Polish-Ruthenian religious polemic in the First Republic of Poland and the Synod of Zamość

Artykuł zamieszczony w recenzowanym tomie, zawierającym teksty przygotowane na podstawie referatów wygłoszonych na międzynarodowej konferencji "Dziedzictwo Synodu Zamojskiego 1720-2020. Wyzwania i perspektywy", która odbyła się 18.11.2020 - 19.11.2020 w Krzeszowicach.

Bardzo ważne decyzje Synodu Zamojskiego (1720) dotyczące Kościoła greckokatolickiego należy oceniać w szerszym kontekście wydarzeń, jakie miały miejsce po Unii Brzeskiej (1596). Brzeski akt zjednoczenia ruskiej Cerkwi prawosławnej i Kościoła rzymskokatolickiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów wywołał liczne kontrowersje, które od końca XVI do początku XVIII w. były szczegółowo komentowane w polsko-rosyjskiej literaturze polemicznej. Artykuł przedstawia podstawowe wątki toczącej się w tym czasie dyskusji i ich wpływ na przyjęte na Synodzie uchwały w kontekście tekstu Credo dla Kościołów Wschodnich Papieża Urbana VIII.

Very crucial decisions of the Synod of Zamość (1720) related to the Greek-Catholic Church should be evaluated in a broader context which took place after the Union of Brest (1596). The Brest act of uniting the Orthodox Russian and the Roman Catholic Churches in the Republic of Both Nations evoked numerous controversies, which have been registered in detail in the Polish-Russian polemic literature since the end of the 16th until the beginning of the 18th centuries. The article presents fundamental topics of the ongoing discussion at that time and their outcome in the accepted resolutions of the Synod, particularly noticeable in the Creed for the Eastern Churches of the Pope Urban VIII.