Medicinal Application of Cistus. The Past and the Present.

Niniejsza praca poświęcona jest czystkowi (Cistus L.), roślinie leczniczej, pochodzącej z basenu Morza Śródziemnego, znanej od ponad 2500 lat.W pierwszej części pracy omówiono ogólną charakterystykę rośliny o wyjątkowej sile prozdrowotnej, scharakteryzowano poszczególne rodzaje czystka, przedstawiono grupy związków, jakie zostały wyizolowane z roślin i pozyskiwanej z czystka żywicy „ladanum”. Zaprezentowano także aktywność biologiczną i właściwości lecznicze przedstawionych gatunków czystka.Druga część pracy, najobszerniejsza, dotyczy bogatej historii stosowania tej rośliny. Przeanalizowano poglądy na temat leczniczych właściwości rośliny i żywicy ladanum, jakie zawarli w swych pracach starożytni autorzy tacy jak Herodot (V w. p.n.e.), Teofrast z Eresos (IV w. p.n.e.), Dioskorides (I w.), Pliniusz(I w.), Galen (II w.) , a także autorzy nowożytni, tacy jak np. Aleksy Pedemontan (XVI w.). Analizie poddano ukazujące się w Europie farmakopee oraz polskojęzyczną literaturę tematu, począwszy do wydawanych w XVI w. zielników, po pochodzące z XX w. podręczniki farmakognozji. Część ostatnia pracy dotyczy współczesnej wiedzy o czystku, zainteresowania nim i wykorzystywania jego działania leczniczego. Podano przykłady wyleczeń, w oparciu o dokumentację medyczną. Zaprezentowano również, jakie produkty z czystka oferuje rynek suplementów diety oraz branża kosmetyczna. Roślina ta wykazuje wielokierunkowe działanie lecznicze, dlatego też jest godna polecenia. W podsumowaniu akcentuję bezpieczeństwo stosowania preparatów opartych na czystku, co w dzisiejszych czasach ma niebagatelne znaczenie

This dissertation is devoted to Cistus L., a medicinal plant originating from the Mediterranean area, known for over 2,500 years.Part One discusses general characteristics of the plant with exceptional pro-health properties, describing various types of cistus and presenting main groups of compounds isolated from the plants and the “Ladanum” resin obtained from it. It also presents biological activity and medicinal properties of the presented cistus species.Part two, the largest part of the dissertation, has been devoted to the long history of the plant’s application. The author analyses the views on medicinal properties of the plant and the Ladanum resin, as presented by ancient writers, such as Herodotus (5th century BCE), Theophrastus of Eresos (4th century BCE), Dioscorides (1st century CE), Galenus (2nd century CE), as well as modern authors, such as Alexis of Piemont (16th century). The analysis involved European pharmacopoeias and the Polish-language literature on the subject, starting from herbaria published in the 16th century through 20th-century textbooks on pharmacognosy. The last part focuses on contemporary knowledge about cistus, as well as interest in the plant and its application for medicinal treatment. Examples of treatment have been provided pursuant to medical documentation. It also presents cistus products offered on the dietary supplement market, as well as cosmetic industry. The plant is characterised with multidisciplinary medicinal properties and, therefore, it can be recommended for use. To conclude, I point to the safety of using preparations based on cistus, which is of utmost importance in our times.