Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Środowisko sedymentacji środkowo- i górnojurajskich radiolarytów i wapieni z profilu w Dolinie Długiej, jednostka kriżniańska, Tatry Zachodnie
Sedimentation of Middle and Upper Jurassic radiolarites and limestones, Dolina Długa section, Križna Unit, Western Tatra Mts.
radiolaryt, wapienie bulaste, sedymentacja pelagiczna, izotopy węgla, Tetyda
radiolarite, nodular limestones, pelagic sedimentation, carbon isotopes, Tethys
Przedmiotem badań były osady jury środkowej i górnej należące do jednostki Bobrowca płaszczowiny kriżniańskiej w Tatrach Zachodnich. W profilu w Dolinie Długiej osady te reprezentują pelagiczne, głębokowodne, drobno ziarniste i dobrze natlenione osady. W profilu na północnym zboczu Doliny Długiej osady te leżą ponad osadami pelagicznej platformy węglanowej wykształconymi jako czerwone wapienie bulaste z makroonkoidami żelazistymi. Badany profil rozpoczynają szare wapienie krynoidowo-bositrowe, plamiste wapienie radiolariowe, radiolaryty zielone (formacja radiolarytów z Sokolicy), radiolaryty pstre, czerwone radiolaryty (formacja radiolarytów z Czajakowej), a wyżej czerwone wapienie bulaste (formacja wapienia czorsztyńskiego) oraz szare lub czerwonawe wapienie płytowe a lokalnie bulaste (formacja jasenińska).W obrębie wyróżnionych facji poziom CaCO3 podlega znacznym wahaniom. Najwyższe średnie wartości wynoszące 74,4% CaCO3 występują w najniższej części badanego profilu, czyli w facji wapienia krynoidowo-bositrowego. Z kolei najniższe zawartości CaCO3 są rejestrowane w radiolarytach zielonych, gdzie średnia zawartość CaCO3 wynosi zaledwie 37,6%. Fakt ten może świadczy, iż mamy wówczas do czynienia z maksymalną głębokością basenu sedymentacyjnego lub/i z najgłębszym położeniem poziomu CCD. Analiza izotopów d13C wykazała istnienie wyraźnego przesunięcia w stronę cięższych wartości w obrębie osadów o najniższej zawartości CaCO3, czyli zielonych radiolarytów. Analogiczne zdarzenie izotopowe występujące w osadach z wysoką zawartością SiO2, było opisywane z rejonu Umbria-Marche-Sabina w Apeninach (środkowe Włochy) i było wiązane ze zmianami klimatycznymi, a dokładnie ociepleniem klimatu w oksfordzie. Z dużym prawdopodobieństwem możemy przypuszczać, że badane osady, w których stwierdzono wartości d13C sięgające 3,2 , również zapisują to zdarzenie. W analizowanym profilu zdarzenie to być może odpowiada krzywej izotopowej w badanych osadach w Dolinie Długiej z trendami opisywanymi w osadach Tetydy.Sedymentacja badanych osadów zachodziła w trakcie stopniowego pogłębiania, na głębokości pomiędzy poziomem kompensacji aragonitu a poziomem kompensacji kalcytu, na co wskazuje zachowanie kalcytowych aptychów, przy braku aragonitowych muszli amonitów, oraz stosunkowo wysoka zawartość CaCO3 i przede wszystkim obfitość planktonu krzemionkowego.
Middle-Upper Jurassic deposits of the Bobrowiec Unit were analyzed in the Dolina Długa valley section (Križna Nappe in the Western Tatra Mts.). Studied section is located at the northern slope of the Dolina Długa valley. These deposits represent pelagic, deep-water and well-oxygenated environment. These deposits overlie Lower Jurassic (Toarcian) pelagic carbonate platform red nodular limestones. Seven facies were distinguished: crinoidal–bositra limestones, spotty radiolarin limestones, green radiolarites (Sokolica Radiolarite Formation), variegated radiolarites, red radiolarites (Czajakowa Radiolarite Formation) and red nodular limestone (Czorsztyn Limestone Formation) and gray limestones (Jasenina Formation). The d13C isotope analysis has shown that is a clear shift towards heavier values within green radiolarites of the studied section, the same facies shows the lowest CaCO3 content. The similar situation was reported from the Umbria-Marche-Sabina region in the Apennine Mts (Central Italy) and it has been associated with climate changes, which took place in Middle-Upper Jurassic (e.g. Callovian and Oxfordian).. With high probability we can assume that sediments to value reaching d13C 3,2‰ also record this event. In the analyzed section, this event can correspond with the isotope excursions reported in the Tethys sediments. The process of sedimentation occurred during the gradual deepening, on the level of compensation between aragonite and calcite, which was indicated by presence of calcitic aptychus, while ammonites aragonite shells are absent, it is indicated also by relatively high content of CaCO3 in studied deposits and abundance of siliceous plankton.
