The Politics of Memory in Georgia between 1990-2012

Niniejsza praca magisterska pt. "Polityka historyczna Gruzji w latach 1990-2012" podejmuje słabo zbadany, acz bardzo zajmujący i wieloaspektowy problem jakim jest rola i znaczenie pamięci i historii w rękach polityków w Gruzji. W rozprawie przedstawione i przeanalizowane zostały narzędzia, mechanizmy, koncepcje polityki pamięci i narracji historycznych podejmowanych przez władze w Gruzji po upadku ZSRR i odzyskaniu przez kraj niepodległości aż do 2012 roku. Głównym celem pracy jest syntetyczne uchwycenie kierunków podejmowanych w czasie prezydentury Zwiada Gamsachurdii, Eduarda Szewardnadzego i Micheila Saakaszwilego, które dotyczyć miały właśnie wykorzystywania przeszłości dla budowania teraźniejszej rzeczywistości w realiach wewnętrznych Gruzji oraz polityce zagranicznej kraju.Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy z nich podejmuje kwestię polityki historycznej w ujęciu teoretycznym, a także specyfiki obszaru postradzieckiego, a dalej Kaukazu w zakresie problemu kształtowania narracji historycznych i znaczenia pamięci o przeszłości w regionie. W kolejnym rozdziale podjęto się syntetycznej analizy działań prezydenta Zwiada Gamsachurdii i Eduarda Szewardnadzego, które to charakteryzować miały najpierw promocję nacjonalizmu etnicznego i mesjanistycznej misji Gruzji, by dalej starać się z „przeszłości wyciągać jedynie popiół”, w celu (fasadowego przynajmniej) utrzymania spokoju w wieloetnicznym i pogrążonym w kryzysie ekonomicznym i tożsamościowym kraju. Następne części pracy skupiają się na nowych strategiach pamięci władz, które doszły do władzy po rewolucji róż w 2003 roku. W tym też celu przedstawione zostały główne cele i założenia polityki historycznej ekipy Micheila Saakaszwilego skupiające się wokół odwołań do odbudowy państwa i odzyskiwania ziem gruzińskich, wiktymizacji Gruzji, tworzenia w tym celu nowego panteonu bohaterów, programów nauczania historii w szkołach oraz desowietyzacji państwa. W pracy wykorzystane zostały źródła i opracowania zarówno polskojęzyczne jak i anglo-,rosyjsko- i gruzińskojęzyczne oraz w dużej mierze badania własne Autorki ze względu na ubogi stan badań w poruszanej problematyce.

The purpose of „The politics of memory in Georgia in 1990-2012” thesis is to explore a poorly researched, but interesting and multifaceted problem which is the role and meaning of organization of collective memory by Georgian politicians. The thesis presents and analyses the tools, mechanisms and concepts of the politics of memory and historical narratives undertaken by the authorities in Georgia after the collapse of the USSR when the country regained its independence. The main goal is to capture the directions taken during the presidencies of Zviad Gamsakhurdia, Eduard Shevardnadze and Mikheil Saakashvili, all of which referred to the country’s past as a foundation in terms of constructing present’s day internal and foreign policy. The thesis consists of four chapters. The first one is focused on the theoretical approach of the politics of memory as well as the specificity of this field of politics in the post-soviet area. It also mentions the Caucasus and its problem of shaping historical narratives and the importance of remembrance in the region. The next chapter is concerning on synthetic analysis of the actions of Zwiad Gamsakhurdia and Eduard Shevardnadze. The first president was widely known for his promotion of ethnic nationalism and the concept of the Messianic mission of Georgia, whereas his successor continued to "draw only ashes from the past" in order to factitiously maintain peace in a multiethnic and divided society which was in the economic and identity crisis at that time. The consecutive parts of the thesis focus on the new strategies of the politics of memory implemented by the authorities that came to power after the Rose Revolution in 2003. To this end, the main goals and assumptions of the politics of memory of Mikheil Saakashvili's administration are presented. They mainly concern on appeals for the restoration of the state and recovery of Georgian lands, victimized Georgians, the creation of a new pantheon of national heroes and history curriculum in schools and de-sovietization of Georgia. The thesis is based on Polish, English, Russian and Georgian researches. In view of the small number of available materials, author’s own researches were used as a basic source of information.