Świdnik Town As Satellite of Lublin City

Przedmiotem pracy był Świdnik – 40-tysięczne miasto w płd. – wschodniej Polsce graniczące z 8,5-krotnie ludniejszym Lublinem. Leży on przy szlakach drogowych i kolejowych prowadzących do wschodniej granicy Polski, a budowany tam port lotniczy będzie pierwszym we wschodniej części naszego kraju. Osobliwością przyrody są susły, bytujące na starym lotnisku sportowym.Trzy wsie o nazwie „Świdnik” założono w XIV-XV w., zaś współczesne miasto rozwinęło się dopiero w połowie XX w. (prawa miejskie – 1954 r.), gdy otwarto tu WSK – fabrykę śmigłowców. Czynnikiem jej lokalizacji było przedwojenne lotnisko wojskowe, linia kolejowa z Lublina i sąsiedztwo tego miasta. W 1999 r. utworzono powiat świdnicki, obejmujący 5 gmin, z 72 tys. ludności.Liczba ludności Świdnika ostatnio maleje. Odpływ części mieszkańców do Lublina i innych miast w poszukiwaniu pracy, przewyższa napływ i przyrost naturalny. Obecnie w przemyśle pracuje 60% ludności – nie tylko w zakładach lotniczych (ok. 3 tys.), lecz także w utworzonym po 1990 r. Parku Przemysłowym (ok. 1100).Układ przestrzenny Świdnika cechuję się obecnością strefy wielorodzinnej zabudowy we wschodniej części miasta, do której od północy (za linią kolejową) przylegają obszary przemysłowe (WSK i ww. Park), a jeszcze dalej – tereny budowanego portu lotniczego. Na zachodzie rozciąga się dość duży las, a obrzeża miasta zajmuje zabudowa jednorodzinna, częściowo jeszcze typu wiejskiego. Do zabytków zalicza się kilka willi z początków XX w. i pierwszą stacje kolejową, w strefie miejskiej wyróżnia się zaś powojenne kościoły.Główną funkcją Świdnika są obecnie usługi – przypada na nie 40% zatrudnionych i 80% podmiotów gospodarczych (w 2009 r.). Z placówek handlowych, administracyjnych, oświatowych i kulturalnych korzystają też mieszkańcy powiatu świdnickiego, a potrzeby wyższe zaspokajają (wraz z ludnością Świdnika) – w Lublinie, czemu sprzyja dogodne połączenia komunikacyjne obu miast. Świdnik wyróżnia się dość ożywionym życiem kulturalnym i kontaktami zagranicznymi (9 miast partnerskich).Dla przyszłości Świdnika istotne jest ukończenie budowy portu lotniczego i dalszy rozwój Regionalnego Parku Przemysłowego. Towarzyszą im prace na rzecz poprawy infrastruktury miasta – technicznej (drogi) i społecznej, w tym kulturowej.Zdaniem autorki, Świdnik nie jest typowym miastem-satelitą – mimo swego położenia, ma własna strefę wpływów (powiat), a lotnisko będzie jego nowym wyróżnikiem, podobnie jak słynna wytwórnia sprzętu komunikacyjnego.

The author has dealt with Świdnik – a medium town (40,000 inh.) in South – Eastern Poland, by the city of Lublin, 8,5 times greater. There are important roads and railway leading to eastern border of Poland. In the area of prewar airfield of Świdnik lives a small colony of zizels, rare animals.Three medieval villages of Świdnik were transformed into industrial centre in the mid-20th cent., when a factory of aircraft (helicopters) were opened – due to the old airfield, transport facilities and proximity of Lublin. In 1999 Świdnik (the city since 1954) became the centre of district (poviat), containing five municipalities, with 72,000 inhabitants in total.A number of Świdnik population is nowadays decreasing. An outflow of young inhabitants to Lublin and other greater urban centers, offering jobs, is over an inflow and the natural increase, too. Actually industry employes some 60% of Świdnik active population, not only in the aircraft factory (some 3000), but also in the new industrial zone (The Regional Industrial Park).A spatial pattern of Świdnik can be divided into several zones. The eastern one is the most urban, with postwar housing estates, consisted of multifamilian structures and service objects. Northward, behind the railway line, there are two industrial zones, and further on – the area of new airport, under construction. To the west there is the forest. On the Świdnik’s outskirts there are unifamilian buildings zone, those of old villages. From the architectonic point of view, interesting are some old villas built a century ago, and new churches in the city-centre. Tertiary activities are nowadays a base of Świdnik economy. Some 40% of population and 80% of the economic entities fall to this sector. Commercial, administrative, educational and cultural facilities are used both by the population of Świdnik and that of its hinterland (poviat). To satisfy needs of upper rank, it is necessary to go to Lublin. Transport links between both the cities are intensive. The cultural activity of Świdnik community is considerable. This medium-size town has 9 city-partners in various European countries.For the future of Świdnik crucial tasks are the putting into operation the airport (autumn 2012) and a development of the Industrial Park, together with amelioration of urban infrastructure – transport and cultural, too.In the author’s opinion, Świdnik is not the typical satellite of the greater urban centre – in contrary, it has its own zone of influence (the poviat) and the new airport will be its new symbol, like the famous aircraft factory.