Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Wyspa – ukryty obszar kory mózgowej
Insular cortex - the hidden portion of the cerebral cortex
wyspa, kora mózgowa, interocepcja, sieć istotności, schizofrenia, uzależnienia
insular cortex, cerebral cortex, interoception, salience network, schizophrenia, addiction
Wyspa jest to część kory mózgowej położona w zagłębieniu bruzdy bocznej mózgu. Jej powierzchnię ogranicza bruzda okólna, a bruzda środkowa dzieli ją na część przednią i tylną, w obrębie których wyróżniamy po kilka zakrętów. Biorąc pod uwagę budowę cytoarchitektoniczną można wyróżnić obszary różniące się ilością i grubością warstw komórek. Najbardziej złożony podregion o typowej dla kory nowej 6-warstwowej budowie granularnej położony jest tylno-grzbietowo. Wyspę charakteryzuję duża liczba połączeń z innymi obszarami mózgu, są to m. in. połączenia ze wzgórzem, korowymi obszarami sensorycznymi, strukturami układu limbicznego i obszarami asocjacyjnymi. Podczas rozwoju zarodkowego wyspa, która początkowo znajduje się na powierzchni kory, w wyniku rotacji kresomózgowia i przykrycia przez fragmenty sąsiadujących płatów „ląduje” na dnie dołu bocznego mózgu. Podstawową jej funkcją jest interocepcja, czyli zmysł umożliwiający odbieranie fizjologicznego stanu wnętrza ciała. Drogi wstępujące obejmują rdzeniowo-wzgórzowy szlak neuronów blaszki I rogów tylnych rdzenia kręgowego oraz neurony czuciowe nerwu błędnego i językowo- gardłowego. Dzięki bezpośrednim projekcjom ze wzgórza informacja interoceptywna trafia do tylnej części wyspy spełniającej głównie funkcję sensoryczną. Późniejsza transmisja sygnału przez połączenia wewnątrz wyspy do jej części przedniej oraz integracja z informacją czuciową z innych układów umożliwia formowanie subiektywnego odczucia stanu ciała, które ma związek z powstawaniem emocji. Ponadto przednia część wyspy wchodzi w skład mózgowej sieci istotności. Uważa się, że jej funkcją jest wybór i przyznawanie pierwszeństwa istotnym bodźcom ze środowiska, co umożliwia zaangażowanie odpowiednich struktur do ich dalszego przetwarzania. Zatem wyspa pełni zarówno funkcję sensoryczną, jak i bierze udział w procesach kognitywnych, co w przypadku występowania nieprawidłowości anatomii i funkcji przekłada się na jej udział w zaburzeniach psychicznych m. in. w uzależnieniach i schizofrenii.
The insular cortex is a portion of cerebral cortex folded deep within the lateral sulcus. It contains various subregions which differ from each other in their cytoarchitecture, connections and functions. The main role of the insular cortex is interoception which is defined as the sense of physiological condition of the body. It is crucial not only for maintaining homeostatic conditions in the body but also for emotion formation according to the James-Lange theory and decision-making according to the somatic markers hypothesis formulated by Antonio Damasio. Moreover, the insular cortex as a part of the salience network plays a role in switching between other large-scale brain networks in response to salient stimuli or events which is important to guide behavior. In addiction, abnormalities of the function of the insular lobe are connected with many mental disorders, including schizophrenia and addiction.
