The issues of cultural distinctiveness management in submontane towns on the example of the town Zakopane.

Zakopane, najważniejsza z polskich miejscowości górskich, od końca XIX wieku istnieje w świadomości Polaków jako miejsce szczególne, mityczne. Trwający krótko, lecz intensywnie okres kształtowania się miasta i odkrywania jego walorów przyrodniczych i kulturowych do dziś stanowi jego istotę, jest najważniejszym odniesieniem i decyduje o atrakcyjności turystycznej. Niniejsza praca definiuje odrębność jako czynnik sprzyjający kształtowaniu się wyjątkowych warunków dla rozwoju kultury. Zawiera również analizę jej źródeł i konsekwencji. Przedstawienie szerokiego kontekstu historycznego, społecznego i geograficznego stanowi podstawę rozważań o dzisiejszym charakterze miasta. Celem jest ukazanie wielopłaszczyznowej problematyki zarządzania odrębnością kulturową w miejscowościach podgórskich, na przykładzie Zakopanego. Dawniej autentyczna i niezależna, dziś zacierana przez mnogość mieszających się wpływów kultura, stanowi poważne wyzwanie dla zarządzających kulturą miasta.

Zakopane, the most important of the Polish submontane towns, from the late nineteenth century exists in the minds of Poles as a mythical and special place. Lasting a short, but intense period of city formation and exploring the natural and cultural values, still constitutes its essence, is the main reference and determines the touristic attractiveness. This study defines distinctiveness as a factor supporting formation of the exceptional conditions for culture. It also includes an analysis of its origins and consequences. Presenting a broad historical, social and geographical description forms the theoretical base for reflections about the present character of the city. The aim is to show the multidimensional problems of cultural distinctiveness managing in submontane towns on the example of the town Zakopane. Formerly authentic and independent culture, currently is drowned out by multiplicity of various influences, which poses a serious challenge to the culture managers of the city.