The history of Przełajka - district of Siemianowice Śląskie, through local historians' eyes

Tematem niniejszej pracy jest historia dzielnicy Siemianowic Śląskich Przełajki z perspektywy lokalnych historyków. Wykorzystane są w niej zarówno prace zawodowych historyków, jak i teksty przygotowane przez pasjonatów. Całość jest pokazana w kontekście lokalnych działań z zakresu historii publicznej. Jej celem jest próba określenia specyfiki tego typu historiografii. W pierwszym rozdziale pracy przywołano najważniejsze zagadnienia związane z problematyką historii publicznej – jej założenia, definicje, oraz wyzwania i zagrożenia dyscypliny. Następnie przedstawiono inicjatywy z terenów Siemianowic Śląskich, które mają na celu promowanie historii lokalnej. Zaprezentowano również najważniejszych autorów, których prace posłużyły w dalszych etapach pracy.Pozostałe rozdziały zostały podzielone pod kątem tematycznym. Są w nich opisane kolejno najdawniejsze dzieje Przełajki, okres władzy Donnersmarcków, poszukiwania źródeł polskiej tożsamości, zaangażowanie w powstania śląskie oraz historia wsi jako części instytucjonalnego kościoła ze szczególnym uwzględnieniem starań o utworzenie osobnej parafii.Analiza poszczególnych tekstów z różnych perspektyw pozwala określić obszary zainteresowań lokalnych historyków oraz wyróżnić najważniejsze wydarzenia dla mieszkańców. Pokazuje również szanse i wyzwania historii publicznej w kontekście lokalnym.

The topic of this study is the history of the district of Siemianowice Śląskie – Przełajka from the viewpoint of local historians, both professional and amateurs. All papers are analysed as examples of the implications of methods of public history in a local versionThe first chapter shows the most important questions connected with local history – its postulates, definitions, challenges and threats. Further, there are presented actions promoting the popularisation of local history in Siemianowice Śląskie. This chapter describes the authors, whose papers were used in this study. Its goal is to define the unique character of this type of historiography.Other chapters are divided according to the topic and epoch. There are described: the earliest history of Przełajka, times of Donnersmarcks, searching for sources of Polish identity, involvement in Silesian Uprisings and history of the village as part of the church, especially trials of creating its own parish.The analysis of books and articles from different perspectives helps in defining topics of interest of local historians and finding which events were the most important for citizens. It shows opportunities and threats of public history in creating local historiography.