Nazwy własne w polskim tłumaczeniu "Gry o tron" G. R.R. Martina

Opinia, że przekład nazw własnych jest błaha sprawą, jako że nie musza one być tłumaczone na język obcy, jest powszechnym poglądem, dzielonym przez wielu ludzi. Ten punkt widzenia jest wspólny nie tylko dla zwyczajnych czytelników, ale również dla badaczy którzy uważają, że nazwy własne nie mają znaczenia i nie muszą być tłumaczone, tylko przenoszone do tekstu docelowego w procesie tłumaczenia. Niniejsza praca magisterska ma na celu zaprezentowanie poglądu, że ta opinia jest błędna, ponieważ nazwy własne nie służą tylko jako etykiety, ale mają również wiele znaczeń, których prawidłowe oddanie w przekładzie jest absolutnie kluczowe. Głównym celem tej pracy jest ukazanie, co stało się z nazwami własnymi w tłumaczeniu Gry o tron G.R.R. Martina, dokonanej przez Pawła Kruka. Rozdział pierwszy pracy przedstawia ogólne informacje na temat gatunku literackiego jakimi jest fantasy i o samej powieści. Po zaprezentowaniu w pierwszym podrozdziale krótkiego opisu rozwoju literatury fantasy i opisie teorii gatunku zaproponowanej przez dwóch wybitnych twórców fantasy; Tolkiena i Todorova, następne podrozdziały omawiają tematy i bohaterów Gry o Tron. Rozdział drugi wprowadza ogólne teorie przekładu nazw własnych i przedstawia opinie różnych badaczy którzy podjęli sie opisania jak nazwy własne są traktowane w przekładzie. Po pierwsze, zdefiniowane zostały określenia i znaczenia nazw własnych, następnie przedstawione są problemy, które tłumacz może napotkać przy ich tłumaczeniu, oraz procedury zaproponowane przez różnych naukowców w dziedzinie nauk o przekładzie. Oferują oni własne zbiory metod, które mogą być do pewnego stopnia zbieżne a nawet częściowo się pokrywają. Ostatni podrozdział to dociekania na temat ukrytych znaczeń w imionach kilkunastu postaci z Gry o Tron.Powieść zapewnia obszerny materiał dotyczący nazw własnych, jako że nazywa członków wielu rodów, ich służących, rycerzy, chłopów i miejsc. Celem tego rozdziału jest znalezienie imion występujących w powieści, opis decyzji podjętych przez tłumacza w konkretnych przypadkach i znalezienie powodów dlaczego taka a nie inna metoda została zastosowana. Każdy podrozdział jest przeznaczony dla opisu jednego typu procedur: tłumaczenia, transferu i modyfikacji. W konkluzji przedstawione są najważniejsze wnioski płynące z pracy a także zostało krótko ocenione tłumaczenie dokonane przez Pawła Kruka jako takie, operacje wybrane przez niego do oddania nazw własnych z oryginału i, ogólnie, jego styl tłumaczenia. Lista zawierająca nazwy własne występujące w powieści i ich tłumaczenia jak również opis procedur tłumaczenia nazw własnych z przykładami z Gry o Tron stanowi załącznik do pracy.

The popular view held by many people is that the translation of proper names is a trivial subject-matter, as they do not need to be translated into foreign languages. This standpoint is shared not only by ordinary readers, but also by some scholars who are of the opinion that proper names lack meaning and do not need to be translated, but only transformed to the target text during the process of translating of a book. This thesis is an attempt to illustrate a standpoint hold by some of scholars in translation studies, the view that correct rendering of proper names in translation, especially fantasy literature, is of primary importance, as proper names serve not only as labels but also may have various meanings. The main purpose of this study is to present what happens to proper names in the Polish translation of A Game of Thrones by George Raymond Richard Martin, made by Paweł Kruk.The first chapter of the thesis presents general information about the fantasy genre and the book itself. The first subparagraph of Chapter One After presents a short description of development of fantasy literature and is followed by a depiction of fantasy theory presented by two outstanding fantasy authors; Tolkien and Todorov. The next subchapters offer an overview of topics in A Game of Thrones and its characters. The second chapter introduces the general theoretical framework and elaborates on the opinions of various scholars who have undertaken to describe the treatment of proper names in translation. First it observes the question of definitions and meanings of proper names. Then it moves on to feature what problems proper names pose in translation and attempts to furnish the account of procedures and techniques generally proposed by different scholars in translation studies. They offer their own sets of methods, many of which are to a degree convergent, as well as partially overlapping. The last subchapter pictures a research conducted in order to find ‘underlying senses’ in the names of several characters of A Game of Thrones. The novel provides abundant corpus data, as it names the members of several noble houses, their servants, knights, peasants. The specific purpose of the chapter three includes identification of proper names occurring in the text, the description of decisions the translator has made in particular cases and finding the reasons why a particular operation is selected in a given situation. One subchapter id devoted to the portrayal of each of these procedures: translation, transference and modification.The conclusion encapsulates the major findings of the thesis and briefly evaluates the translation made by Paweł Kruk as a whole, methods employed by him to render proper names from A Game of Thrones and, generally, his translation style.A list including proper names appearing in the novel and their translations, as well as the description of translation operations with examples from the book constitutes appendices to the thesis.