The specificity of the translation of children's literature. What Macko Uško differs from Miś Uszatek?

W mojej pracy magisterskiej zajmuję się problematyką literatury dziecięcej oraz jej przekładu na język słowacki. Analizy dokonuję na podstawie serii wydawniczej książeczek o Misiu Uszatku. W pierwszej kolejności skupiam się na problemie nazewnictwa tego rodzaju literatury. Jej określenia oscylują pomiędzy literaturą dziecięcą, literaturą dla dzieci, literaturą czwartą a literaturą osobną i uzależnione są od różnego rodzaju funkcji, jakie powinna spełniać. Tego rodzaju literatura, poprzez konieczność realizacji rozmaitych celów, musi nieustająco godzić ścierający się w niej dydaktyzm i artyzm. Oprócz tego niezwykle istotnym aspektem literatury dziecięcej jest realizacja rozmaitych założeń pedagogiki czy psychologii. Wszystkie tego rodzaju elementy mają także bardzo duże znaczenie w procesie przekładu. W tekstach przeznaczonych dla dzieci bardzo często pojawiają się elementy silnie zakorzenione kulturowo, stosowany jest specyficzny język, zawierający liczne zdrobnienia czy ekspresywizmy. Pojawiają się wyliczanki, rymowanki czy wierszyki. Z tego względu przekład tego typu literatury może wywoływać poważne trudności. Najważniejszym aspektem zdaje się być nie tylko zachowanie treści zgodnej z oryginałem, ale przede wszystkim stworzenie takiego tekstu przekładu, który będzie wywoływał podobne emocje w kulturze wyjściowej i docelowej. Nieodłącznym elementem pojawiającym się w książkach dla najmłodszych są także ilustracje, które nie tylko decydują o atrakcyjności pozycji wydawniczej, ale także ułatwiają wizualizację tekstu podczas jego lektury. Dominujące zagadnienia w tym przypadku koncentrują się wokół problematyki kompetencji autorskich tłumacza, akceptowalności tekstu oraz różnego rodzaju wyborach translatorskich dokonywanych przez tłumaczkę.

In my thesis I deal with the issues of children's literature and its translation into the Slovak language. I make the analysis based on the series of books about Miś Uszatek (Teddy Floppy-ear). First chapter itroduct the definition, funktions and problems of children’s literature. Important aspect of children’s literature is the realization of different assumptions of pedagogy and psychology. All such elements are also very important in the process of translation. The texts of children’s literature there are elements of culture, specific language, which contains diminutive form, onomatopoeias and couting-out games and poems. For this reason, the translation of this type of literature can cause serious difficulties. The most important aspect is is to create a text which will invoke similar emotions in both cultures. Element that appears in books for children are also images that not only affect the attractiveness of the position of publishing, but also facilitate visualization of the text. The dominant issues are the interpreter competence, acceptability of the text and various choices of translators made by the interpreter.