Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Efekt rozgrzania poznawczego a podatność na heurystykę reprezentatywności
Cognitive warm-up effect and representativeness heuristic
efekt rozgrzania poznawczego, wysiłek poznawczy, heurystyka reprezentatywności, złudzenie koniunkcji, ignorowanie wartości bazowych
cognitive warm-up effect, cognitive effort, representativeness heuristics, conjunction fallacy, base-rate neglect
Wskutek ogromnego postępu cywilizacyjnego dokonanego na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci, ludzie zalewani są ogromną ilością różnorodnych bodźców, których przetwarzanie przekracza ich możliwości poznawcze. Z uwagi na tę kompleksowość, posługiwanie się umysłowymi „drogami na skróty” staje się coraz to powszechniejszym sposobem radzenia sobie z wyzwaniami codziennego życia. Istnieje jednak rosnąca liczba doniesień naukowych, prezentujących możliwości wzbudzania w ludziach kontrolowanego sposobu przetwarzania informacji pod wpływem obciążenia poznawczego, wywołującego umysłową mobilizację. Prace te mogą mieć istotne znaczenie aplikacyjne. Celem prezentowanych w niniejszej pracy badań jest weryfikacja wpływu rozgrzania poznawczego na uleganie dwóm złudzeniom poznawczym, wynikającym z heurystyki reprezentatywności –błędowi koniunkcji oraz ignorowania wartości bazowych. W eksperymencie wzięło udział 211 osób. Do jego przeprowadzenia wykorzystano kwestionariusz Self – Assessment Manikin (SAM) autorstwa Langa, blok trudnych zadań arytmetycznych Magiery (2018), blok łatwych zadań arytmetycznych Barana (2021) oraz dwa opisy przypadków, będących uwspółcześnionymi wersjami Lindy i Johna z klasycznych badań Tversky’ego i Kahnemana (1972, 1983). Wyniki wskazały na istotne różnice międzygrupowe w zakresie odczuwanego wysiłku, nie wykazały jednak istotnych międzygrupowych różnic w poziomie pobudzenia, jak również nie potwierdziły wpływu rozgrzania poznawczego na odporność wobec błędów wynikających z heurystyki reprezentatywności. Ze względu na brak zadowalającej kontroli nad sytuacją eksperymentalną, wynikającej ze zdalnego charakteru badania sugerowana jest dalsza empiryczna eksploracja tych zagadnień.
Due to the tremendous progress of civilization in recent decades, people are inundated with a large number of different stimuli, the processing of which exceeds their cognitive abilities. Because of this complexity, the use of mental “abbreviations” is becoming an increasingly common method of coping with the challenges of everyday life. However, there are more and more scientific reports showing how people under cognitive strain can develop a controlled way of processing information that triggers intellectual mobilization. Those paperscan have an important application relevance. The aim of the studies presented in this paper is to examine the influence of cognitive warm - up on two cognitive deceptions that result from representativeness heuristics – the conjunction fallacy and the base-rate neglect. The experiment involved 211 participants. The study included a modified version of Lang’s “SelfAssessment Manikin” (SAM) questionnaire, Magiera’s (2018) arithmetic task block, easy arithmetic quests created by Baran (2021) and two case reports, which were a modern version of Linda and John from the classic studies of Tversky and Kahneman (1972, 1983). The results showed significant intergroup-specific differences in perceived mental effort, but did not show significant intergroup differences in arousal levels and did not confirm the effect of cognitive warm - up on error resistance due to representativeness heuristics. Since the experimental situation cannot be satisfactorily controlled due to the remote nature of the study, further empirical investigation of these questions is recommended.
