Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Neurotoksyczność sinic.
Neurotoxicity of cyanobacteria.
Sinice, cyjanotoksyny, neurotoksyny, toksyczne zakwity
Cyanobacteria, cyanotoxins ,neurotoxins, toxic bloom
Sinice są mikroskopijnymi organizmami o bardzo prymitywnej budowie, zamieszkują jeziora oraz zbiorniki na całym świecie. W sprzyjających warunkach, niektóre gatunki mogą zdominować fitoplankton, tworząc zakwity. W ciągu ostatniego stulecia ilość zakwitów sinicowych znacznie wzrosła na całym świecie, z powodu wzrostu eutrofizacji wód. Szybki rozwój szczepów produkujących związki toksyczne może wpływać na zdrowie publiczne oraz działalność człowieka. Sinice produkują kilka typów toksyn podzielonych ze względu na działanie toksykologiczne. Należą do nich m.in hepatotoksyny, dermatotoksyny, cytotoksyny oraz neurotoksyny. Neurotoksyny są to substancje silnie oddziałujące na system nerwowy. Do tych produkowanych przez sinice należą: anatoksyna-a, anatoksyna-a(s), saksytoksyna oraz BMAA. Anatoksyna-a jest agonistą receptorów nikotynowych acetylocholiny, z kolei anatoksyna-a(s) jest nieodwracalnym inhibitorem acetylocholinesterazy. Saksytoksyna jest blokerem napięciowo-zależnych kanałów sodowych. Neurotoksyczny aminokwas BMAA przyczynia się do rozwoju chorób neurodegeneracyjnych: stwardnienia zanikowego bocznego oraz choroby Alzheimera. Istnieje wiele sytuacji rekreacyjnego oraz zawodowego narażenia na toksyny sinic. Zanotowano także zgony w wyniku zatrucia hepatotoksynami oraz neurotoksynami. Ostatnio prowadzone są jednak liczne badania nad praktycznym wykorzystaniem sinic w wielu dziedzinach.
Cyanobacteria are microscopic, primitive build, organisms residing lakes and water reservoirs throughout the world. Under favorable conditions, some species, due to the strong proliferation, can dominate phytoplankton causing blooming. Over the last century the amount of cyanobacterial blooms has increased substantially over the world, due to the increase eutrophication of the waters. The rapid development of species of cyanobacteria producing toxic substances can impact the public health and all the human activity. Cyanobacteria produce several types of toxins divided due to the toxicological effects. Include amongst others hepatotoxins, dermatotoxins, cytotoxins, and neurotoxins. Neurotoxins are substances which strongly affecting the nervous system. For produced by cyanobacteria belong: anatoxin-a, anatoxin-a(s), saxitoxin and BMAA. Anatoxin-a is a nicotinic acetylocholine receptor agonist, where as anatoxin-a(s) is an irreparable inhibitor of acetylcholinesterase. Saxitoxin is a blocker of voltage- gated sodium channels. Neurotoxic BMAA amino acid contributing to the development of neurodegenerative diseases like: amyotrophic lateral sclerosis (ALS) and Alzheimer's disease. There are many circumstances of recreational and occupational exposure to cyanobacterial toxins. It has been reported deaths due to intoxication hepatotoxins and neurotoxins. However, recently are a number of studies on the practical application of cyanobacteria in number of areas of life.
