The portraits of women in "The Trilogy" by Henryk Sienkiewicz

Studium „O kreacjach kobiecych w «Trylogii» Henryka Sienkiewicza” składa się z trzech „portretów”: „Helena Kurcewiczówna – panna kresowa”, „Oleńka Billewiczówna – wyidealizowana polska szlachcianka”, „Baśka Jeziorkowska – «odheroizowana heroina»”. Żeńskie figury Trylogii scharakteryzowane zostały z perspektywy innych postaci powieściowych, aby jak najpełniej zrozumieć spełniane przez nie funkcje fabularne, roztaczaną aurę emocjonalną, która tak uwodzi kolejne pokolenia czytelników. Związek Heleny Kurcewiczówny z Janem Skrzetuskim to prosta opowieść o zauroczeniu „od pierwszego wejrzenia”. Z kolei afekt Bohuna odsłania mroczną stronę miłości: zazdrość, nienawiść, rozpacz odtrącenia. Sienkiewicz daje ponadto model relacji ojcowskiej (Zagłoba wobec Kurcewiczówny) oraz braterskiej (Wołodyjowski wobec Kurcewiczówny). W analizie kreacji Oleńki oczywiście uwypuklam jej wpływ na Andrzeja Kmicica, ponieważ w wizji Sienkiewicza jest to czynnik uruchamiający wiele ważnych wątków fabularnych. Ponadto pojawia się poboczny, umykający z pola widzenia czytelników afekt Michała Wołodyjowskiego jako konkurenta do ręki panny Billewiczówny. Oleńka zostanie skonfrontowana z drugoplanową bohaterką – Anusią, a także ukazana oczami księcia Bogusława Radziwiłła. W ostatniej części przyglądamy się prawdopodobnie najbardziej zapadającej w pamięć czytelników postaci Basi, dzieląc jej losy na trzy epizody: warszawski, chreptiowski i kamieniecki. Pierwszy z nich ukazuje bohaterkę jako zuchwałego „hajduczka”, wielce nieszablonową pannę na wydaniu. Epizod chreptiowski jest obrazem jej życia po ślubie z Michałem Wołodyjowskim, które paradoksalnie obfitowało w wiele niebezpiecznych przygód. Epizod kamieniecki to niejako epilog niebanalnej historii miłosnej: widzimy Basię w niewesołej już roli żony żołnierza (Andromachy żegnającej swojego Hektora kamienieckiego) i ostatecznie zrozpaczonej wdowy.

The study "The portraits of women in “The Trilogy” by Henryk Sienkiewicz" consists of three female images: "Helena Kurcewiczówna – a borderland woman", "Oleńka Billewiczówna – an idealised Polish noblewoman" and "Baśka Jeziorkowska – «an unheroic heroine»". The female characters presented in “The Trilogy” were defined from the perspective of other characters appearing in the novel in order to get a better understanding of the roles the women play in a story and the emotional aura that becharms further generations of readers. The relationship of Helena Kurcewiczówna and Jan Skrzetuski is a simple story about a fascination at first sight. On the other hand, Bohun’s affection reveals the dark side of love: jealousy, hatred and rejection despair. Furhermore, Sienkiewicz presents a model of a paternal relationship (Zagłoba’s attitude towards Helena Kurcewiczówna) and a fraternal relationship (Wołodyjowski’s attitude towards Helena Kurcewiczówna). As far as the portrait of Oleńka Billewiczówna is concerned, I emphasize her influence on Andrzej Kmicic because it triggers many significant plots in the story. What is more, in my study I also focus on an underplot that is the affection of Michał Wołodyjowski towards Oleńka Billewiczówna. Oleńka is going to be confronted with the supporting character – Anusia and portrayed as seen through the eyes of Bogusław Radziwiłł. In the last part we take a closer look at probably the most memorable character – Basia, dividing her life into three parts: Warsaw, chreptiowski and kamieniecki episodes. The first one pictures Basia as an audacious Haiduk and unconventional marriageable girl. Chreptiowski episode presents her life after the wedding with Michał Wołodyjowski, which abounds with many dangerous adventures. On the other hand, kamieniecki episode is so to say an epilogue of an unusual love story: we see Basia as an unhappy soldier’s wife (she is presented as Andromache saying goodbye to her Hector from Kamieniec) and finally, a heartbroken widow.