Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Asymetria rodzajowo-płciowa w języku ukraińskim na przykładzie nazw zawodów
Gender asymmetry in Ukrainian language on the example of the names of professions
płeć w języku, asymetria językowa, feminizm, nazwy zawodów
language and gender studies, feminism, asymmetry in language, names of professions
Praca o nazwie Asymetria rodzajowo-płciowa w języku ukraińskim na przykładzie nazw zawodów to próba ukazania tego zjawiska na bazie nazw zawodów, które wykonywane są zarówno przez kobiety i jak i mężczyzn. W rozdziale pierwszym, w oparciu o badania ukraińskich lingwistów, rozpatrzone zostały sposoby tworzenia feminatywów, ich znaczenie, użycia i obecność w przestrzeni społeczno-kulturowej. W swoim badaniu skupiam się na tematyce asymetrii w języku, jak również wpływie tego zjawiska na społeczeństwo. Zwracam również uwagę na możliwe przyczyny zmiany podejścia do tej kwestii, które miały związek z rozpadem Związku Radzieckiego. Wydarzenia wywołały potrzebę ponownego przyjrzenia się kwestii położenia kobiet i mężczyzn w społeczeństwie. Następnie korzystam z badań znanych lingwistek feministycznych, które zajmują się tematem patriarchalnego charakteru języka. W tym miejscu próbuję też pokazać, jak głęboko w kulturze zawarta jest nierówność płciowa, na przykładzie fragmentów ze słownika frazeologicznego. W swojej pracy korzystam z prac badaczek pochodzenia ukraińskiego, m. in. Natalii Sobeckiej, Jaryny Puzyrenko, Switłany Wychor oraz Ałły Archanhelskiej.W rozdziale drugim zawarta jest stworzona przeze mnie metoda analizy, z której będę korzystać w pracy, źródła informacji oraz celowość przeprowadzanej próby. Do pokazania asymetrii językowej pomiędzy kobietami i mężczyznami wykorzystuję nazwy zawodów, które następnie zostały sprawdzone w elektronicznych korpusach i słownikach języka ukraińskiego. Korpusy elektroniczne zawierają informację o częstotliwości używania danego słowa w poszczególnych stylach językowych, jak również przestrzeni internetowej (dane ograniczone do roku 2014). Leksemy zostały pobrane z państwowych stron, na których znajdują się ogłoszenia o pracę. Zdecydowałem się podzielić wybrane zawody na niskopłatne oraz wysokopłatne. Różnice pomiędzy rzeczownikami męskiego i żeńskiego rodzaju pokazane są w tabelach, które zawierają dane o definicji, kierunku motywacji, częstotliwości wystąpień w trzech stylach językowych (literatura piękna, literatura naukowa, literatura publicystyczna) oraz przestrzeni internetowej. Trzeci rozdział zawiera informacje o właściwościach języka ukraińskiego pod kątem kategorii rodzaju, sposób ich tworzenia, podział na maskulinizmy i feminatywy. Następnie powołując się na badania lingwistów, zwracam uwagę na charakter feminatywów, ich obecność w języku ukraińskim oraz wpływ języka rosyjskiego na zahamowanie użytkowania feminatywów w społeczeństwie.Czwarty rozdział dotyczy rodzajów sufiksów, które wykorzystywane są do tworzenia form żeńskich rzeczowników. Dalej przechodzę do części analitycznej i opisuję, jakie informacje zawarte są w tabelach.Ostatni rozdział pracy poświęcony jest podsumowaniu części analitycznej. Przeprowadzone przeze mnie badania pokazują, że istnieje zasadnicza przewaga leksemów męskich nad żeńskimi w nazewnictwie profesji. Najmniej form feminatywnych znajdowało się w literaturze naukowej, najwięcej - w literaturze publicystycznej, pięknej oraz przestrzeni internetowej. Taki wynik możemy uznać za dowód obecności feminatywów w społeczeństwie, pomimo ich niskiego prestiżu i asymetrię w języku ukraińskim na tej płaszczyźnie.
