„Łączenie światów: Problematyka tłumaczenia literatury dziecięcej Disneya dla podwójnego odbiorcy”

W ramach tego projektu tłumaczeniowego przeprowadzona została szczegółowa analiza tekstu źródłowego którym jest książka z gatunku literatury dziecięcej Disneya, poprzez zbadanie konotacji kulturowych i trudności związanych z przekazaniem tych detali w języku polskim, jednocześnie zaspokajając potrzeby podwójnego odbiorcy – dzieci i dorosłych. Konieczne było osiągnięcie równowagi między zachowaniem spójności z oryginalnym tekstem a sprawieniem, że jego odbiór będzie zrozumiały dla polskich czytelników z różnych grup wiekowych.W procesie tłumaczenia wykorzystano szereg technik i strategii opartych na teoriach przekładu i literaturze przedmiotu. Trudności związane z tłumaczeniem literatury dziecięcej, zwłaszcza z uniwersum Disneya, były konsekwentnie podkreślane w trakcie całego projektu. Postać Urszuli stanowiła szczególne wyzwanie, a jej głębia emocjonalna, podniosły ton i elementy magiczne wymagały starannej adaptacji, aby zapewnić ich pozytywny odbiór w polskim kontekście kulturowym, bez utraty oryginalnej narracji.Analiza przedstawiona w niniejszej pracy podkreśla, że tłumaczenie nie jest zwykłą reprodukcją słów, ale raczej kreatywnym procesem podejmowania świadomych decyzji, które wpływają na to, jak czytelnicy postrzegają tekst. Aspekt ten ma podstawy zarówno w przetłumaczonym tekście, jak i pracach naukowych z tej dziedziny. Decyzje podjęte w ramach tego projektu pokazują, że uwzględniono podwójnego odbiorcę, odpowiadając na potrzeby dzieci i dorosłych, zachowując jednocześnie integralność uniwersum Disneya i oryginalnej narracji.Ostateczne tłumaczenie zachowało charakter mrocznej, gotyckiej atmosfery i emocjonalną głębię tekstu źródłowego. Elementy kulturowe, takie jak nazwy własne i odniesienia mitologiczne, zostały zaadaptowane w celu dostosowania do polskich norm językowych, przy jednoczesnym zachowaniu egzotycznego i fantastycznego charakteru powieści. Co więcej, tłumaczenie terminu „witch” wiązało się z pewnymi trudnościami, które wymagały rozważenia i dostosowania zgodnie z polskimi normami językowymi. Ponieważ termin ten ma kilka potencjalnych tłumaczeń w języku polskim, między innymi wiedźma czy czarownica, konieczne było wybranie najbardziej odpowiedniej opcji w każdym przypadku, biorąc pod uwagę kontekst i konkretne postacie. Co więcej, zaklęcia i podniosły ton miały charakter rytualny jak i archaiczny, który został zachowany w języku polskim poprzez użycie formalnego, niewspółczesnego języka i rymów. Takie podejście zapewniło zachowanie odbioru postaci Urszuli jako potężnej i dostojnej, a jednocześnie sprawiło, że tekst pozostał przystępny i wciągający dla polskiego podwójnego odbiorcy. Projekt ten ilustruje wyzwania związane z tłumaczeniem literatury dziecięcej dla podwójnego odbiorcy, szczególnie w przypadku adaptacji popularnej, skomplikowanej postaci ze świata Disneya. Tłumaczenie fragmentu książki „Poor Unfortunate Soul: A Tale of The Sea Witch” na język polski nie tylko wprowadza nową publiczność w przedstawienie Urszuli autorstwa Sereny Valentino, ale także oferuje wgląd w szersze kwestie związane z tłumaczeniem współczesnych bajek ponad kulturowymi i językowymi granicami.

This translation project engaged in a comprehensive and detailed examination of the source text, which was Disney's children literature, investigating its cultural connotations and the difficulties associated with conveying these nuances into Polish, while simultaneously catering to a dual audience of children and adults. It was necessary to achieve a balance between maintaining fidelity to the original text and ensuring its accessibility to Polish readers of varying age groups.The translation process employed a range of techniques and strategies informed by translation theories and scholarly research. The difficulties associated with translating children's literature, particularly from the Disney universe, were consistently emphasised throughout the project. The character of Ursula presented a distinctive challenge, with her emotional depth, elevated tone, and magical elements requiring careful adaptation to ensure that they resonated within the Polish cultural context, without losing the complexity of the original portrayal.The analysis presented in this thesis emphasises that translation is not simply the reproduction of words, rather, it is a creative process of making conscious decisions that affect how readers perceive the text. This argument is supported by both the translated text and scholarly work in the field. The decisions made throughout this project demonstrate a consideration of the dual readership, addressing the needs of children and adults whilst maintaining the integrity of the Disney universe and the original narrative.The final translation retains the character of gloomy, Gothic ambience and emotional depth of the source text. Cultural elements, such as proper names and mythological references, were adapted in order to align with Polish linguistic norms while preserving the exotic and fantastical nature of the story. Furthermore, the translation of the term "witch" presented certain complexities that required consideration and adaptation in accordance with Polish linguistic norms. As the term "witch" has a number of potential translations in Polish (“wiedźma” or “czarownica”), it was necessary to select the most appropriate option in each case, taking into account the context and the characters involved. Moreover, the original English spells and elevated tone exhibited a ritualistic and archaic quality, which was preserved in Polish through the use of formal, old-fashioned language and rhythmic structures. This approach ensured that the sense of majesty and danger inherent in Ursula's character was maintained while simultaneously ensuring that the text remained accessible and engaging for the Polish dual audience. The project illustrates the challenges of translating children's literature for a dual audience, particularly when adapting the intricate narrative of a popular Disney character. The translation of part of the book Poor Unfortunate Soul: A Tale of The Sea Witch into Polish not only introduces a new audience to Serena Valentino's portrayal of Ursula but also offers insights into the broader issues of translating contemporary fairy tales across cultural and linguistic boundaries.