Martial Law in the viewpoint of jeers in Jacek Dukaj's book 'Wroniec'

Streszczenie Niniejsza praca licencjacka jest próbą monografii „Wrońca” Jacka Dukaja. Jej celem było wykazanie oryginalności ujęcia tematyki stanu wojennego na tle literatury najnowszej, a także „literatury gorącej”, tj. tej powstałej w latach osiemdziesiątych XXw. Pierwszy rozdział poświęcony został rodowodowi społecznemu, estetycznemu i patriotycznemu pisarza oraz kontekstom, w oparciu o które należy czytać „Wrońca”. Wyjaśniona została także rola literackich aluzji i inspiracji. Tę część dopełniły odpowiedzi na pytania: ile jest stanu wojennego, rozumianego historycznie, w stanie wojennym opisanym przez Dukaja? Jak pisarz ocenia to wydarzenie? Jaka wizja Polski z początku lat osiemdziesiątych wyłania się z opowieści? Jak podjęte zabiegi literackie wpływają na wyłaniającą się z powieści wizję stanu wojennego? W drugim rozdziale zanalizowana została poetyka utworu, jego język i narracja. Podjęte zostały także rozważania nad formą gatunkową książki. Owocem badań jest stwierdzenie, że „Wroniec” jest formą hybrydyczną czerpiącą z poetyki fantasty i baśni. Ostatnią część stanowi szczegółowe porównanie opowieści Dukaja z innymi utworami: „Jest” Dawida Bieńkowskiego, „Wiórami” Krystyny Kofty, „Marzi” Małgorzaty Sowy, „Rzeką podziemną, podziemnymi ptakami” Tadeusza Konwickiego, „Raportem o stanie wojennym” Marka Nowakowskiego i „Brakiem tchu” Janusza Andermana.

Summary This license thesis is a monograph of Jacek Dukaj book ‘Wroniec’. The purpose of this work was showing the originality of topic of martial law at the newest literature background, as well as ‘hot literature’ that emerged in eightieth XX century. First chapter focused on social, estetic and patriotic origin of the author and some contexts that it should be read. Afterward, role of literature allusions and inspirations have been explained. This part were fillfulled by answers to the questions: what are martial law? How it is understood historically and described by Dukaj? How writter evaluates this period? What vision of a Poland arises from early eightieth from this story? How literature procedures effect on martial law described in book? Poetics, language and narration have been analyzed in the next chapter. Result of these considerations and research is that ‘Wroniec’ is a hibryd literary work close to fantasy and mashale. Last part contains detailed comparison of story with other books, for example: David Bieńkowski’s ‘Jest’, Cristine Kofta’s ‘Wióry’, Margaret Sowa’s ‘Marzi’, Tadeusz Konwicki’s ‘Rzeka podziemna, podziemnymi ptakami’, Mark Nowakowski’s ‘Raport o stanie wojennym’ and Janusz Anderman’s ‘Brak tchu’.