Bogowie i boginie w Niderlandach: współczesne pogaństwo, dynamika sekularyzacji i kryzys tożsamości europejskiej

Pomimo popularyzacji teorii sekularyzacji w Europie, religia jako koncepcja socjologiczna pozostaje nadal słabo rozumiana, zwłaszcza w odniesieniu do grup niezwiązanych z tradycyjnymi instytucjami religijnymi. Jednym z przykładów są współczesne społeczności pogańskie, które zostały obszernie opisane w literaturze, ale nie zostały ujęte w kontekście szerszych procesów socjologicznych. W Holandii, zazwyczaj postrzeganej jako kraj stosunkowo zsekularyzowany, status i rola pogaństwa są niedostatecznie zbadanymi zagadnieniami, które to często wychodzą poza główny nurt debat religioznawczych. Niniejsza praca stanowi próbę odpowiedzi na pytanie: jak współcześni holenderscy poganie konstruują swoje wierzenia i tożsamość w odniesieniu do procesów sekularyzacji na poziomie europejskim? Zamiast podchodzić do współczesnego pogaństwa z perspektywy sekularyzacji, podchodzi do sekularyzacji z perspektywy współczesnego pogaństwa. Praca opiera się na częściowo ustrukturyzowanych wywiadach, przeprowadzonych wśród holenderskich pogan, a autorka konstruuje wnioski na temat ich implikacji dla głębszego zrozumienia przemian religijnych w Europie.

Despite the popularization of secularization theory in Europe, religion as a sociological concept remains poorly understood, particularly with regard to groups that are not affiliated with traditional religious institutions. One example is contemporary Pagan communities, which have been covered in extensive descriptive literature, but have not been contextualized vis-à-vis broader sociological processes. In the Netherlands, typically perceived as a relatively secularized country, the status and role of Paganism are understudied notions that often fall outside of mainstream religious studies debates. The thesis examines the following question: How do Dutch contemporary Pagans construct their beliefs and identity in relation to processes of secularization at the European level? Rather than approaching contemporary Paganism from a secularization perspective, it approaches secularization from the perspective of contemporary Paganism. The thesis relies on semi-structured interviews carried out among Dutch Pagans and makes inferences about their implications for our understanding of religious change in Europe.