The work called Gender-gender asymmetry in Ukrainian, using the example of the names of professions, is an attempt to present this phenomenon on the basis of the names of professions that are performed by both women and men. In the first chapter, based on the research of Ukrainian linguists, the methods of creating feminatives, their significance, use and presence in the socio-cultural space are analyzed. In my research I focus on the topic of asymmetry in language, as well as the impact of this phenomenon on society. I would also like to draw attention to the possible reasons for changing the approach to this issue, which were related to the collapse of the Soviet Union. Events triggered a need to re-examine the position of women and men in society. Then I use the research of well-known feminist linguists who deal with the topic of the patriarchal nature of language. At this point, I also try to show how deeply gender inequality is contained in culture, using the example of fragments from a phraseological dictionary. In my work, I use the work of researchers of Ukrainian origin, among others Natalia Sobecka, Jaryna Puzyrenko, Switłana Wychor and Ałła Archanhelska.The second chapter contains the analysis method I have created, which I will use in my work, the sources of information and the purposefulness of the trial. To show the linguistic asymmetry between women and men, I use the names of professions, which were then checked in electronic corpora and dictionaries of the Ukrainian language. Electronic corpuses contain information on the frequency of use of a given word in individual language styles as well as on the Internet space (data limited to 2014). The lexemes were downloaded from state-run websites with job advertisements. I have decided to divide the selected professions into low-paid and high-paid ones. The differences between masculine and feminine nouns are shown in tables that contain data on the definition, direction of motivation, frequency of appearances in three language styles (fiction, scientific literature, journalistic literature) and internet space. The third chapter contains information about the properties of the Ukrainian language in terms of gender, the way of their creation, and the division into masculinisms and feminatives. Then, referring to the research by linguists, I pay attention to the nature of feminatives, their presence in Ukrainian and the influence of the Russian language on the inhibition of the use of feminatives in society.The fourth chapter deals with the types of suffixes that are used to form feminine noun forms. Then I go to the analytical part and describe what information is contained in the tables.The last chapter of the work is devoted to the summary of the analytical part. The research I have carried out shows that there is a major advantage of male lexemes over female lexemes in naming a profession. The smallest number of feminative forms were found in scientific literature, the most - in journalistic and fictional literature, and in the Internet space. We can consider such a result as proof of the presence of feminatives in society, despite their low prestige, and the asymmetry in Ukrainian on this level.
dc.abstract.en | The work called Gender-gender asymmetry in Ukrainian, using the example of the names of professions, is an attempt to present this phenomenon on the basis of the names of professions that are performed by both women and men. In the first chapter, based on the research of Ukrainian linguists, the methods of creating feminatives, their significance, use and presence in the socio-cultural space are analyzed. In my research I focus on the topic of asymmetry in language, as well as the impact of this phenomenon on society. I would also like to draw attention to the possible reasons for changing the approach to this issue, which were related to the collapse of the Soviet Union. Events triggered a need to re-examine the position of women and men in society. Then I use the research of well-known feminist linguists who deal with the topic of the patriarchal nature of language. At this point, I also try to show how deeply gender inequality is contained in culture, using the example of fragments from a phraseological dictionary. In my work, I use the work of researchers of Ukrainian origin, among others Natalia Sobecka, Jaryna Puzyrenko, Switłana Wychor and Ałła Archanhelska.The second chapter contains the analysis method I have created, which I will use in my work, the sources of information and the purposefulness of the trial. To show the linguistic asymmetry between women and men, I use the names of professions, which were then checked in electronic corpora and dictionaries of the Ukrainian language. Electronic corpuses contain information on the frequency of use of a given word in individual language styles as well as on the Internet space (data limited to 2014). The lexemes were downloaded from state-run websites with job advertisements. I have decided to divide the selected professions into low-paid and high-paid ones. The differences between masculine and feminine nouns are shown in tables that contain data on the definition, direction of motivation, frequency of appearances in three language styles (fiction, scientific literature, journalistic literature) and internet space. The third chapter contains information about the properties of the Ukrainian language in terms of gender, the way of their