Emotion hidden under the mask. „Heartless” by Ignacy Jozef Kraszewski – the new edition of volume I with elaboration.

Niniejsza praca magisterska poświęcona jest powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego „Bez serca. Obrazy naszych czasów”, która opublikowana została w 1884 roku i dotychczas było to jej jedyne wydanie. Składa się ono z dwóch części. Pierwsza zawiera wstęp filologiczny, będący omówieniem treści utworu Kraszewskiego pod kątem fizjonomiki i emocjonologii, oraz notę edytorską wraz z wykazem zmian szczegółowych wprowadzonych w edycji powieści. Rozdział pierwszy poświęcony został samemu autorowi i sposobowi konstruowania przez niego powieści „Bez serca” i zastał przygotowany na podstawie pracy Anny Martuszewskiej „Poetyka polskiej powieści dojrzałego realizmu (1876-1895)”. W kolejnym przedstawiony jest sposób prezentowania postaci pod względem opisu fizjonomicznego w oparciu głównie o prace komentatora Lavatera, Alexandra Ysabeau, „Lavater, Carus, Gall. Zasady fizjognomiki i frenologii. Wykład popularny o poznawaniu charakterów z rysów twarzy i kształtu głowy” oraz Jeana-Jacques’a Courtine’a, Claudine Haroche „Historia twarzy. Wyrażanie i ukrywanie emocji od XVI do początku XIX wieku”. Część trzecią stanowi refleksja nad równoznacznością piękna zewnętrznego, które odgrywa w powieści bardzo istotną rolę, oraz wewnętrznego. Przy jej formułowaniu posłużono się tłumaczeniem „Fragmentów fizjonomicznych” Johanna Caspra Lavatera „O harmonii piękna moralnego i cielesnego” autorstwa Agaty Lewczyk, które ukażą się w jej pracy magisterskiej. Kolejny rozdział poświęcony jest zagadnieniom maski i gry, dla którego podłoże teoretyczne stanowi publikacja Ervinga Goffmana „Człowiek w teatrze życia codziennego”. Ostatni zaś, poprzedzający krótkie zakończenie, dotyczy występowania emocji w powieści i opiera się na dziele Karola Darwina „O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt”. Drugą część pracy magisterskiej stanowi zmodernizowna edycja powieści „Bez serca. Obrazy naszych czasów” z zachowanym podziałem autorskim na rozdziały oraz akapity. Edycja ta została oparta na zdigitalizowanej wersji pierwodruku, opublikowanej na stronie http://polona.pl/.

The master thesis is based on novel „Heartless. Images of our times” by Jozef Ignacy Kraszewski, which was first published in 1884 and it was the only edition of this novel until nowadays. This work consist of two parts. The first one is the introduction which speaks about the plot in physiognomic and emotional context and editorial note with detailed changes made in this ediotion. The second one is the new edition of novel based on first edition, digitized and published on http://polona.pl/ webside.