Designations of people derived from objects

Przedmiot niniejszej pracy stanowią odprzedmiotowe nazwy osób. Celem opracowania było zgromadzenie, sklasyfikowanie oraz przybliżenie motywacji semantycznej wspomnianych określeń. Zanalizowano 202 jednostki leksykalne zebrane przez autorkę za pośrednictwem kwestionariusza osobowego, ekscerpcji wybranych słowników slangu i mowy potocznej oraz wywiadów ustnych o charakterze nieoficjalnym.Praca składa się ze wstępu, 7 rozdziałów, zakończenia i aneksu. W części teoretycznej przybliżono rozważania nt. aksjologii w języku, agresji językowej, stereotypów oraz uprzedzeń, a także neosemantyzacji. W części analitycznej umieszczono autorską klasyfikację odprzedmiotowych nazw osób oraz analizę zebranego materiału pod kątem motywacji semantycznej wspomnianych określeń. Ponadto omówiono również społeczny odbiór odprzedmiotowych nazw osób. Dzięki analizie wyłoniono 9 kategorii: sprzęty i przedmioty codziennego użytku; przedmioty i zjawiska w dalszym otoczeniu; elementy garderoby i akcesoria; potrawy, wypieki i wyroby spożywcze; substancje, materiały i elementy konstrukcyjne; maszyny, urządzenia, narzędzia i ich części; instrumenty muzyczne; części ciała ludzi i zwierząt; rośliny i grzyby. Każda ze wspomnianych kategorii została szczegółowo scharakteryzowana. W zakończeniu przedstawiono także drobne uwagi na temat obrazu kobiety, mężczyzny i ich ról społecznych. Na podstawie analizy stwierdzono, że głównym celem odprzedmiotowych nazw osób jest przede wszystkim obniżenie wartości człowieka, gdy wyróżniają go cechy nieakceptowane przez społeczeństwo.

The issue of this paper are names of people derived from objects. The aim is to collect, classify and present their semantic motivation. Analyzed 202 lexical units collected by the author thanks to a personal questionnaire, examination of selected slang and colloquial speech dictionaries, and interviews. The work consists of an introduction, 7 chapters, conclusion and an annex. In analytical part includes authorial classification of subject names of people and an analysis of the collected material in terms of semantic motivation. Also, discussed the social reception of designations of people derived from objects. Thanks to the analysis, 9 categories were selected: equipment and everyday items; objects and phenomena in the further environment; clothing items and accessories; dishes, baked goods and food products; substances, materials and construction elements; machines, devices, tools and their parts; musical instruments; human and animal body parts; plants and mushrooms. All of categories were characterized in details. In colnclusion present comments of the view of male and female and their social roles. Based on analysis concluded, the main aim of designations of people derived by objects is to insult evaluation of human, when characterize him features unacceptable by society.