dc.abstract.en | Middle-Upper Jurassic deposits of the Bobrowiec Unit were analyzed in the Dolina Długa valley section (Križna Nappe in the Western Tatra Mts.). Studied section is located at the northern slope of the Dolina Długa valley. These deposits represent pelagic, deep-water and well-oxygenated environment. These deposits overlie Lower Jurassic (Toarcian) pelagic carbonate platform red nodular limestones. Seven facies were distinguished: crinoidal–bositra limestones, spotty radiolarin limestones, green radiolarites (Sokolica Radiolarite Formation), variegated radiolarites, red radiolarites (Czajakowa Radiolarite Formation) and red nodular limestone (Czorsztyn Limestone Formation) and gray limestones (Jasenina Formation). The d13C isotope analysis has shown that is a clear shift towards heavier values within green radiolarites of the studied section, the same facies shows the lowest CaCO3 content. The similar situation was reported from the Umbria-Marche-Sabina region in the Apennine Mts (Central Italy) and it has been associated with climate changes, which took place in Middle-Upper Jurassic (e.g. Callovian and Oxfordian).. With high probability we can assume that sediments to value reaching d13C 3,2‰ also record this event. In the analyzed section, this event can correspond with the isotope excursions reported in the Tethys sediments. The process of sedimentation occurred during the gradual deepening, on the level of compensation between aragonite and calcite, which was indicated by presence of calcitic aptychus, while ammonites aragonite shells are absent, it is indicated also by relatively high content of CaCO3 in studied deposits and abundance of siliceous plankton. | pl |
dc.abstract.pl | Przedmiotem badań były osady jury środkowej i górnej należące do jednostki Bobrowca płaszczowiny kriżniańskiej w Tatrach Zachodnich. W profilu w Dolinie Długiej osady te reprezentują pelagiczne, głębokowodne, drobno ziarniste i dobrze natlenione osady. W profilu na północnym zboczu Doliny Długiej osady te leżą ponad osadami pelagicznej platformy węglanowej wykształconymi jako czerwone wapienie bulaste z makroonkoidami żelazistymi. Badany profil rozpoczynają szare wapienie krynoidowo-bositrowe, plamiste wapienie radiolariowe, radiolaryty zielone (formacja radiolarytów z Sokolicy), radiolaryty pstre, czerwone radiolaryty (formacja radiolarytów z Czajakowej), a wyżej czerwone wapienie bulaste (formacja wapienia czorsztyńskiego) oraz szare lub czerwonawe wapienie płytowe a lokalnie bulaste (formacja jasenińska).W obrębie wyróżnionych facji poziom CaCO3 podlega znacznym wahaniom. Najwyższe średnie wartości wynoszące 74,4% CaCO3 występują w najniższej części badanego profilu, czyli w facji wapienia krynoidowo-bositrowego. Z kolei najniższe zawartości CaCO3 są rejestrowane w radiolarytach zielonych, gdzie średnia zawartość CaCO3 wynosi zaledwie 37,6%. Fakt ten może świadczy, iż mamy wówczas do czynienia z maksymalną głębokością basenu sedymentacyjnego lub/i z najgłębszym położeniem poziomu CCD. Analiza izotopów d13C wykazała istnienie wyraźnego przesunięcia w stronę cięższych wartości w obrębie osadów o najniższej zawartości CaCO3, czyli zielonych radiolarytów. Analogiczne zdarzenie izotopowe występujące w osadach z wysoką zawartością SiO2, było opisywane z rejonu Umbria-Marche-Sabina w Apeninach (środkowe Włochy) i było wiązane ze zmianami klimatycznymi, a dokładnie ociepleniem klimatu w oksfordzie. Z dużym prawdopodobieństwem możemy przypuszczać, że badane osady, w których stwierdzono wartości d13C sięgające 3,2 , również zapisują to zdarzenie. W analizowanym profilu zdarzenie to być może odpowiada krzywej izotopowej w badanych osadach w Dolinie Długiej z trendami opisywanymi w osadach Tetydy.Sedymentacja badanych osadów zachodziła w trakcie stopniowego pogłębiania, na głębokości pomiędzy poziomem kompensacji aragonitu a poziomem kompensacji kalcytu, na co wskazuje zachowanie kalcytowych aptychów, przy braku aragonitowych muszli amonitów, oraz stosunkowo wysoka zawartość CaCO3 i przede wszystkim obfitość planktonu krzemionkowego. | pl |
dc.affiliation | Wydział Biologii | pl |
dc.area | obszar nauk przyrodniczych | pl |
dc.contributor.advisor | Jach, Renata - 128392 | pl |
dc.contributor.author | Basa, Artur | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WBNOZ | pl |
dc.contributor.reviewer | Uchman, Alfred - 132472 | pl |
dc.contributor.reviewer | Jach, Renata - 128392 | pl |
dc.date.accessioned | 2020-07-24T13:18:18Z | |
dc.date.available | 2020-07-24T13:18:18Z | |
dc.date.submitted | 2012-10-10 | pl |
dc.fieldofstudy | - ochrona przyrody | pl |
dc.fieldofstudy | biologia i geologia | pl |
dc.identifier.apd | diploma-71913-80257 | pl |
dc.identifier.project | APD / O | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/184951 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | radiolarite, nodular limestones, pelagic sedimentation, carbon isotopes, Tethys | pl |
dc.subject.pl | radiolaryt, wapienie bulaste, sedymentacja pelagiczna, izotopy węgla, Tetyda | pl |
dc.title | Środowisko sedymentacji środkowo- i górnojurajskich radiolarytów i wapieni z profilu w Dolinie Długiej, jednostka kriżniańska, Tatry Zachodnie | pl |
dc.title.alternative | Sedimentation of Middle and Upper Jurassic radiolarites and limestones, Dolina Długa section, Križna Unit, Western Tatra Mts. | pl |
dc.type | master | pl |
dspace.entity.type | Publication |