Stereotypes in the mutual perception of Poles and Russians

Poniższa praca „Stereotypy we wzajemnym postrzeganiu Polaków i Rosjan” podejmuje tematykę stereotypów, występujących w świadomości obywateli Polski i Rosji. Celem pracy było zobrazowanie, w jaki sposób Polacy i Rosjanie widzą siebie nawzajem pod względem stereotypów oraz jak na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat zmieniła się opinia publiczna w Rosji na temat Polaków i w Polsce odnośnie Rosjan. Celem było również pokazanie rozbieżności między tym, jak postrzegane jest państwo, a tym jak społeczeństwo przez dany naród.W pracy zastosowano podział na trzy rozdziały. Pierwszy rozdział skupia się na teoretycznej prezentacji tematu. W owej części objaśniono koncepcję, czym jest stereotyp, jakie są jego cechy charakterystyczne oraz jaką rolę odgrywa w społeczeństwie. Przedstawiono również początki wyrazu „stereotyp”, kto pierwszy zastosował to pojęcie i jakie było jego pierwotne znaczenie. Następnie, wyjaśniono, z jakiego języka wywodzi się sama nazwa „stereotyp” oraz z jakich słów powstało to określenie. Co więcej, w pracy opisano procesy, ściśle związane ze stereotypami, jakimi są stereotypizacja i kategoryzacja, która to wyróżnia dwie fazy w swoim obrębie. Uzasadniono, co dzieje się w przypadku konfliktu między grupami i kiedy stereotyp może być zarzewiem sporu czy nieporozumienia. Ze stereotypami łączy się również zjawisko psychologiczne, czyli zagrożenie stereotypem. W tym rozdziale opisano, jak oddziałuje na jednostkę i na grupę osób oraz w jakich sytuacjach się objawia. Ponadto, przybliża znaczenie pojęcia stereotypu narodowego, co stanowi przedmiot ich badania oraz co jest środkiem ich przekazu. Wyróżnia również metodę pośrednią i bezpośrednią w ukazywaniu pespektywy rozpoznawania stereotypów oraz ich charakterystykę.Drugi rozdział wskazuje na historyczny kontekst. Uwzględniono tutaj stosunki między oboma państwami na przestrzeni wieków oraz geograficzną bliskością, ażeby przedstawić przyczyny istniejących wyobrażeń. Rozdział ten ukazuje wyobrażenia i styczność między narodami jeszcze w czasach średniowiecznych aż do XX wieku, gdzie w sferze kulturowej następuje bliższe zapoznanie Rosjan z obyczajami Polaków.. W podrozdziale przedstawiono wpływ, jaki odegrały religia prawosławna i katolicyzm. Występujące różnice między nimi, doprowadziły do powstania różnych i stereotypów. W trzecim rozdziale opisane zostały przykłady konkretnych stereotypów, jakie istnieją pomiędzy Polakami a Rosjanami. Szczególnie podkreślono te, które widnieją najczęściej w kulturze, uwypuklając m.in stereotypy obecne w literaturze. Przedstawiono stereotypy występujące w polskiej literaturze, np. w dziele Adama Mickiewicza czy Ignacego Kraszewskiego. Opisano także postrzeganie w polskiej świadomości symboliki niedźwiedzia w kontekście rosyjskich oficerów. Wiele stereotypów związanych jest z historią, jak to już zostało wcześniej wspomniane, jak np. z wojnami, zagrożeniem pokoju czy okresem dymitriad. Między obiema stronami, w Rosji i w Polsce ukształtowały się stereotypy blisko powiązane z religiami. Rosja jako kraj zsyłek, Polacy jako buntownicy – to jedne z kilku przytoczonych stereotypów, kształtujących się na przestrzeni wieków w mentalności obu nacji.W tej części pracy wyodrębniono podrozdział, poświęcony wynikom badań opinii publicznej w Polsce i w Rosji. Zaprezentowano w tej części, jak Polacy postrzegają Rosjan oraz jak Rosjanie Polaków , a także jak zmieniało się to na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Pytania z ankiet zależały od pobytu w państwie, znajomości przedstawiciela nacji, czy skąd pozyskują wiadomości na temat Polaków czy Rosjan. Zapytania dotyczyły m.in wiedzy na temat historii państwa i jego kultury, w jaki sposób postrzegane są stosunki między państwami, jakie odczucia żywią do siebie wzajemnie obywatele. W tym fragmencie zamieszczone zostały wykresy w celu zobrazowania konkretnych postaw mieszkańców państw.

The following work, "Stereotypes in the mutual perception of Poles and Russians" deals with the subject of stereotypes in the minds of Polish and Russian citizens.The aim of the study was to illustrate how Poles and Russians see each other in terms of stereotypes and how the public opinion in Russia has changed over the last dozen years about Poles and in Poland about Russians. The aim was also to show the discrepancy between how the state is perceived and how society is perceived by a given nation.The work is divided into three chapters. The first chapter focuses on the theoretical presentation of the topic. This section explains the concept of what a stereotype is, what are its characteristics and what role it plays in society. The beginnings of the word "stereotype" were also presented, who first used the concept and what it originally meant. Next, it is explained what language the name "stereotype" comes from and from which words the term was derived.Moreover, the work describes the processes closely related to stereotypes such as stereotyping and categorization, which distinguish two phases within them. Justified what happens in the case of a conflict between groups and when a stereotype may be a source of dispute or misunderstanding.The psychological phenomenon, i.e. the threat of stereotype, is also associated with stereotypes. This chapter describes how it affects an individual and a group of people, and in what situations it manifests itself.Moreover, it introduces the meaning of the concept of a national stereotype, what is the subject of their research and what is the medium of their transmission. He also distinguishes the indirect and direct methods in showing the perspective of recognizing stereotypes and what they are characterized by.The second chapter points to the historical context. The relations between the two countries over the centuries are taken into account here in order to present the reasons for the existing notions. The presented sources of stereotypes are related to common historical events, mainly hostile ones, and geographical proximity. This chapter shows the ideas and contacts between nations even in the medieval times up to the 20th century, where in the cultural sphere Russians are familiarized with the customs of Poles.This section describes the impact of Orthodox religion and Catholicism. The differences between them have led to different and stereotypes.The third chapter describes examples of specific stereotypes that exist between Poles and Russians. Particularly highlighted are those that occur most frequently in culture, highlighting, inter alia, stereotypes present in literature.Stereotypes appearing in Polish literature, e.g. in the work of Adam Mickiewicz or Ignacy Kraszewski, were presented. The perception of bear symbolism in the context of Russian officers was also described in Polish consciousness. Many stereotypes are related to history, as has already been mentioned, such as with wars, the threat to peace or the period of dimitriads. Stereotypes closely related to religions developed in Russia and Poland between the two sides. Russia as a country of deportations, Poles as rebels - these are one of the several stereotypes cited, which have been shaped over the centuries in the mentality of both nations.In this part of the work, a subchapter was separated, devoted to the results of public opinion polls in Poland and Russia. This part presents how Poles perceive Russians and vice versa, and how it has changed over the last dozen years. The inquiries concerned, inter alia, knowledge about the history of the state and its culture, how relations between states are perceived, how citizens feel about each other. This fragment includes charts to illustrate the specific attitudes of the inhabitants of the countries.