Słownik gastronomiczny dialektu sycylijskiego

The gastronomic vocabulary of Sicilian dialect

Praca magisterska pt. „Vocabolario gastronomico del dialetto siciliano” porusza temat słownictwa gastronomicznego używanego w dialekcie sycylijskim, jego złożoności i różnorodności. Badanie dotyczyło głównie etymologii, w tym adaptacji fonetycznych poszczególnych leksemów a także wybranych zagadnień historyczno-kulturowych. W skład pracy wchodzą trzy rozdziały. Dwa pierwsze są bardziej opisowe i teoretyczne, natomiast trzeci rozdział porusza główny temat pracy i zawiera dokładną analizę dwudziestu leksemów związanych z kuchnią sycylijską. Pierwszy rozdział skupia się na najważniejszych informacjach historycznych, kulturowych, językowych oraz kulinarnych z rozróżnieniem na poszczególne dominacje, które panowały na Sycylii na przestrzeni wieków. Rozdział drugi opisuje najważniejsze cechy charakterystyczne, jeśli chodzi o fonetykę dialektu sycylijskiego, co jest przydatne w części analitycznej pracy. W trzecim rozdziale następuje analiza językowa i kulturowa wybranego słownictwa gastronomicznego. Podstawą doboru leksemów były trzy kryteria. Po pierwsze, chodziło o dobór leksemów gastronomicznych mocno obecnych w dialekcie sycylijskim (popularnych), po drugie chciałam dobrać słowa o różnej etymologii (z różnych języków), wreszcie chodzi o terminy opracowane naukowo w najnowszym słowniku historyczno-etymologicznym dialektu sycylijskiego „Vocabolario storico-etimologico del siciliano” autorstwa Alberto Varvaro. Wybrane słowa pochodzą z języków: greckiego, łaciny, arabskiego, francuskiego oraz hiszpańskiego. Niniejsza praca magisterska ma na celu ukazanie różnorodności słownictwa gastronomicznego oraz samej kuchni sycylijskiej, a także ukazanie, iż każda dominacja na wyspie zostawiła ślad w postaci wpływów kulinarnych i odnośnego słownictwa.

The present master's thesis entitled 'Vocabolario gastronomico del dialetto siciliano' (in English ‘The gastronomic vocabulary of Sicilian dialect’) brings up the topic of the gastronomic vocabulary used in the Sicilian dialect, its complexity and diversity. The research concerned mainly on etymology, including phonetic adaptations of individual lexemes, as well as selected historical and cultural issues.The thesis consists of three chapters. The first two are more descriptive and theoretical, while the third chapter deals with the main topic of the thesis and contains a thorough analysis of twenty lexemes related to Sicilian cuisine. The first chapter focuses on the most important historical, cultural, linguistic and culinary information, with a distinction between the different dominations that have prevailed in Sicily over the centuries. The second chapter describes the most important characteristics of the phonetics of the Sicilian dialect, which is useful in the analytical part of the work. The third chapter contains a linguistic and cultural analysis of the selected gastronomic vocabulary. The selection of lexemes was based on three criteria. Firstly, it was important to select the gastronomic lexemes strongly present in the Sicilian dialect (common and well-known). Secondly, I wanted to choose the words with different etymology (from different languages), and finally, it was important that the terms were scientifically developed in the latest historical and etymological dictionary of the Sicilian dialect "Vocabolario storico-etimologico del siciliano” by Alberto Varvaro. The selected words come from: Greek, Latin, Arabic, French and Spanish.This master’s thesis aims to show the diversity of gastronomic vocabulary and the Sicilian cuisine itself, as well as to show that each domination on the island has left a mark in the form of culinary influences and related vocabulary.

La presente tesi di laurea intitolata "Vocabolario gastronomico del dialetto siciliano" si concentra sul problema del linguaggio gastronomico utilizzato nel dialetto siciliano, la sua complessità e diversità. La ricerca riguarda soprattutto l'etimologia, compresi gli adattamenti fonetici dei singoli lessemi, nonché alcuni aspetti storici e culturali.La tesi consiste in tre capitoli. I primi due sono più descrittivi e teorici, mentre il terzo capitolo tratta l’argomento principale della tesi e contiene un'analisi approfondita di venti lessemi legati alla cucina siciliana. Il primo capitolo si concentra sulle più importanti informazioni storiche, culturali, linguistiche e culinarie con una distinzione tra le diverse dominazioni che governavano la Sicilia nel corso dei secoli. Il secondo capitolo descrive le più importanti caratteristiche fonetiche del dialetto siciliano. Queste informazioni sono molto utili nella parte analitica della tesi. Il terzo capitolo contiene un'analisi linguistica e culturale del vocabolario gastronomico selezionato. I lessemi sono stati scelti in base ai tre criteri principali. Innanzitutto, bisognava selezionare dei lessemi gastronomici fortemente presenti nel dialetto siciliano (ma anche popolari e conosciuti). In secondo luogo, volevo scegliere parole etimologicamente diverse (provenienti da lingue diverse), e infine, si trattava dei termini sviluppati scientificamente nell'ultimo dizionario storico-etimologico del dialetto siciliano "Vocabolario storico-etimologico del siciliano” di Alberto Varvaro. Le parole selezionate provengono da seguenti lingue: greco, latino, arabo, francese e spagnolo.La presente tesi di laurea mira a mostrare la diversità del vocabolario gastronomico e della cucina siciliana stessa, nonché a dimostrare che ogni dominio che governava la Sicilia ha lasciato una testimonianza sotto forma di influenze culinarie e rispettivo vocabolario.