Embryological processes of Stevia rebaudiana (Bertoni)

Stevia rebaudiana Bertoni to wieloletnia roślina krzewiasta pochodząca z Paragwaju i należąca do rodziny Asteraceae.Rosnące zainteresowanie jakim cieszy się stewia związane jest ze słodkim smakiem liści, za który odpowiadają obecne w nich glikozydy stewiolowe. Słodycz wielokrotnie przekraczająca sacharozę oraz odmienny sposób metabolizowania w organizmie człowieka, który sprawia, że są właściwie bezkaloryczne stanowią o potencjale stewii jako alternatywie dla tradycyjnego cukru.Uprawiana na całym świecie, stewia rozmnażana jest głównie wegetatywnie ze względu na trudności w rozmnażaniu płciowym przejawiające się niskim plonem nasion i ich słabym kiełkowaniem. Przeprowadzone w ramach niniejszej pracy magisterskiej analizy histologiczne organów generatywnych wykazały prawidłowość przebiegu mikrosporogenezy i mikrogametogenezy, wysoką żywotność ziaren pyłku, przy jednoczesnym braku ich kiełkowania na różnych pożywkach stymulujących. Zalążek stewii był jednoosłonkowy, anatropowy i cienkoośrodkowy. Proces megasporogenezy przebiegał bez zakłóceń, a rozwój woreczka zalążkowego był zgodny z typem Polygonum.Pomimo braku kiełkowania pyłku, w badanej populacji roślin zaobserwowano obecność nasion. Z tego faktu, podpartego danymi literaturowymi wnioskuje się, że S. rebaudiana Bertoni może rozmnażać się apomiktycznie.

Stevia rebaudiana Bertoni is a perennial shrub native to Paraguay and it belongs to Asteraceae family.The growing interest in stevia is associated with a sweet flavor of its leaves, for which the steviol glycosides are responsible. Sweetness repeatedly exceeding sucrose and a different way of metabolizing in humans, which makes stevia almost non caloric, determine its potential as a sugar alternative. Cultivated all around the world, stevia is propagated mostly vegetatively, because of difficulties in sexual reproduction that manifest in low seed yield and poor seed germination.Histological analysis of generative organs that were performed in this master thesis showed proper course of microsporogenesis and microgametogenesis, high pollen grain viability, in the absence of its germination on various stimulating media. Stevia’s ovule was unitegmic, anatropous and tenuinucellate. The course of megasporogenesis proceeded undisturbed and embryo sac development followed the Polygonum type.Despite the lack of pollen grain germination, the presence of seeds in studied population was observed. From that fact, as well as from literature data, it could be concluded that apomictic type of reproduction may occur in Stevia rebaudiana Bertoni.