Etiology and therapies rosacea

Trądzik różowaty (rosacea) jest częstą, przewlekłą i zapalną chorobą skóry. Rozpoczyna się najczęściej w wieku 20-30 lat, a największe nasilenie objawów występuje między 40 i 60 rokiem życia. Występuje u obu płci, jednak 3 razy częściej dotyka on kobiet niż mężczyzn. Zmiany głównie dotyczą centralnej części twarzy, szczególnie czoła, policzków, nosa i podbródka, obserwowana jest również izolowana postać oczna. Rozpoznanie trądziku różowatego opiera się przede wszystkim na kryteriach klinicznych. Kryteria podzielono na pierwszorzędowe (przelotny rumień, stały rumień, krosty, grudki i teleangiektazje) i drugorzędowe (uczucie pieczenia i szczypania w obrębie zmian skóry, wysuszenie oraz obrzęk skóry, tarczki, objawy oczne, zmiany przerosłe). Obraz kliniczny choroby jest zróżnicowany, aktualnie wyróżnia się cztery podtypy trądziku różowatego: rumieniowo-teleangiektatyczny, grudkowo-krostkowy, przerosły oraz oczny. Etiologia choroby jest wieloczynnikowa i nie do końca poznana. Patomechanizm trądziku różowatego związany jest z występowaniem zaburzeń naczyniowych i/lub immunologicznych, wpływem czynników zewnętrznych, żywieniowych i chemicznych. Podkreśla się także rolę zaburzeń w obrębie jednostki włosowo-łojowej oraz czynników infekcyjnych. Postępowanie terapeutyczne w trądziku różowatym powinno być zindywidualizowane i odpowiednio dobrane do podtypu klinicznego, czynników współistniejących oraz nasilenia zmian skórnych. Obecnie nie ma dokładnego algorytmu terapeutycznego ani leczenia przyczynowego. Proponowana farmakoterapia jest objawowa, a jej celem jest wydłużenie okresów remisji choroby, a nie całkowite wyleczenie tego schorzenia. W leczeniu miejscowym preferuje się: metronidazol, sulfacetamid w połączeniu z siarką, kwas azelainowy oraz terapię alternatywną: nadtlenek benzoilu, klindamycynę, inhibitory kalcyneuryny a także retinoidy. Leczenie ogólne trądziku różowatego jest wprowadzane, kiedy leczenie miejscowe nie przynosi zadawalającego efektu. Podstawowymi antybiotykami w terapii są tetracykliny. Działają bakteriostatycznie, posiadają właściwości przeciwzapalne, redukują stężenie cytokin prozapalnych, hamują chemotaksję neutrofilów oraz działają również jako inhibitory melanoproteinaz. W terapii ogólnej stosuje się również: antybiotyki makrolidowe (erytromycyna, azytromycyna, klarytromycyna), metronidazol oraz doustne retinoidy, które stosowane są najczęściej w leczeniu ciężkich odmian trądziku różowatego. Najlepsze rezultaty terapii można uzyskać przez połączenie farmakoterapii, laseroterapii czy innych znanych metod z odpowiednio dobraną pielęgnacją skóry, unikając jednocześnie czynników nasilających zmiany skórne. Aktualnie prowadzone są liczne badania nad możliwościami alternatywnej farmakoterapii miejscowej i ogólnej, która pozwoliłaby na lepszą kontrolę objawów choroby przy uzyskaniu słabszych działań niepożądanych. Substancje te mogą odegrać ważną rolę w terapii trądziku różowatego w przyszłości.

Rosacea is a common, chronic inflammatory skin disease. It most often appears among people aged 20-30, and the symptoms are most prominent in people between 40-60 years old. It is found in both sexes, although women suffer from it three times more often than men do. The skin lesions are usually found in the center of the face, especially on forehead, cheeks, nose and chin; an isolated ocular form can also be observed. The diagnosis of rosacea is based on several clinical factors. These factors have been categorized as follows: primary factors (sporadic redness, constant redness, pustules, lumps, telangiectasia) and secondary factors (a feeling of burning and stinging in the area of lesions, skin dryness and swelling, ocular symptoms, hypertrophic disorders). The clinical picture of rosacea varies, currently there are four subtypes described: erythematotelangiectatic, papulopustular, phymatous, and ocular type. Etiology of this disease is not fully known and consists of different elements. The mechanism of rosacea is connected to the existing vascular disorders, immunological impairments, an influence of outside factors, as well as dietary and chemical ones. Disorders connected to the hair-sebum equilibrium and infections have also been emphasized. Therapy in rosacea should be adjusted individually in accordance to the specific clinical subtype presented, coexisting factors and the severity of skin lesions. There is no precise therapy algorithm for rosacea at present. Treatment is mainly symptomatic, because there is no causative therapy available, and the pharmacotherapy used only lengthens the period of remission, but does not lead to curing the disease. In topical treatment, the preferred medicines are: metronidazole, sulfacetamide with sulfur, azelaic acid, and alternative therapies: benzoyl peroxide, clindamycin, calcineurin inhibitors, retinoids. Oral pharmacological treatment of rosacea is introduced when topical treatment does not provide satisfactory results. The basic group of antibiotics used for treating rosacea are tetracyclines. They act as bacteriostatic agents, they have anti-inflammatory properties, they reduce cytokine concentration, they stop neutrophils chemotaxis and act as inhibitors of melanoproteinasis. Other substances used in pharmacological therapy of rosacea are: macrolide antibiotics (erythromycin, azithromycin, clarithromycin), metronidazole and oral retinoids, most commonly used in the most severe cases of rosacea. The best results in treating patients with rosacea are gained through joining pharmacological therapy with laser therapy and other known methods, together with an appropriate skincare routine, all the while avoiding any factors which could lead to increasing skin lesions. Presently there are numerous studies carried out in order to form an alternative method of pharmacological treatment, both systematic and topical, which would allow better control over the symptoms of the disease with fewer side effects. These substances may have a key role in the treatment of rosacea in the future.