Artificial God. Cultural images of the Singularity

W niniejszej pracy przyglądam się tym tekstom kultury, w których nadejście Osobliwości Technologicznej traktowane jest jako poważne zagrożenie dla dotychczasowej pozycji człowieka. Źródłem przykładów są dla mnie filmowe i literackie narracje z gatunku science fiction – te klasyczne, autorstwa Lema czy Dicka, te o masowym oddziaływaniu (Matrix, Łowca Androidów), ale i te niemal zupełnie pomijane w dotychczasowych analizach, ale warte uwagi ze względu na sposób obrazowania sztucznej inteligencji i jej relacji z człowiekiem.W pierwszym rozdziale omawiam podstawowe zagadnienia dotyczące światopoglądu posthumanistycznego, przyglądam się metodom przedstawiania technologii jako destrukcyjnej protezy i stereotypowego Obcego, a także sygnalizuję najważniejsze problemy związane z ewentualnym zaistnieniem SI. W kolejnych rozdziałach przybliżam dwa wybrane wizerunki Osobliwości Technologicznej obecne w literaturze, serialu i filmie: postaci androidów (maszyn antropomorficznych i obleczonych w ciało) oraz superinteligentnych komputerów (zwykle bytów bezcielesnych). Dzięki analizie powtarzających się tendencji staram się wykazać związki science fiction z obrazowaniem religijnym i myśleniem numinotycznym oraz odpowiedzieć na pytanie, kto i dlaczego przybiera w omawianych tekstach rolę Boga.

In the following thesis I look into those culture-based texts in which the coming of a Technological Singularity is treated as a serious threat for the mankind's current position. The sources of my examples are cinematic and literary science fiction narrations - the classics, such as Lem and Dick, those deeply embedded in mass conciousness (Matrix and Blade Runner), and those that are completely overlooked in the previous analyses but are noteworthy for the way they present artificial intelligence and its relation with mankind.In the first chapter I discuss the basic questions regarding the posthumanist world-view and look into the methods of the portrayal of technology as the destructive prosthesis and the stereotypical Other. I also present the most important issues connected with the prospective creation of AI. In the following chapters I focus on the two selected images of Technological Singularity present in literature, TV series and film: androids (anthropomorphic machines covered in flesh) and superintelligent computers (generally incorporeal beings). By the analisys of the recurring trends I aim to demonstrate the links between science fiction, religious depiction, and numinous thinking. I will also try to answer the question who, and why, plays the role of God in the discussed texts.