dc.abstract.en | Due to the tremendous progress of civilization in recent decades, people are inundated with a large number of different stimuli, the processing of which exceeds their cognitive abilities. Because of this complexity, the use of mental “abbreviations” is becoming an increasingly common method of coping with the challenges of everyday life. However, there are more and more scientific reports showing how people under cognitive strain can develop a controlled way of processing information that triggers intellectual mobilization. Those paperscan have an important application relevance. The aim of the studies presented in this paper is to examine the influence of cognitive warm - up on two cognitive deceptions that result from representativeness heuristics – the conjunction fallacy and the base-rate neglect. The experiment involved 211 participants. The study included a modified version of Lang’s “SelfAssessment Manikin” (SAM) questionnaire, Magiera’s (2018) arithmetic task block, easy arithmetic quests created by Baran (2021) and two case reports, which were a modern version of Linda and John from the classic studies of Tversky and Kahneman (1972, 1983). The results showed significant intergroup-specific differences in perceived mental effort, but did not show significant intergroup differences in arousal levels and did not confirm the effect of cognitive warm - up on error resistance due to representativeness heuristics. Since the experimental situation cannot be satisfactorily controlled due to the remote nature of the study, further empirical investigation of these questions is recommended. | pl |
dc.abstract.pl | Wskutek ogromnego postępu cywilizacyjnego dokonanego na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci, ludzie zalewani są ogromną ilością różnorodnych bodźców, których przetwarzanie przekracza ich możliwości poznawcze. Z uwagi na tę kompleksowość, posługiwanie się umysłowymi „drogami na skróty” staje się coraz to powszechniejszym sposobem radzenia sobie z wyzwaniami codziennego życia. Istnieje jednak rosnąca liczba doniesień naukowych, prezentujących możliwości wzbudzania w ludziach kontrolowanego sposobu przetwarzania informacji pod wpływem obciążenia poznawczego, wywołującego umysłową mobilizację. Prace te mogą mieć istotne znaczenie aplikacyjne. Celem prezentowanych w niniejszej pracy badań jest weryfikacja wpływu rozgrzania poznawczego na uleganie dwóm złudzeniom poznawczym, wynikającym z heurystyki reprezentatywności –błędowi koniunkcji oraz ignorowania wartości bazowych. W eksperymencie wzięło udział 211 osób. Do jego przeprowadzenia wykorzystano kwestionariusz Self – Assessment Manikin (SAM) autorstwa Langa, blok trudnych zadań arytmetycznych Magiery (2018), blok łatwych zadań arytmetycznych Barana (2021) oraz dwa opisy przypadków, będących uwspółcześnionymi wersjami Lindy i Johna z klasycznych badań Tversky’ego i Kahnemana (1972, 1983). Wyniki wskazały na istotne różnice międzygrupowe w zakresie odczuwanego wysiłku, nie wykazały jednak istotnych międzygrupowych różnic w poziomie pobudzenia, jak również nie potwierdziły wpływu rozgrzania poznawczego na odporność wobec błędów wynikających z heurystyki reprezentatywności. Ze względu na brak zadowalającej kontroli nad sytuacją eksperymentalną, wynikającej ze zdalnego charakteru badania sugerowana jest dalsza empiryczna eksploracja tych zagadnień. | pl |
dc.affiliation | Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej | pl |
dc.area | obszar nauk społecznych | pl |
dc.contributor.advisor | Śpiewak, Sławomir - 132340 | pl |
dc.contributor.author | Babiarz, Karolina | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WZKS | pl |
dc.contributor.reviewer | Śpiewak, Sławomir - 132340 | pl |
dc.contributor.reviewer | Polak, Mateusz | pl |
dc.date.accessioned | 2022-07-07T21:49:17Z | |
dc.date.available | 2022-07-07T21:49:17Z | |
dc.date.submitted | 2022-07-07 | pl |
dc.fieldofstudy | psychologia stosowana | pl |
dc.identifier.apd | diploma-157714-246330 | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/295272 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | cognitive warm-up effect, cognitive effort, representativeness heuristics, conjunction fallacy, base-rate neglect | pl |
dc.subject.pl | efekt rozgrzania poznawczego, wysiłek poznawczy, heurystyka reprezentatywności, złudzenie koniunkcji, ignorowanie wartości bazowych | pl |
dc.title | Efekt rozgrzania poznawczego a podatność na heurystykę reprezentatywności | pl |
dc.title.alternative | Cognitive warm-up effect and representativeness heuristic | pl |
dc.type | master | pl |
dspace.entity.type | Publication |