Gender discrimination in Polish language

Praca poświęcona jest dyskryminacji osób nie utożsamiających się z płcią męską, do jakiej dochodzi w języku polskim - o wiele bardziej androcentrycznym niż języki zachodnie. Operując metodologiami językoznawczymi i socjologicznymi autorka wykazuje, że język nie tylko opisuje rzeczywistość, ale i przechowuje jej nieaktualny obraz, a także ją kreuje. Z jednej strony język jest elementem kulturowej tradycji, zmiany zachodzą w nim powoli, zwykle nie nadążając za zmianami o charakterze społecznym, napotykają bowiem na opór konserwatywnych użytkowników języka. Z drugiej strony, zmiany w języku są konieczne, by nie tylko odzwierciedlał inkluzywne relacje społeczne, ale i je tworzył. Zmiany idące w kierunku większej inkluzywności języka nie mają charakteru rewolucyjnego, lecz ewolucyjny: w ostatnich latach jesteśmy tej ewolucji świadkami (widać ją na przykładzie feminatywów, a niebawem będzie widać na przykładzie neutratywów). Androcentryczność języka powoduje, że osoby nie utożsamiające się z płcią męską czują się w polszczyźnie dyskryminowane: przez sam fakt posługiwania się przez otoczenie takim a nie innym językiem; spora ich część deklaruje chęć emigracji. Do takich wniosków prowadzą autorkę wyniki badań, które przeprowadziła na potrzebę tej pracy. Ankieta wykazała ponadto, że szczególnie świadome opresyjności polszczyzny są te osoby, które spędziły dłuższy czas za granicą, funkcjonując w językach mniej androcentrycznych.

The paper is devoted to discrimination against people who do not identify themselves with the male gender, which occurs in Polish language - much more androcentric than in Western one. Using linguistic and sociological methodologies, the author shows that language not only describes reality, but also preserves its outdated image and creates it. On the one hand, language is an element of cultural tradition, it keeps changing slowly, usually not keeping up with changes of a social nature, as they meet resistance from conservative language users. On the other hand, changes in language are necessary so that it not only reflects inclusive social relations but also creates them. Changes towards greater inclusiveness of language are not revolutionary, but evolutionary: we have witnessed this evolution in recent years (it can be seen in the example of feminatives, and soon it will be seen in the example of neutratives). The androcentricity of the language causes that people who do not identify themselves with the male sex feel discriminated against in Polish language: by the very fact of using certain language by the environment; many of them declare their willingness to emigrate. The results of the research that was conducted for the purpose of this paper lead the author to such conclusions. The survey also showed that people who spent a long time abroad, operating in less androcentric languages, are particularly aware of the oppressiveness of the Polish language.