Duchowieństwo i religia w Dekameronie Giovanniego Boccaccia i w Opowieściach kanterberyjskich Geoffreya Chaucera

The clergy and religion in The Decameron by Giovanni Boccaccio and in The Canterbury Tales by Geoffrey Chaucer

Celem pracy jest przedstawienie oraz porównanie wizji duchowieństwa oraz religii – przede wszystkim chrześcijaństwa, ale również judaizmu i islamu – w Dekameronie Giovanniego Boccaccia oraz w Opowieściach Kanterberyjskich Geoffreya Chaucera a także wpływu, jaki na te wizje wywarła sytuacja historyczna, społeczna i gospodarcza na Półwyspie Apenińskim i na Wyspach Brytyjskich w XIV wieku.Wstęp pracy, podzielony na dwie części, najpierw pokrótce objaśnia czym jest komparatystyka, jaka jest historia tej dziedziny oraz metody badań, które wykorzystuje, a następnie przybliża okoliczności powstania, główny wątek i strukturę obu analizowanych dzieł, próbując odpowiedzieć na pytanie, dlaczego warto je porównać. Rozdział pierwszy skupia się na historii Kościoła włoskiego oraz brytyjskiego od początków średniowiecza do czasów, w których tworzyli Boccaccio i Chaucer; przywołuje także źródła, z których korzystali obaj autorzy, pisząc swoje dzieła. Rozdział drugi poświęcony jest analizie wybranych nowelek Dekameronu, dotyczących duchowieństwa, jego wad i (nielicznych) zalet oraz, w mniejszym stopniu, religii chrześcijańskiej. Trzeci rozdział pracy bada z kolei tę samą tematykę w Opowieściach kanterberyjskich, wydobywając przy tym podobieństwa i różnice w sposobie ukazania tej tematyki przez obu omawianych autorów. Ostatni rozdział pracy przybliża pokrótce nowelki Boccaccia oraz opowiadania Chaucera, które dotyczą żydów i muzułmanów, porównuje także obraz innych religii i ich wyznawców, przedstawiony przez obu autorów. W podsumowaniu pracy jeszcze raz, całościowo, porównuję wizję kleru i religii w Dekameronie i Opowieściach kanterberyjskich oraz staram się odpowiedzieć na pytanie, czy warunki, w jakich powstawały dzieła, miały rzeczywiście znaczący wpływ na ich charakter, wybór i sposób przedstawienia wybranych zagadnień; rozważam także, która część przeprowadzonych przeze mnie badań ma największy potencjał i szanse na dalszy rozwój.

The purpose of my M.A. thesis is to present and compare the vision of clergy and religion – mainly Christianity, but also Judaism and Islam – in The Decameron by Giovanni Boccaccio and The Canterbury Tales by Geoffrey Chaucer and, moreover, the influence exerted on that vision by the historical, social and economic situation of the Italian Penisula and the British Isles in the fourteenth century. The introduction, divided into two parts, at first briefly explains, what is the Comparative Literature, what is the history of that discipline and its research techniques, and then it exemplifies the circumstances of creation, the major thread and structure of both works, trying to answer the question, why they are worth being compared. The first chapter focuses on the history of the Italian and English Church from the beginning of the Middle Ages to the times when Boccaccio and Chaucer were composing; it also evokes sources that were used by both authors, creating their works. The second chapter is dedicated to the analysis of chosen novellas from The Decameron that concern clergy, its flaws and (few) merits, and, to a lesser extent, the Christianity. Third chapter examines, in turn, the same subject matter in The Canterbury Tales, emphasizing similarities and differences in the process of showing the subject by both these authors. The last, fourth chapter exemplifies briefly the novellas of Boccaccio and the tales of Chaucer which relate to the Jews and the Muslims, it also compares the image of other religions and their followers, presented by the both authors. In summary I compare once again, fully, the vision of clergy and religion in The Decameron and The Canterbury Tales and I try to answer the question whether the conditions in which the works were written, did really have a significant influence on their nature, selection and the way of presenting them; I consider also which part of my research has the biggest potential and chances for further development.

Lo scopo della presente tesi è quello di illustrare e comparare la visione del clero e delle religioni – soprattuttocristianesimo, ma anche ebraismo e islam – nel Decameron di Giovanni Boccaccio e nei Racconti di Canterbury di Geoffrey Chaucer e, per di più, l’influenza esercitata su queste visioni dalla situazione storica, sociale e economica della Penisola italiana e dell’Arcipelago britannico nel Trecento.L’introduzione, divisa in due parti, anzitutto spiega brevemente che cosa è la comparatistica, quale è la storia della disciplina e quali sono i metodi della ricerca da essa utilizzati e, in secondo luogo, esemplifica le circostanze di nascita, un filone principale e la struttura di entrambe le opere analizzate, cercando di rispondere alla domanda, perché valga la pena compararle. Il primo capitolo si concentra sulla storia della Chiesa italiana e inglese dagli inizi del Medioevo fino ai tempi, nei quali scrivevano Boccaccio e Chaucer; richiama anche le fonti, utilizzate da entrambi gli autori, creando le loro opere. Il secondo capitolo è dedicato all’analisi delle novelle scelte del Decameron, che riguardano il clero, i suoi vizi e (poche) virtù, e, in misura minore, il cristianesimo. Il terzo capitolo esamina invece la stessa questione nei Racconti di Canterbury, tirando fuori le analogie e le differenze nel modo di presentare la questione da entrambi gli autori analizzati. L’ultimo capitolo della tesi esemplifica in breve le novelle di Boccaccio e i racconti di Chaucer che riguardano gli ebrei e i musulmani, paragonando, inoltre, l’immagine delle altre religioni e i loro confessori, presentato da entrambi gli autori. Nelle conclusioni ancora una volta, complessivamente, viene comparata la visione del clero e delle religioni nel Decameron e nei Racconti di Canterbury e c’è il tentativo di rispondere alla domanda, se le condizioni nelle quali furono create le opere, avessero veramente un’influenza significativa sul loro carattere, sulla scelta e il modo di presentare determinati problemi; viene infine fatta una riflessione in merito a quale delle parti delle mie ricerche hanno il maggiore potenziale e opportunità di ulteriore sviluppo.