Anti-dandruff shampoos and shampoos for seborrheic problems of the scalp - comparison of the declared composition of products

Łupież oraz łojotokowe zapalenie skóry głowy są powszechnym schorzeniem zaliczanym do grupy chorób łojotokowych, charakteryzującym się przewlekłym przebiegiem. Do etiologii zarówno łupieżu jak i łojotokowego zapalania skóry brane pod uwagę są różnego rodzaju czynniki wewnętrzne i środowiskowe takie jak zaburzenia równowagi łojowej, zakażenie grzybem drożdżopodobnym Malassezia oraz indywidualne predyspozycje genetyczne i hormonalne. Dostępne na polskim rynku szampony przeciwłupieżowe oraz przeciwłojotokowe posiadają w swoim składzie substancje przeciwgrzybicze, przeciwzapalne i keratolityczne. Cel: Porównanie składów szamponów przeciwłupieżowych i szamponów na łojotokowe problemy owłosionej skóry głowy, pod kątem różnic w częstości występowania deklarowanych przez producentów substancji aktywnych.Materiały i metody: Przygotowanie pracy polegało na wyszukaniu szamponów przeciwłupieżowych oraz szamponów na problemy łojotokowe owłosionej skóry głowy, które zostały wybrane z aptek, gabinetów kosmetologiczno-trychologicznych, hurtowni trychologicznej oraz stronach producentów danych szamponów. Wybrane do analizy preparaty posiadały na swoich etykietach określenia „przeciwłupieżowy”, „łupież” dla szamponów przeciwłupieżowych oraz „przeciwłojotokowy”, „łojotok” „przetłuszczająca się skóra głowy” dla szamponów przeciwłojotokowych. W kolejnym etapie opracowano tabele z nazwą szamponu, oznaczonym producentem, rodzajem, składem INCI oraz pojemność opakowania. Następnie wyodrębniono substancję deklarowane jako aktywne. Ostatnim etapem pracy było dokonanie analizy statystycznej różnic w częstości występowania poszczególnych składników w porównywanych kategoriach produktów przy pomocy internetowego kalkulatora testu Chi2. Wyniki: Przeanalizowano łącznie 90 preparatów, 45 szamponów przeciwłupieżowych oraz 45 szamponów na problemy łojotokowe owłosionej skóry głowy. Całkowita liczba poszczególnych substancji zawartych w składzie analizowanych preparatów zarówno przeciwłupieżowych i przeciwłojotokowych wynosiła łącznie 278, z czego 42 substancje wymienione przez producentów jako aktywne. Najczęściej występującymi substancjami wskazywanymi przez producentów jako aktywne w szamponach przeciwłupieżowych oraz szamponach przeciwłojotokowych były odpowiednio: kwas mlekowy 37,7% i 40,0%, pirokton olaminy 55,5% i 13,3%, pantenol 20,0% i 46,6% i kwas salicylowy 37,7% i 17,7%. Rzadziej pojawiającymi się substancjami były: inulina czy niacynamid. Spośród 42 wyodrębnionych składników aktywnych istotnie statystycznie różnice w częstości występowania zaobserwowano dla takich substancji jak pirokton olaminy, kwas salicylowy, cyklopiroksolamina, pantenol, mentol i biotyna. Pirokton olaminy pojawiał się zdecydowanie częściej w szamponach przeciwłupieżowych (55,5%) niż w szamponach przeciwłojotokowych (13,3% - p<0.001). Kwas salicylowy pojawiał się statystycznie częściej w preparatach przeciwłupieżowych (37,7%) niż w produktach przeciwłojotokowych (17,7% - p=0.034). Cyklopiroksolamina występowała w 8,8% szamponów przeciwłupieżowych, natomiast nie pojawiła się w żadnym szamponie przeciwłojotokowym (p=0.040). Zaobserwowano częstsze występowanie pantenolu w preparatach przeciwłojotokowych (46,6%), w odróżnieniu od preparatów przeciwłupieżowych (20,0% - p=0.007). Mentol pojawiał się częściej w preparatach przeciwłojotokowych (13,3%), natomiast w szamponach przeciwłupieżowych wystąpił tylko w jednym preparacie (2,2% - p=0.049). Biotyna pojawiła się w 15,5% szamponów przeciwłojotokowych, a nie wystąpiła w żadnym z szamponów przeciwłupieżowych (p=0.005). Wnioski: Szampony przeciwłupieżowe częściej niż szampony na problemy łojotokowe owłosionej skóry głowy zawierają substancje: pirokton olaminy, kwas salicylowy oraz cyklopiroksolamina. Szampony na problemy łojotokowe owłosionej skóry głowy częściej niż szampony przeciwłupieżowe zawierały substancje: pantenol, mentol oraz biotynę.

