The novelty of the epic novel «War and peace» by Leo Tolstoy.

Przedmiotem badań w niniejszej pracy jest analiza utworu "Wojna i pokój" Lwa Tołstoja pod kątem nowatorstwa, występującego zarówno w języku, kompozycji, tematyce i sposobie konstruowania postaci. Wykaże ona zapoczątkowanie zupełnie nowego gatunku w literaturze rosyjskiej – powieści-epopei.We wstępie przedstawiono podstawowe pojęcia związane z gatunkami literackimi, tj. definicje powieści i epopei. Aby rozumieć ostateczną formę i sposób klasyfikacji "Wojny i pokoju" jako nowego gatunku, konieczny był opis genezy i stosunku samego autora do powstającego utworu. Rozdział I w całości traktuje o tematyce i o trudności z wydzieleniem jednego, głównego tematu. "Wojna i pokój" składa się z wielu podejmowanych zagadnień, takich jak wewnętrzny układ państwa, jego ustrój społeczny, fakty polityczne, społeczeństwo, miłość, rodzina czy historia. Formalne określenie jednej, wiodącej myśli staje się tu problematyczne, bo cały utwór tworzy system tematów i zagadnień, które wzajemnie się ze sobą przeplatając, tworzą nierozerwalną całość, a każda próba ich oddzielnej analizy jest po prostu niemożliwa. Podkreślona zostanie tym samym pierwsza z nowatorskich cech dzieła Lwa Tołstoja, wpływająca na jego przynależność gatunkową.W rozdziale II obok definicji bohatera, określona zostanie rola każdej z grup postaci występujących w utworze. Systematyzacja bohaterów zostanie porównana do innych powieści. Rozpatrzona zostanie ich ilość i sposób, w jaki autor przedstawia je w "Wojnie i pokoju". Ponadto przytoczone zostaną dokładne przykłady osób, zaliczanych do postaci pierwszo- lub drugoplanowych, epizodycznych i do czwartej, stworzonej przez Tołstoja, grupy postaci „wprowadzonych”. Kolejny, trzeci rozdział, to analiza kompozycji "Wojny i pokoju", czyli jej budowy, połączenia elementów i ogólnej struktury. Po przytoczeniu definicji budowy kompozycyjnej, opisana zostanie rola występujących w utworze dialogów, wraz z przykładem, obrazującym jego istotę. Dodane zostaną rozważania na temat opisów pejzażu i charakterystyki postaci. Równie ważną kwestią będą podejmowane przez autora komentarze i dygresje filozoficzne w tekście. Zaznaczony zostanie aspekt czasu i przestrzeni oraz ich funkcja. W rozdziale IV rozpatrzone zostaną kwestie języka i stylu dzieła Lwa Tołstoja. Dokładnie wyjaśniony zostanie sposób konstruowania narracji, a także zastosowane przez autora środki stylistyczne, takie jak epitet, porównanie i alegoria, wraz z wieloma przykładami. Dużo miejsca zostanie poświęcone językowi samych bohaterów, metodzie wielojęzyczności, jej rodzajom i przyczynie jej użycia, a także przytoczenie fragmentów mowy chłopskiej i żargonów. Scharakteryzowanie języka pozwoli w łatwy sposób zrozumieć w czym na tym poziomie Tołstoj wykazuje nowatorstwo.Zakończenie niniejszej pracy stanowi krótkie podsumowanie tego, o czym była mowa w poprzednich rozdziałach, a także przybliża dokładną specyfikę powieści-epopei i jej dalszą historię w literaturze rosyjskiej. Porównuje badany utwór z antycznym eposem, podsumowuje pracę autora nad "Wojną i pokojem", wymienia cechy wskazujące na jego nowatorstwo.

Present thesis concerns the novel “War and peace” written by Leo Tolstoy and the beginnings of a new genre in Russian literature – the epic novel. The study contains four chapters. The first one shows all of the subjects taken up in “War and peace”, for example political facts, social system, love, family or history, and describes a difficulty with the separation of one main subject. Tolstoy narrates the huge historical and social shifts through the shifts in lives of different characters. It touches upon very general and, at some point, eternal ideas of the war and the destination of the human life. It also describes an immense scope of significant events, such as the invasion of Napoleon’s army, notable battles and great military figures. The second chapter contains an analysis of the characters. Furthermore, the purpose of this chapter is to examine the author’s way of demonstrating them and their systematization. The purpose of the next chapter is to look into the composition of „War and peace”, mainly the construction and the structure. By the definitions, author analyzes dialogues with examples of them.The fourth chapter involves language and style of Leo Tolstoy’s writing. Moreover, the author of the study clarifies the way of narrative and the purpose of including epithets, comparisons and allegories in the novel.As a conclusion of this work, author gives a brief summary of what was mentioned in previous chapters, and also brings the exact specifics of the epic novel and its further history in Russian literature.