W mojej pracy licencjackiej podjąłem się tematu o działaniach wojennych w państwie moskiewskim w latach 1609- 1610. Skupiłem się jednak całkowicie na wojskach Dymitra II Samozwańca i prowadzonych nań operacjach militarnych. W 1591 r. w tajemniczych okolicznościach zmarł młody Dymitr, syn Iwana Groźnego i ewentualny następca tronu. Wydarzenie to uważa się za początek tzw. „wielkiej smuty”, która doprowadziła do częstych zmian na tronie carskim i ogólnego chaosu w państwie moskiewskim. W 1598 r. władzę objął Borys Godunow, najbliższy doradca zmarłego cara Fiodora. Jego rządy upłynęły pod znakiem katastrof naturalnych i buntów chłopskich. W 1603 r. w Polsce pojawił się rzekomy Dymitr, podający się za cudownie ocalonego z Uglicza. Uzyskał on poparcie części szlachty i magnaterii, zgromadził pewne siły wojskowe i pomaszerował na Moskwę. Dzięki skutecznej agitacji przyciągnął do siebie spore rzesze zwolenników i uzyskał szerokie poparcie społeczne. Jednocześnie malało poparcie dla cara Borysa, który nagle zmarł. Jego następca, Fiodor, utrzymał się na tronie ledwie dwa miesiące i został zamordowany. Dymitr I Samozwaniec triumfalnie wkroczył do stolicy i został koronowany na cara. Również jego panowanie było krótkie. Podczas tzw. „krwawej jutrzni” zorganizowanej przez bojarów w maju 1606 r. zamordowano zarówno jego, jak i około 500 Polaków przebywających w Moskwie. Rządy objął jeden ze spiskowców, Wasyl Szujski, ale i jego władza opierała się na kruchych podstawach. Wkrótce na terenie państwa moskiewskiego wybuchło ogromne powstanie chłopskie, które z trudem udało się stłumić. Jednocześnie ujawnił się kolejny ocalony Dymitr i przeciągnął na swą stronę liczne rzesze polskich najemników. Wraz z nimi wkroczył w 1607 r. do Rosji. Zwyciężył w dwóch bitwach wojska carskie i dotarł pod Moskwę. Ponieważ stolica nie chciała otworzyć mu bram, rozłożył się obozem w jej pobliżu, we wsi Tuszyno. Zorganizował tutaj konkurencyjny ośrodek władzy, z własną dumą bojarską, wojewodami i liczną armią. Jego dowódcy wyruszali do odległych miast, nie uznających władzy Dymitra. Oblegano między innymi klasztor Troicko- Siergiejewski, ale ponad roczne oblężenie nie przyniosło rezultatu. W międzyczasie w konflikt oficjalnie zaangażowała się Rzeczypospolita. Spowodowało to znaczny odpływ najemników do armii królewskiej. Pozycja Dymitra zrobiła się na tyle niepewna, że musiał uciekać do Kaługi. Zreorganizował tam swoje stronnictwo i w połowie 1610 r. ponownie podszedł pod Moskwę. Wkrótce dotarły tam także oddziały hetmana Stanisława Żółkiewskiego. Bojarzy obalili cara Wasyla i na mocy układu z hetmanem obrali carem małoletniego królewicza Władysława. Samozwaniec po raz kolejny uciekł do Kaługi. Tym razem znalazł się w trudnej sytuacji. Stracił poparcie większości swych zwolenników i pod koniec 1610 r. padł ofiarą zamachu. Nie był to koniec wojny w Rosji, jednak czasy samozwańców dobiegały końca.

...