The defence and vision of reforms of Polish-Lithuanian Commonwealth in the thought of Adam Wawrzyniec Rzewuski

Praca dotyczy poglądów Adama Wawrzyńca Rzewuskiego, polskiego szlachcica, który intensywnie komentował przeobrażenia polityczne w XVIII-wiecznej Rzeczpospolitej podczas Sejmu Wielkiego, szczególnie w jego głównym dziele zatytułowanym "O formie rządu republikańskiego". W pracy porównuję jego pisarstwo polityczne z publicystami tamtego okresu i wcześniejszych, zarówno polskich jak i zagranicznych, szczególnie z Janem Jakubem Rousseau i jego dziełem o tytule "Uwagi nad Rządem Polski". Pokazuję jak bronił polsko-litewskiej tradycji szlacheckiego samorządu, centralnej pozycji Sejmu oraz sejmików, jak krytykował rolę monarchy w polityce oraz rozwijający się imperializm, dlaczego przykładał dużą wagę do oświaty, co myślał o tolerancji religijnej i wolności słowa, ale również jakie zmiany zainspirowany Rousseau chciał wprowadzić, na ile koherentnie odwoływał się do Rousseau, jak jego idee wyglądały na tle sporów w Stanach Zjednoczonych i jak jego poglądy zmieniały się w czasie.

The paper deals with the views of Adam Wawrzyniec Rzewuski, a polish noble, who commented heavily on the political developments in XVIII century Poland-Lithuania during the Great Sejm, in particular in his main work titled "On the form of a republican government". In this work I compare his political writings with other writers of the era and earlier, both polish and foreign, particularly with J. J. Rousseau and his work "On the government of Poland". I show how he defended the polish-lithuanian tradition of noble self-government, the central position of Sejm and local legislatures, how he criticized the role of the monarch in politics and developing imperialism, why he put a great stress on education system, what he thought on religious tolerance and freedom of speech, but also what changes in the spirit of Rousseau he wanted to introduce, whether he was coherent in drawing inspiration from Rousseau, to what extent his views matched those presented in the United States during a similar time and how his views evolved over time.