dc.abstract.en | Cyanobacteria are microscopic, primitive build, organisms residing lakes and water reservoirs throughout the world. Under favorable conditions, some species, due to the strong proliferation, can dominate phytoplankton causing blooming. Over the last century the amount of cyanobacterial blooms has increased substantially over the world, due to the increase eutrophication of the waters. The rapid development of species of cyanobacteria producing toxic substances can impact the public health and all the human activity. Cyanobacteria produce several types of toxins divided due to the toxicological effects. Include amongst others hepatotoxins, dermatotoxins, cytotoxins, and neurotoxins. Neurotoxins are substances which strongly affecting the nervous system. For produced by cyanobacteria belong: anatoxin-a, anatoxin-a(s), saxitoxin and BMAA. Anatoxin-a is a nicotinic acetylocholine receptor agonist, where as anatoxin-a(s) is an irreparable inhibitor of acetylcholinesterase. Saxitoxin is a blocker of voltage- gated sodium channels. Neurotoxic BMAA amino acid contributing to the development of neurodegenerative diseases like: amyotrophic lateral sclerosis (ALS) and Alzheimer's disease. There are many circumstances of recreational and occupational exposure to cyanobacterial toxins. It has been reported deaths due to intoxication hepatotoxins and neurotoxins. However, recently are a number of studies on the practical application of cyanobacteria in number of areas of life. | pl |
dc.abstract.pl | Sinice są mikroskopijnymi organizmami o bardzo prymitywnej budowie, zamieszkują jeziora oraz zbiorniki na całym świecie. W sprzyjających warunkach, niektóre gatunki mogą zdominować fitoplankton, tworząc zakwity. W ciągu ostatniego stulecia ilość zakwitów sinicowych znacznie wzrosła na całym świecie, z powodu wzrostu eutrofizacji wód. Szybki rozwój szczepów produkujących związki toksyczne może wpływać na zdrowie publiczne oraz działalność człowieka. Sinice produkują kilka typów toksyn podzielonych ze względu na działanie toksykologiczne. Należą do nich m.in. hepatotoksyny, dermatotoksyny, cytotoksyny oraz neurotoksyny. Neurotoksyny są to substancje silnie oddziałujące na system nerwowy. Do tych produkowanych przez sinice należą: anatoksyna-a, anatoksyna-a(s), saksytoksyna oraz BMAA. Anatoksyna-a jest agonistą receptorów nikotynowych acetylocholiny, z kolei anatoksyna-a(s) jest nieodwracalnym inhibitorem acetylocholinesterazy. Saksytoksyna jest blokerem napięciowo-zależnych kanałów sodowych. Neurotoksyczny aminokwas BMAA przyczynia się do rozwoju chorób neurodegeneracyjnych: stwardnienia zanikowego bocznego oraz choroby Alzheimera. Istnieje wiele sytuacji rekreacyjnego oraz zawodowego narażenia na toksyny sinic. Zanotowano także zgony w wyniku zatrucia hepatotoksynami oraz neurotoksynami. Ostatnio prowadzone są jednak liczne badania nad praktycznym wykorzystaniem sinic w wielu dziedzinach. | pl |
dc.affiliation | Wydział Chemii | pl |
dc.area | obszar nauk ścisłych | pl |
dc.area | obszar nauk przyrodniczych | pl |
dc.contributor.advisor | Gregoraszczuk, Ewa - 128170 | pl |
dc.contributor.author | Hernas, Agnieszka | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WC3 | pl |
dc.contributor.reviewer | Hess, Grzegorz - 128317 | pl |
dc.contributor.reviewer | Gregoraszczuk, Ewa - 128170 | pl |
dc.date.accessioned | 2020-07-24T06:15:26Z | |
dc.date.available | 2020-07-24T06:15:26Z | |
dc.date.submitted | 2012-06-27 | pl |
dc.fieldofstudy | ochrona środowiska | pl |
dc.identifier.apd | diploma-65752-119787 | pl |
dc.identifier.project | APD / O | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/179255 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | Cyanobacteria, cyanotoxins ,neurotoxins, toxic bloom | pl |
dc.subject.pl | Sinice, cyjanotoksyny, neurotoksyny, toksyczne zakwity | pl |
dc.title | Neurotoksyczność sinic. | pl |
dc.title.alternative | Neurotoxicity of cyanobacteria. | pl |
dc.type | licenciate | pl |
dspace.entity.type | Publication |