Dandruff and seborrheic dermatitis are common conditions classified as seborrheic diseases, characterized by a chronic course. The etiology of both dandruff and seborrheic dermatitis includes various internal and environmental factors such as sebaceous imbalance, Malassezia yeast-like fungus infection and individual genetic and hormonal predisposition. Anti-dandruff and anti-seborrheic shampoos available on the Polish market have antifungal, anti-inflammatory and keratolytic substances in their composition. Aim: A comparison of the compositions of anti-dandruff shampoos and shampoos for seborrheic scalp problems, in terms of differences in the frequency of active substances declared by manufacturers.Materials and methods: The preparation of the study consisted in searching for anti-dandruff shampoos and shampoos for seborrheic problems of the scalp, which were selected from pharmacies, cosmetology and trichology offices, trichology wholesalers and the websites of the manufacturers of the shampoos in question. The products selected for analysis had the terms "anti-dandruff", "dandruff" on their labels for anti-dandruff shampoos and "seborrheic", "seborrheic" "oily scalp" for seborrheic shampoos. In the next step, tables were developed with the name of the shampoo, labeled manufacturer, type, INCI composition and packaging capacity. Then the substance declared as active was extracted. The final step was to perform statistical analysis of the differences in the frequency of each ingredient in the compared product categories using an online Chi2 test calculator.Results: A total of 90 preparations were analyzed, 45 anti-dandruff shampoos and 45 shampoos for seborrheic scalp problems. The total number of individual substances contained in the formulation of both anti-dandruff and anti-seborrheic preparations analyzed was a total of 278, including 42 substances listed by manufacturers as active. The most common substances indicated by manufacturers as active in anti-dandruff and anti-seborrheic shampoos were lactic acid 37.7% and 40.0%, olamine piroctone 55.5% and 13.3%, panthenol 20.0% and 46.6%, and salicylic acid 37.7% and 17.7%, respectively. Less frequent substances were inulin or niacinamide. Of the 42 active ingredients extracted, statistically significant differences in incidence were observed for such substances as olamine piroctone, salicylic acid, cyclopiroxolamine, panthenol, menthol and biotin. Piroctone olamine appeared significantly more often in anti-dandruff shampoos (55.5%) than in seborrheic shampoos (13.3% -p<0.001). Salicylic acid appeared statistically more often in anti-dandruff formulations (37.7%) than in anti-seborrheic products (17.7% - p=0.034). Cyclopiroxolamine was present in 8.8% of the anti-dandruff shampoos, while it did not appear in any anti-seborrheic shampoo (p=0.040). Panthenol was observed to appear more frequently in the anti-seborrheic formulations (46.6%), as opposed to the anti-dandruff formulations (20.0% - p=0.007). Menthol appeared more frequently in anti-seborrheic preparations (13.3%), while in anti-dandruff shampoos it occurred in only one preparation (2.2% - p=0.049). Biotin appeared in 15.5% of the seborrheic shampoos, while it did not appear in any of the anti-dandruff shampoos (p=0.005).Conclusions: Anti-dandruff shampoos more often than shampoos for seborrheic scalp problems contained substances such as olamine piroctone, salicylic acid and cyclopiroxolamine. Shampoos for seborrheic scalp problems were more likely than shampoos for dandruff problems to contain substances such as panthenol, menthol and biotin.