dc.abstract.en | The insular cortex is a portion of cerebral cortex folded deep within the lateral sulcus. It contains various subregions which differ from each other in their cytoarchitecture, connections and functions. The main role of the insular cortex is interoception which is defined as the sense of physiological condition of the body. It is crucial not only for maintaining homeostatic conditions in the body but also for emotion formation according to the James-Lange theory and decision-making according to the somatic markers hypothesis formulated by Antonio Damasio. Moreover, the insular cortex as a part of the salience network plays a role in switching between other large-scale brain networks in response to salient stimuli or events which is important to guide behavior. In addiction, abnormalities of the function of the insular lobe are connected with many mental disorders, including schizophrenia and addiction. | pl |
dc.abstract.pl | Wyspa jest to część kory mózgowej położona w zagłębieniu bruzdy bocznej mózgu. Jej powierzchnię ogranicza bruzda okólna, a bruzda środkowa dzieli ją na część przednią i tylną, w obrębie których wyróżniamy po kilka zakrętów. Biorąc pod uwagę budowę cytoarchitektoniczną można wyróżnić obszary różniące się ilością i grubością warstw komórek. Najbardziej złożony podregion o typowej dla kory nowej 6-warstwowej budowie granularnej położony jest tylno-grzbietowo. Wyspę charakteryzuję duża liczba połączeń z innymi obszarami mózgu, są to m. in. połączenia ze wzgórzem, korowymi obszarami sensorycznymi, strukturami układu limbicznego i obszarami asocjacyjnymi. Podczas rozwoju zarodkowego wyspa, która początkowo znajduje się na powierzchni kory, w wyniku rotacji kresomózgowia i przykrycia przez fragmenty sąsiadujących płatów „ląduje” na dnie dołu bocznego mózgu. Podstawową jej funkcją jest interocepcja, czyli zmysł umożliwiający odbieranie fizjologicznego stanu wnętrza ciała. Drogi wstępujące obejmują rdzeniowo-wzgórzowy szlak neuronów blaszki I rogów tylnych rdzenia kręgowego oraz neurony czuciowe nerwu błędnego i językowo- gardłowego. Dzięki bezpośrednim projekcjom ze wzgórza informacja interoceptywna trafia do tylnej części wyspy spełniającej głównie funkcję sensoryczną. Późniejsza transmisja sygnału przez połączenia wewnątrz wyspy do jej części przedniej oraz integracja z informacją czuciową z innych układów umożliwia formowanie subiektywnego odczucia stanu ciała, które ma związek z powstawaniem emocji. Ponadto przednia część wyspy wchodzi w skład mózgowej sieci istotności. Uważa się, że jej funkcją jest wybór i przyznawanie pierwszeństwa istotnym bodźcom ze środowiska, co umożliwia zaangażowanie odpowiednich struktur do ich dalszego przetwarzania. Zatem wyspa pełni zarówno funkcję sensoryczną, jak i bierze udział w procesach kognitywnych, co w przypadku występowania nieprawidłowości anatomii i funkcji przekłada się na jej udział w zaburzeniach psychicznych m. in. w uzależnieniach i schizofrenii. | pl |
dc.affiliation | Wydział Biologii | pl |
dc.area | obszar nauk przyrodniczych | pl |
dc.contributor.advisor | Janeczko, Krzysztof - 128444 | pl |
dc.contributor.author | Płatos, Zuzanna | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WBNOZ | pl |
dc.contributor.reviewer | Janeczko, Krzysztof - 128444 | pl |
dc.contributor.reviewer | Hess, Grzegorz - 128317 | pl |
dc.date.accessioned | 2020-07-27T14:33:44Z | |
dc.date.available | 2020-07-27T14:33:44Z | |
dc.date.submitted | 2018-10-04 | pl |
dc.fieldofstudy | neurobiologia | pl |
dc.identifier.apd | diploma-121983-214367 | pl |
dc.identifier.project | APD / O | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/226444 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | insular cortex, cerebral cortex, interoception, salience network, schizophrenia, addiction | pl |
dc.subject.pl | wyspa, kora mózgowa, interocepcja, sieć istotności, schizofrenia, uzależnienia | pl |
dc.title | Wyspa – ukryty obszar kory mózgowej | pl |
dc.title.alternative | Insular cortex - the hidden portion of the cerebral cortex | pl |
dc.type | licenciate | pl |
dspace.entity.type | Publication |