State Court System in the United States of America

Przedmiot pracy magisterskiej stanowi analiza stanowego wymiaru sprawiedliwości w Stanach Zjednoczonych. Jej celem jest nakreślenie ogólnego obrazu działalności sądów stanowych, przy wskazaniu na potencjalne nieprawidłowości tegoż systemu. Postawione we wstępie pytanie badawcze dotyczy tego, na ile skutecznie i efektywnie realizowany jest stanowy wymiar sprawiedliwości pod względem zgodności z fundamentalnymi zasadami sądownictwa, tj. zasady niezależności, niezawisłości oraz bezstronności sądów. Ze względu na ścisłą zależność obecnego kształtu amerykańskiej władzy sądowniczej od przeobrażeń zapoczątkowanych w czasach kolonializmu, pierwszy rozdział pracy rozpoczyna się od ogólnej charakterystyki struktury sądownictwa w Stanach Zjednoczonych, poprzez przedstawienie genezy i toku rozwoju sądownictwa amerykańskiego, a także jego zasadniczych funkcji na poziomie stanowym oraz federalnym. W rozdziale drugim wyróżnione zostały aspekty odróżniające w największym stopniu stanowy system wymiaru sprawiedliwości od zasad kierujących sądownictwem federalnym, w tym szczególna uwaga została poświęcona systemowi wyboru sędziów oraz wpływom czynników politycznych w tym zakresie. Ostatni rozdział streszcza występujące na szczeblu stanowym różne modele struktury sądów w obrębie pierwszej oraz drugiej instancji, a także przybliża po krótce specyfikę sądów specjalistycznych oraz statystyczne ujęcie składów sędziowskich w sądach stanowych w ogóle. Wszystko to w podsumowaniu przełożyło się na ostateczne wnioski wynikające z odpowiedzi udzielonej na postawione we wstępie pracy pytanie badawcze.

The thesis regards the state administration of justice in the United States of America. It aims to define the state courts’ aggregate performance and to indicate their potential improprieties based on the conducted analysis. The research question stated in the preamble concerns the efficiency and effectiveness of the state judiciary based on its alignment with basic principles of judicial independence. Due to the close relationship between the current shape of the American judiciary and its evolution initiated in colonial times, chapter one presents the general United States judiciary structure characteristics, involving its genesis, evolution, and principal functions on both the federal and state levels. Moving on, chapter two revolves around the aspects mainly differentiating state judicial administration from the regulations of judicial power on the federal level, with most emphasis placed on the judicial selection system and the extent of the political influence affecting it. Finally, the last chapter summarizes the diverse state judiciary structure models, including trial and appeal courts. Additionally, it introduces the activity of state specialized courts and the overall statistics concerning court compositions across the United States. In the conclusion of the thesis, all of the above led to the final answer to the question stated at the beginning.