creation, and the division into masculinisms and feminatives. Then, referring to the research by linguists, I pay attention to the nature of feminatives, their presence in Ukrainian and the influence of the Russian language on the inhibition of the use of feminatives in society.The fourth chapter deals with the types of suffixes that are used to form feminine noun forms. Then I go to the analytical part and describe what information is contained in the tables.The last chapter of the work is devoted to the summary of the analytical part. The research I have carried out shows that there is a major advantage of male lexemes over female lexemes in naming a profession. The smallest number of feminative forms were found in scientific literature, the most - in journalistic and fictional literature, and in the Internet space. We can consider such a result as proof of the presence of feminatives in society, despite their low prestige, and the asymmetry in Ukrainian on this level. | pl |
dc.abstract.pl | Praca o nazwie Asymetria rodzajowo-płciowa w języku ukraińskim na przykładzie nazw zawodów to próba ukazania tego zjawiska na bazie nazw zawodów, które wykonywane są zarówno przez kobiety i jak i mężczyzn. W rozdziale pierwszym, w oparciu o badania ukraińskich lingwistów, rozpatrzone zostały sposoby tworzenia feminatywów, ich znaczenie, użycia i obecność w przestrzeni społeczno-kulturowej. W swoim badaniu skupiam się na tematyce asymetrii w języku, jak również wpływie tego zjawiska na społeczeństwo. Zwracam również uwagę na możliwe przyczyny zmiany podejścia do tej kwestii, które miały związek z rozpadem Związku Radzieckiego. Wydarzenia wywołały potrzebę ponownego przyjrzenia się kwestii położenia kobiet i mężczyzn w społeczeństwie. Następnie korzystam z badań znanych lingwistek feministycznych, które zajmują się tematem patriarchalnego charakteru języka. W tym miejscu próbuję też pokazać, jak głęboko w kulturze zawarta jest nierówność płciowa, na przykładzie fragmentów ze słownika frazeologicznego. W swojej pracy korzystam z prac badaczek pochodzenia ukraińskiego, m. in. Natalii Sobeckiej, Jaryny Puzyrenko, Switłany Wychor oraz Ałły Archanhelskiej.W rozdziale drugim zawarta jest stworzona przeze mnie metoda analizy, z której będę korzystać w pracy, źródła informacji oraz celowość przeprowadzanej próby. Do pokazania asymetrii językowej pomiędzy kobietami i mężczyznami wykorzystuję nazwy zawodów, które następnie zostały sprawdzone w elektronicznych korpusach i słownikach języka ukraińskiego. Korpusy elektroniczne zawierają informację o częstotliwości używania danego słowa w poszczególnych stylach językowych, jak również przestrzeni internetowej (dane ograniczone do roku 2014). Leksemy zostały pobrane z państwowych stron, na których znajdują się ogłoszenia o pracę. Zdecydowałem się podzielić wybrane zawody na niskopłatne oraz wysokopłatne. Różnice pomiędzy rzeczownikami męskiego i żeńskiego rodzaju pokazane są w tabelach, które zawierają dane o definicji, kierunku motywacji, częstotliwości wystąpień w trzech stylach językowych (literatura piękna, literatura naukowa, literatura publicystyczna) oraz przestrzeni internetowej. Trzeci rozdział zawiera informacje o właściwościach języka ukraińskiego pod kątem kategorii rodzaju, sposób ich tworzenia, podział na maskulinizmy i feminatywy. Następnie powołując się na badania lingwistów, zwracam uwagę na charakter feminatywów, ich obecność w języku ukraińskim oraz wpływ języka rosyjskiego na zahamowanie użytkowania feminatywów w społeczeństwie.Czwarty rozdział dotyczy rodzajów sufiksów, które wykorzystywane są do tworzenia form żeńskich rzeczowników. Dalej przechodzę do części analitycznej i opisuję, jakie informacje zawarte są w tabelach.Ostatni rozdział pracy poświęcony jest podsumowaniu części analitycznej. Przeprowadzone przeze mnie badania pokazują, że istnieje zasadnicza przewaga leksemów męskich nad żeńskimi w nazewnictwie profesji. Najmniej form feminatywnych znajdowało się w literaturze naukowej, najwięcej - w literaturze publicystycznej, pięknej oraz przestrzeni internetowej. Taki wynik możemy uznać za dowód obecności feminatywów w społeczeństwie, pomimo ich niskiego prestiżu i asymetrię w języku ukraińskim na tej płaszczyźnie. | pl |
dc.affiliation | Wydział Filologiczny | pl |
dc.area | obszar nauk humanistycznych | pl |
dc.contributor.advisor | Stępnik-Szeptyńska, Jadwiga - 144313 | pl |
dc.contributor.author | Grabowski, Mikołaj | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WF6 | pl |
dc.contributor.reviewer | Stępnik-Szeptyńska, Jadwiga - 144313 | pl |
dc.contributor.reviewer | Fałowski, Adam - 127882 | pl |
dc.date.accessioned | 2020-10-21T19:53:27Z | |
dc.date.available | 2020-10-21T19:53:27Z | |
dc.date.submitted | 2020-09-28 | pl |
dc.fieldofstudy | filologia ukraińska z językiem rosyjskim | pl |
dc.identifier.apd | diploma-145967-252163 | pl |
dc.identifier.project | APD / O | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/250787 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | language and gender studies, feminism, asymmetry in language, names of professions | pl |
dc.subject.pl | płeć w języku, asymetria językowa, feminizm, nazwy zawodów | pl |
dc.title | Asymetria rodzajowo-płciowa w języku ukraińskim na przykładzie nazw zawodów | pl |
dc.title.alternative | Gender asymmetry in Ukrainian language on the example of the names of professions | pl |
dc.type | licenciate | pl |
dspace.entity.type | Publication |