Russian Policy Towards Latin America and Its Repercussions Over the Decades – from the Cold War to the Present Day

Rosyjska polityka zagraniczna wobec Ameryki Łacińskiej to wiele dekad historii, w której obok wydarzeń o doniosłym znaczeniu nie brakowało również paradoksów. Biorąc bowiem pod uwagę działania podejmowane przez Moskwę względem regionu – czy to jeszcze za czasów Związku Radzieckiego, czy już w początkowym okresie istnienia Federacji Rosyjskiej – trudno nie zauważyć, że przez długi czas nie trzymały się one jednego, ściśle określonego schematu. Zaangażowanie Rosji w Ameryce Łacińskiej bywało bardzo zmienne. Z czasem nastąpiła jednak większa stabilizacja – Rosja putinowska dzięki konsekwentnie prowadzonej polityce zdołała w znacznej mierze odbudować swoją pozycję w regionie, co może mieć istotne znaczenie z perspektywy obecnej sytuacji na arenie międzynarodowej.Na przestrzeni dekad Moskwa stosowała różnorodne narzędzia mające na celu zwiększenie swoich wpływów w regionie. W tych wielopłaszczyznowych działaniach istotną rolę odgrywały między innymi aspekty dyplomatyczne, ekonomiczne, militarne i ideologiczne. Warto pochylić się nad nimi wszystkimi, aby w pełni zrozumieć charakter i ewolucję rosyjskiej polityki względem państw latynoamerykańskich, a także podjąć próbę odpowiedzi na pytanie, do jakiego stopnia wzrost znaczenia Rosji w regionie może wpływać na postawę lokalnych rządów.Siła rosyjskich oddziaływań na świecie, w tym w Ameryce Łacińskiej, stała się bardzo ważnym tematem debaty publicznej w związku z inwazją Rosji na Ukrainę, rozpoczętą 24 lutego 2022 roku. W kontekście tych wydarzeń, przedstawiciele regionu wymykają się prostym kategoryzacjom – reakcje państw latynoamerykańskich na wybuch wojny były wysoce zróżnicowane, a w niektórych przypadkach – zmienne bądź popadające w wewnętrzne sprzeczności. Z jednej strony, w postawie wielu lokalnych rządów latynoamerykańskich można było dopatrzyć się przede wszystkim akcentowania własnego, niezależnego interesu, a do silnego poparcia Rosji doszło w niewielu przypadkach. Z drugiej strony, pewne elementy kremlowskiej narracji zdały się trafić na podatny grunt w niektórych państwach regionu.Niniejsza praca podejmuje próbę głębszej analizy każdego z przywołanych wątków. Rozważania na temat historycznej roli Związku Radzieckiego i Rosji w Ameryce Łacińskiej stają się zatem punktem wyjścia do refleksji nad bieżącą sytuacją polityczną w regionie, która na co dzień może wydawać się mało zrozumiała z perspektywy europejskiej, lecz przy uwzględnieniu regionalnych uwarunkowań okazuje się znacznie bardziej logiczna.

Russian foreign policy towards Latin America has spanned many decades of history. This period was full of not only important events but also paradoxes. It is hard not to notice that Moscow's actions towards the region (whether during the Soviet Union era or in the initial period of the Russian Federation) for a long time have not followed a single, strictly defined pattern. Russia's involvement in Latin America has been highly variable. Over time, however, there has been more stabilisation as Putin’s Russia has managed to rebuild its position in the region to a large extent thanks to its consistent policy. This could be a significant process in terms of the current international situation.Over the decades, Moscow has used a variety of tools in order to increase its influence in the region. Numerous aspects, among them diplomatic, economic, military and ideological, have played an important role in these multifaceted efforts. In order to fully understand the nature and evolution of Russian policy towards Latin American countries, and to attempt to answer the question of the extent to which Russia's rise in the region may affect the attitudes of local governments, it is worth considering each of the aspects mentioned.The strength of Russian influence in the world, including Latin America, has become a very important topic of public debate in the wake of Russia's invasion of Ukraine, which began on February 24, 2022. In the context of these events, the region's representatives escape simple categorisation as the reactions of Latin American states to the outbreak of war were highly diverse, and in some cases, variable or falling into internal contradictions. On the one hand, the attitude of many Latin American governments could be perceived as primarily focused on accentuating their own independent interests, while strong support for Russian actions occurred in a small number of cases. On the other hand, certain elements of the Kremlin narrative seemed to have found fertile ground in some countries in the region.This paper seeks to undertake a more in-depth analysis of each of the aforementioned themes. Reflections on the historical role of the Soviet Union and Russia in Latin America thus become a starting point for reflecting on the current political situation in the region, which may seem incomprehensible a European perspective, but turns out to be much more logical once regional circumstances are taken into consideration.