-87590-59209 | pl |
dc.identifier.project | APD / O | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/196137 | |
dc.language | rus | pl |
dc.subject.en | Translation, censorship, USSR, Thaw, Perestroika | pl |
dc.subject.other | Перевод, цензура, СССР, оттепель, перестройка | pl |
dc.subject.pl | Przekład, cenzura, ZSRR, odwilż, pieriestrojka | pl |
dc.title | Перевод под цензурой. Оттепель и перестройка | pl |
dc.title.alternative | Przekład ocenzurowany. Odwilż i pieriestrojka | pl |
dc.title.alternative | Censoring Translation: The Thaw and Perestroika | pl |
dc.type | master | pl |
dspace.entity.type | Publication |