Oriental imagery in the woodwind sections of the Rimsky-Korsakov's "Scheherazade"

Niniejsza praca dotyczy elementów orientalnych zawartych w partiach instrumentów dętych drewnianych "Szeherezady" Mikołaja Rimskiego-Korsakowa. Żeby jednak odpowiednio przedstawić ten temat, należało wcześniej odnieść się do wątków biograficznych z życia kompozytora, a także wielu innych informacji budujących kontekst dzieła. Pierwszy rozdział dostarcza informacji o pobieraniu edukacji przez kompozytora, jego dorosłym życiu oraz odnosi się generalnie do jego twórczości. Drugi rozdział przybliża ogólne zagadnienia o muzyce programowej, począwszy od XVII aż do XIX wieku, a także o genezie "Księgi Tysiąca i Jednej Nocy", która miała stanowić bazę programową dla utworu muzycznego. Przytoczone są wybrane historie ze zbioru, które mają swoje odzwierciedlenie w tytułach poszczególnych części "Szeherezady". Celem tej części pracy jest także oddanie specyficznego klimatu arabskich opowieści. Autor omawianej kompozycji, uznawanej za niezwykle barwne dzieło, jest także autorem traktatu o instrumentacji, o którym można przeczytać w trzecim rozdziale. W tym fragmencie szczególny nacisk położony jest na grupę instrumentów dętych drewnianych. W wyniku analizy audytywnej, połączonej ze studiowaniem partytury utworu, udało się odnaleźć motywy, które sytuują dzieło w arabskim idiomie muzycznym. Dzięki analizie całego utworu, (zawartej w rozdziale czwartym) a następnie pogłębionym badaniu poszczególnych fragmentów (w rozdział piątym), udało się dociec, jakie elementy dzieła muzycznego powodują właśnie te orientalne odniesienia. Rozmaite materiały, jak partytura utworu, polski przekład "Księgi Tysiąca i Jednej Nocy", czy też "Zasady instrumentacji" Rimskiego-Korsakowa, posłużyły za źródła do prezentacji zagadnienia motywów orientalnych w partiach instrumentów dętych drewnianych "Szeherezady". Nie mniej przyczyniły się do tego publikacje badaczy muzyki bliskowschodniej, których pozycje okazały się być bardzo pomocne w zrozumieniu arabskiej teorii muzycznej. Wybrane z partytury przykłady nutowe, przyczyniają się do rzetelnej egzemplifikacji tez, o których mowa jest w tekście i ułatwiają zwrócenie uwagi na poszczególne elementy omawianych fragmentów.

This thesis refers to the oriental elements in the woodwinds’ parts in Nikolai Rimsky-Korsakov’s "Scheherezade". To present this topic properly, the reference to composer’s life and other contextual information was needed. The text briefly presents Rimsky-Korsakov’s musical education, his adult life and also shows his artistic output. The second chapter introduces general themes and aspects of programme music, between the 17th and 19th centuries. Moreover, it covers the origin of "Arabian Nights" - the textual backdrop for the musical composition. This part also provides the reader with summaries of selected stories from "Arabian Nights" which are reflected in "Scheherezade". The aim here is to show the specific atmosphere of Arabian story-telling. Rimsky-Korsakov, whose "Scheherezade" is known as a very vivid piece, is also the author of the treaty on instrumentation discussed in chapter three. Finding the arabic musical idioms was possible thanks to the combination of auditive study and an in-depth analysis of the musical sheet. General review of the whole work, and thorough research conducted on particular sections of the piece made possible highlighting the elements responsible for evoking the oriental atmosphere. Various materials, such as the musical sheet, the translation of "Arabian Nights", or Rimsky-Korsakov’s "The Principals of Instrumentation", were used to exemplify the topic of oriental motives in the woodwind section of "Scheherezade". Equally important for this analysis were, publications of the Middle East music researchers whose work aided in the exploration of the Arabic music theory. The excerpts from the musical sheet, allowed for a reliable exemplification of the arguments formulated in the paper.