Legal and social conditions of effective readaptation of former convicts

Prawidłowa readaptacja osób opuszczających zakłady zamknięte stanowi istotny problem społeczny. Byli skazani, odsiadujący często długie wyroki, po wyjściu z więzienia zmagają się szeregiem trudności, które mogą utrudniać im pełną integrację z otoczeniem oraz przyjmowanie postaw zgodnych z prawem oraz oczekiwaniami społecznymi. W miarę upływu czasu, który jednostka spędza w izolacji więziennej dochodzi do coraz większej jej asymilacji z kulturą panującą w tym miejscu: określonymi normami zachowania, językiem, zwyczajami dotyczącymi jedzenia, ubierania się i sposobu spędzania wolnego czasu. W efekcie jednostka opuszczająca więzienie znacznie lepiej zna realia życia w izolacji i normy tam panujące, aniżeli te funkcjonujące na wolności. W pracy starano się zatem wykazać, iż readaptacja społeczna jest procesem niezwykle złożonym, w którego przebieg zaangażowanych jest wiele podmiotów: państwo, organizacje pozarządowe, społeczność lokalna oraz rodzina byłego skazanego. To od współpracy i koordynacji działań tych podmiotów jak i zaangażowania skazanego zależy jego prawidłowy powrót do społeczeństwa, już na wolności. Ponadto jest to próba wykazania, iż w społeczeństwie funkcjonuje wiele mitów i stereotypów na temat osób skazanych. Istnieje tendencja do kreowania negatywnego obrazu więźniów w mediach, co ma swoje przełożenie na postawy obywateli wobec takich osób. Problem omówiony w niniejszej pracy jest istotny biorąc pod uwagę fakt, iż rocznie więzienia opuszcza niemal 80 tys. osób. Wraz z przekroczeniem więziennych murów czeka na nich zupełnie nowa i nieprzewidywalna rzeczywistość, która istotnie odbiega od warunków, do jakich przyzwyczaiło ich więzienne życie. W pierwszym rozdziale zatem wskazano na podstawowe problemy wynikające z faktu umieszczenia jednostki w zakładzie zamkniętym, a także środki jakie podejmowane są w tych placówkach w celu minimalizowania skutków izolacji. Wskazano ponadto na stosunek społeczeństwa do osób opuszczających zakłady zamknięte oraz jaki wpływ na takie ich postrzeganie mają media oraz politycy. Rozdział drugi stanowi już pogłębioną analizę problematyki readaptacji społecznej byłych skazanych. Omówione zostały problemy z jakimi zmagają się osoby opuszczające jednostki penitencjarne, a w sposób szczególny zwrócono uwagę na problem stygmatyzacji społecznej. Wskazano także na podstawowe determinanty przebiegu procesu integracji ze społeczeństwem byłego skazanego. Trzeci, a zarazem ostatni rozdział stanowi analizę form pomocy oraz podmiotów świadczących je na rzecz byłych skazanych. Zaprezentowano tutaj działalność kliku organizacji pozarządowych świadczących pomoc na rzecz prawidłowej readaptacji byłych skazanych. Rozdział kończy krótkie podsumowanie stanowiące ocenę skuteczności podejmowanych działań. W pracy wykazano, iż readaptacja społeczna wciąż stanowi istotny problem, dla którego nie znaleziono skutecznego rozwiązania. Ze względu na fakt, że jest on zależny od wielu czynników, wiele też działań powinno być poodejmowane w jego zakresie. Rosnące wskaźniki recydywy budzą poważne obawy, czy system który obecnie funkcjonuje, reguluje to zagadnienie w sposób efektywny. Analiza źródeł dokonana w niniejszej pracy zdaje się jedynie potwierdzać konieczność większego zaangażowania państwa oraz społeczności lokalnych w problemy osób opuszczających zakłady karne. Konieczne jest holistyczne spojrzenie na cały system pomocy udzielanej byłym skazanym, tak by działania podejmowane na rzecz poszczególnych osób nie wykluczały się wzajemnie, a dopełniały.

The proper readaptation of people leaving closed institutions is a major social problem. Ex-convicts, often serving long sentences, struggle with a number of difficulties upon their release from prison, which can make it difficult for them to fully integrate into the community and adopt attitudes that are consistent with the law and social expectations. As the individual spends time in prison isolation, there is an increasing assimilation into the prevailing culture: certain norms of behaviour, language, customs regarding food, dress and leisure activities. As a result, an individual leaving prison is much more familiar with the realities of life in isolation and the norms prevailing there than those operating at large. Thus, the paper tries to show that social readaptation is an extremely complex process, in the course of which many entities are involved: the state, non-governmental organizations, the local community and the family of the ex-convict. It is on the cooperation and coordination of these entities as well as the involvement of the convict that his proper return to society, already at large, depends. In addition, this is an attempt to demonstrate that there are many myths and stereotypes about convicted persons in society. There is a tendency to create a negative image of prisoners in the media, which is reflected in the attitudes of citizens towards such people. The problem discussed in this paper is relevant given the fact that almost 80,000 people leave prisons annually. As they cross the prison, a completely new and unpredictable reality awaits them, which is significantly different from the conditions to which they have become accustomed to prison life. The first chapter, therefore, indicates the basic problems arising from the fact that an individual is placed in a closed institution, as well as the measures that are taken in these institutions to minimize the effects of isolation. In addition, the public's attitude toward people leaving closed institutions is indicated, as well as how the media and politicians influence such perceptions. The second chapter is an in-depth analysis of the problem of social readaptation of ex-convicts. It discusses the problems faced by people leaving penitentiary units, and pays particular attention to the problem of social stigmatization. The basic determinants and factors impeding the process of integration into society of the ex-convict are also indicated. The third and final chapter is an analysis of the forms of assistance and entities providing them to ex-convicts. The activities of several non-governmental organizations providing assistance for the proper readaptation of ex-convicts are presented here. The chapter concludes with a brief summary that is an assessment of the effectiveness of measures taken to properly integrate former inmates into society. The work shows that social readaptation is still an important problem for which no effective solution has been found. Due to the fact that it depends on many factors, many measures should also be taken in its field. Rising recidivism rates raise serious concerns about whether the system that is currently in place regulates this issue effectively. The analysis of sources in this paper seems only to confirm the need for greater involvement of the state and local communities in the problems of prison leavers. It is necessary to take a holistic view of the entire system of assistance provided to ex-convicts, so that the actions taken for the benefit of individual entities are not mutually exclusive, but complementary.